HUMAN RESOURCES MANAGEMENT FUNCTIONS IN NATURAL DISASTERS

Year 2024, Issue: 22, 41 - 58, 31.12.2024

Murat Tuysuz

https://doi.org/10.58793/marusad.1557312

Abstract

Nowadays, it is seen that the effects of natural disasters such as floods, hurricanes and earthquakes are increasing all over the world, including Türkiye. While natural disasters create different problems for countries on a macro scale, they can also create many problems for the organizations on a micro scale. In this context, problems related to human resources management can be experienced in all organizations, regardless of whether they are public, private sector or non-governmental organizations, due to natural disasters. The aim of this study is to explain the relationship between human resource management (HRM) and natural disasters, to examine human resource planning, employee selection, training and development and occupational health and safety functions in the context of natural disasters together with strategic HRM understanding and to reveal how these functions should be organized within organizations. Although the literature on the subject is limited, after the subject has been explained by reviewing the national and international literature, evaluations have been made about each HRM function and various suggestions have been presented.

Keywords

Natural Disasters, Human Resource Management, Human Resources Management in Natural Disasters

DOĞAL AFETLERDE İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ İŞLEVLERİ

Abstract

Günümüzde Türkiye’de dâhil olmak üzere tüm dünyada sel, kasırga ve deprem gibi doğal afetlerin etkisinin daha fazla arttığı görülmektedir. Doğal afetler makro ölçekte ülkeler için farklı sorunlar ortaya çıkarırken, mikro ölçekte örgütler için de birçok sorun ortaya çıkarabilmektedir. Bu bağlamda doğal afetler sebebiyle kamu, özel sektör ve sivil toplum kuruluşları fark etmeksizin tüm örgütlerde insan kaynakları yönetimine ilişkin problemler yaşanabilmