Bronşektazili hastalarda kolistinin tek başına ve tigesiklin, imipenem ve rifampisin ile kombinasyonlarının polimorf nüveli lökosit fonksiyonları, oksidatif stres, oksidan ve antioksidan enzimler üzerine etkilerinin in vitro araştırılması

Year 2014, Volume: 18 Issue: 1, 26 - 35, 16.01.2014

Burçak Gürbüz Ümran Soyoğul Gürer Özge Çevik İrfan Yalçınkaya Gülnaz Bekiroğlu Adile Çevikbaş

Abstract

ÖZET: Çalışmamızda, terapötik konsantrasyonlarda kolistinin (4 μg/ml) tek başına ve tigesiklin
(0.87 μg/ml), imipenem (30 μg/ml) ve (rifampisin (7 μg/ml) ile kombinasyonlarının bronşektazili
hastaların polimorf nüveli lökosit (PNL) fonksiyonları (fagositik aktivite ve hücre içi
öldürme aktivitesi) ve malondialdehit (MDA) düzeyi, süperoksid dismutaz (SOD), glutatyon
peroksidaz (GSH-Px) ve miyeloperoksidaz (MPO) aktiviteleri üzerine etkileri in vitro araştırılmıştır.
PNL’ler Ficoll-hypaque gradient santrifüj yöntemi ile izole edilmiş ve fagositik aktivite
ve hücre içi öldürme aktivitesi tayini Alexander’ın yöntemi modifiye edilerek yapılmıştır. Protein
tayini Bradfort’un metodu kullanılarak, lipit peroksidasyonun göstergesi olarak malondialdehit
(MDA) miktarı Beuge’nin metodu, süperoksit dismutaz (SOD) aktivitesi Sun ve arkadaşlarının
metodu, glutatyon peroksidaz (GSH-Px) aktivitesi Paglia ve Valentine’nin metodu,
miyeloperoksidaz (MPO) aktivitesi Hillegas ve arkadaşlarının metodu kullanılarak ölçülmüştür.
Tüm sonuçlar istatiksel olarak değerlendirilmiştir. Bronşektazili hastalarda kolistin tek
başına ve tigesiklin, imipenem ve rifampisin ile kombinasyonları, fagositik aktivite (p<0.0001)
ve hücre içi öldürme aktivitesini (p=0.0113, p=0.0008, p=0.0014, p=0.0036) kontrole göre
anlamlı olarak artırırken; MDA düzeyi, SOD, GSH-Px ve MPO aktivitelerini kontrole göre anlamlı
olarak azaltmıştır (p<0.001).
ANAHTAR KELİMELER: Antioksidanlar, bronşektazi, fagositoz, oksidatif stres

Keywords

Antioksidanlar, bronşektazi, fagositoz, oksidatif stres

References

• Arslan S. Bronşektazi: demografi, risk faktörleri ve lokalizasyonları. Cumhuriyet Tıp Derg 2009; 31:140-4.
• Babayigit A, Olmez D, Uzuner N, Cakmakci H, Tuncel T, Karaman O. A neglected problem of developing countries: Noncystic fibrosis bronchiectasis. Ann Thorac Med 2009; 4:21–4.
• Kömüs N, Tertemiz CK, Akkoçlu A, Gülay Z, Yılmaz E. Bronşektazi olgularında Pseudomonas aeruginosa kolonizasyonu ve klinik yansımaları. Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2006; 54:355-62.
• Ofluoğlu R. Bronşektazi Tedavisindeki Son Gelişmeler. Solunum Hastalıkları 2008; 19:83-8.
• Özçelik U. Kistik Fibrozis akciğer hastalığında patogenez. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2004; 47:299-302.
• Güzel BÇ, Gerçeker AA. The Molecular Biology and Pathogenesis of Cystic Fibrosis. Turkish J Infect 2006; 20:73-8.
• Dede MA. Deneysel Kolit Modelinde Drotrecogin Alfa (Activated, Xigris)’nın Bakteriyel Translokasyonu Önlemede Etkinliğinin Değerlendirilmesi. T.C. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı, Uzmanlık Tezi, Isparta, 2007. (Danışman Yrd. Doç.Dr. Celal Çerçi).
• Fırat SŞ, Canacankatan N, Korkmaz B, Yıldırım H, Tamer L, Sarı N A, Tunçtan B. Endotoksemik Sıçanların Karaciğerinde Artan Oksidatif Stres Üzerinde İndüklenebilir Nitrik Oksit Sentaz İnhibisyonunun Etkisi. Mersin Univ Saglık Bilim Derg 2008; 1:28-35.
• Günaldı M. Kan Selenyum Düzeyi ve Glutatyon Peroksidaz Aktivitesinin Akut Miyokart Enfarktüsü Gelişimi Üzerine Etkisi. T.C. Sağlık Bakanlığı Ok Meydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi II. İç Hastalıkları Kliniği, Uzmanlık Tezi, İstanbul, 2009. (Klinik Şefi Doç.Dr. Ayşen Helvacı).
• Kumbul K. Deneysel İntestinal İskemi ve Reperfüzyon Modelinde Caffeic Acid Phenethyl Ester’in Akciğer Hasarını Önlemedeki Etkinliği. T.C. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı, Uzmanlık Tezi, Isparta, 2007. (Danışman: Yrd. Doç.Dr. Ömer Rıdvan Tarhan).
• Özkan S, Fidan I, Yüksel S, İmir T. Telitromisinin İnsan Polimorf Nüveli Lökosit Fonksiyonları Üzerine Etkisinin İn-Vitro Araştırılması. ANKEM Derg 2006; 20:229-32.
• Alexander JW, Windhorst DB, Good RA. Improved tests for the evoluation of neutrophil function in human disease. J Lab Clin Med 1968; 72: 136-48.
• Soyoğul Ü. Candida albicans’a Karşı Flukonazol’ün İnsan Polimorf Nüveli Lökosit Fonksiyonları Üzerine Etkisinin Araştırılması, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul, 1994. (Danışman Prof. Dr. Adile Çevikbaş)
• Veringa EM, Verhoef J. Clindamycin at subinhibitory concentrations enhances antibody- and complementdependent phagocytosis by human polymorphonuclear leukocytes of Staphylococcus aureus. Chemotherapy 1987; 33:243-9.
• Böyum A. Isolation of mononuclear cells and granulocytes from human blood: Isolation of mononuclear cells by one centrifugation and of granulocytes by combining centrifugation and sedimentation at 1 g . Scand J Clin Lab Invest Suppl 1968; 97:77-89.
• Roilides E, Walsh TJ, Rubin M, Venzon D, Pizzo PA. Effects of antifungal agents on the function of human neutrophils in vitro. Antimicrob Agents Chemother 1990; 34:196-201.
• Morán FJ, Puente LF, Pérez-Giraldo C, Hurtado C, Blanco MT, Gómez-García AC. Effects of cefpirome in comparison with cefuroxime against human polymorphonuclear leucocytes in vitro. J Antimicrob Chemother 1994; 33:57-62.
• Pallister CJ, Warnock DW. Effect of antimicrobial and antineoplastic drugs alone and in combination on the phagocytic and candidacidal function of human polymorphonuclear leucocytes. J Antimicrob Chemother 1989; 23:87-94.
• Richardson MD, Scott G, Shankland GS. Effect of cilofungin on phagocytosis and intracellular killing of Candida albicans by human neutrophils. Eur J Clin Microbiol Infect Dis 1992; 11:22-6.
• Pascual A, García I, Conejo C, Perea EJ. Uptake and intracellular activity of fluconazole in human polymorphonuclear leukocytes. Antimicrob Agents Chemother 1993; 37:187-90.
• Arda M. Bakterilerde üremenin Ölçülmesi. İçinde: Temel Mikrobiyoloji; Ed.: Prof. Dr. Mustafa Arda. Genişletilmiş İkinci Baskı. Medisan Yayın Serisi, Medisan Yayınevi, Ankara, 2000; 46:1-10.
• Bradford MM. A rapid and sensitive method for quantititation of microgram quantities of protein utilizing the principle of protein dye binding. Anal Biochem 1976; 72:248-54.
• Buege JA, Aust SD. Microsomal lipid peroxidation. Methods Enzymol 1978; 53:302-11.
• Sun Y, Oberley LW, Li Y. A simple method for clinical assay of superoxide dismutase. Clin Chem 1988; 34:497500.
• Paglia DE, Valentine WN. Studies on the Quantitive and Qualitative Characterization of Erythrocyte GPx. J Lab Clin Med 1967; 70:158-69.
• Hillegass LM, Griswold DE, Brickson B, AlbrightsonWinslow C. Assesment of myeloperoksidase in whole rat kidney. J Pharmacol Method 1990; 24:285-95.
• Bradley PP, Priebat DA, Christensen RD, Rothstein G. Measurement of cutaneous inflammation: Es-timation of neutrophil content with an enzyme marker. J Invest Dermatol 1982; 78:206-9.
• Ural A, Kılıç İ. Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi. 1. Baskı. Detay Yayıncılık, Ankara. 2005.
• Çelik Ü, Kocabaş E. Çocuklarda kronik akciğer hastalıklarının antibiyotik tedavisinde yeni yaklaşımlar. Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2008; 56:353-63
• King PT, Hutchinson P, Holmes PW, Freezer NJ, Bennett-Wood V, Robins-Browne R, Holdsworth SR. Assessing immune function in adult bronchiectasis. Clin Exp Immunol 2006; 144:440-6.
• Pasteur MC, Helliwell SM, Houghton SJ, Webb SC, Foweraker JE, Coulden RA, Flower CD, Bilton D, Keogan MT. An investigation into causative factors in patients with bronchiectasis. Am J Respir Crit Care Med 2000; 162:1277-84.
• Döşler S, Gürler B. Antimikrobik Etkili Katyonik Peptidlerin Tek Başına ve Kombinasyon Halindeki Etkilerinin Araştırılması. ANKEM Dergisi 2006; 20:173-9.
• Ünal S. Gram Pozitif İnfeksiyonların Tedavisinde Yeni Ajanlar. ANKEM Derg 2008; 22 (Ek 2): 297-306.
• Rayaman P. Sağlıklı ve Hasta Polimorf Nüveli Lökositlerinde Miyeloperoksidaz ve Hücre İçi Öldürme Aktivitesinin İlişkisi ve Bazı İlaçların Miyeloperoksidaz Aktivitesi Üzerine Etkisinin Araştırılması. T.C. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Farmasötik Mikrobiyoloji Doktora Tezi, İstanbul, 2010. (Danışman: Prof.
• Dr. Adile Çevikbaş). Pasqui AL, Di Renzo M, Bruni F, Fanetti G, Campoccia G, Auteri A. Imipenem and immune response: in vitro and in vivo studies. Drugs Exp Clin Res 1995; 21:17-22.
• Kaleli İ. Antibiyotiklerin İmmünomodülatör Etkileri. XIII. Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Kongresi Kitapçığı 2007; s:160-2.
• Falagas EM, Kasiakou KS. Colistin: The Revival of Polymyxins for The Management of Multidrug-Resistant Gram-Negative Bacterial Infections. Clin Infect Diseases 2005; 40: 1333-41.
• Dizbay M, Tozlu KD, Özdemir K, Arman D. “Extensive-Drug Resistant (XDR)„ Acinetobacter baumannii İzolatlarında Tigesiklin ve Kolistin Kombinasyonunun İn-Vitro Sinerjistik Aktivitesi. ANKEM Derg 2009; 23 (Ek1): 1.
• Çevikbaş A. Antimikrobiyal ilaçların İmmün sisteme Etkisi. İçinde: Farmasötik Mikrobiyoloji Kitabı. Editörler: Abbasoğlu U, Çevikbaş A., Kısım III, Bölüm 7, Efil Yayınevi, 2010; s: 242-260.
• Özkan S, Fidan I, Yüksel S, İmir T. Telitromisinin İnsan Polimorf Nüveli Lökosit Fonksiyonları Üzerine Etkisinin İn-Vitro Araştırılması. ANKEM Derg 2006; 20: 229-32.
• Şener G, Yeğen ÇB. İskemi Reperfüzyon Hasarı. Klinik Gelişim Derg 2009; 22:5-13.
• Umeki S. Effects of respiratory tract infections and antibiotic therapy on NADPH oxidase activity. Nihon Kyobu Shikkan Gakkai Zasshi 1992; 30:2069-74.
• Sümer B. Antimikrobik Etkili Katyonik Peptidler, Bazı Antibiyotikler ve Kombinasyonlarının Polimorf Nüveli Lökosit (PNL) Fonksiyonları Üzerine Etkilerinin İn Vitro Araştırılması. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 2008. (Danışman: Doç.Dr. Ümran Soyoğul Gürer).
• Daşdelen N, Soyoğul Gürer Ü, Çevikbaş A, İmamoğlu Ç, Johansson C. PNL fonksiyonlarını inhibe eden ve immünomodülatör etki gösteren antibiyotiklerin kombine kullanımlarının insan PNL fonksiyonları üzerine etkisinin in vitro araştırılması. Türk Mikrob Cem Derg 1999; 29:17-22.
• Demkow U, Małkowska-Zwierz W, Rogala E, SkopińskaRózewska E, Lewandowski Z. Effect of antituberculous drugs, isoniazid, pyrazinamide and rifampicin, on chemiluminescence of the human polymorphonuclear leukocytes. Folia Biol (Praha) 1995; 41:257-62.
• Memikoğlu KO, Alkaya AF, Azap A, Köken Z, Serdaroğlu H, Çakır T. Kolistin ve Rifampisinle Başarılı Şekilde Tedavi Edilen Acinetobacter baumannii Menenjiti. Türk Anest Rean Der Dergisi 2008; 36:194-6.
• Bassetti M, Repetto E, Righi E, Boni S, Diverio M, Molinari MP, Mussap M, Artioli S, Ansaldi F, Durando P, Orengo G, Bobbio Pallavicini F, Viscoli C. Colistin and rifampicin in the treatment of multidrug-resistant Acinetobacter baumannii infections. J Antimicrob Chemother 2008; 61:417-20.
• Özbal Y. Temel immünoloji. I. Baskı. Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul. 2000.
• Değer S, Değer Y, Ertekin A, Gül A, Biçek K, Özdal N. Dictyocaulus viviparus ile Enfekte Sığırlarda Lipit Peroksidasyon ve Antioksidan Durumunun Saptanması. Türkiye Parazitol Derg 2008; 32:234-7.
• Civan A, Keçeci T. Ginseng Uygulamasının Sporcularda ve Sedanterlerde Nitrik Oksit ve Malondialdehit Üzerine Etkisi, Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi 2010; 12:232–8.
• Yazar E, Tras B. Effects of fluoroquinolone antibiotics on hepatic superoxide dismutase and glutathione peroxidase activities in healthy and experimentally induced peritonitis mice. Revue Méd Vét 2001; 152:235-8.
• Karahan İ, Yılmaz S, Ateşşahin A. Ratlarda Cisplatin ve Gentamisinin Kan ile Karaciğerde Oluşturdukları Oksidatif Stres Üzerine Likopenin Etkileri. F.Ü. Sağlık Bil Dergisi 2006; 20; 39-43.
• Olveira G, Olveira C, Dorado A, García EF, Rubio E, Tinahones F, Soriguer F, Murri M Cellular and plasma oxidative stress biomarkers are raised in adults with bronchiectasis. Clin Nutr 2013; 32:112–7.
• Wheeler CR, Salzman JA. Automated Assay for Superoxide Dismutase, Catalase, Glutathione Peroxidase and Glutathione Reductase Activity. Anal Biochem 1990; 184:193-9.
• Şimşek H, Aksakal M. Subklinik mastitisli ineklerde kan ve sütte lipit peroksidasyon ve bazı antioksidanlar üzerine E vitamininin etkisi. Ankara Üniv Vet Fak Derg 2005; 52:71Öztop A, Demir A, Saydam N, Öztop İ, Çelikten E. Astım Bronşiyale Olgularında Serum Glutatyon Peroksidaz, Süperoksid Dismutaz ve Malonil Dialdehid Düzeyleri ve Astım Şiddeti ile İlişkisi. Solunum Hastalıkları 2002; 13:239-45.
• Klemens JJ, Meech RP, Hughes LF, Somani S, Campbell KC. Antioxidant Enzyme Levels Inversely Covary with Hearing Loss After Amicacin Treatment. J Am Acad Audiol 2003; 14:134-43.
• Güney Y, Hiçsönmez A, Andrieu N M, Kurtman C, Özel Ü, Bilgihan A, Dizman A Farklı Dozlardaki İyonize Radyasyonunun Kobay Akciğer Dokusundaki Miyeloperaksidaz Aktivitesindeki Etkisi. Acta Oncol 2005; 38: 20-4.
• Kavas ÖG. Reaktif Oksijen Metabolitlerine Fizyopatolojik Yaklaşım, Ankara Tıp Mecmuası 1994; 47:579-92.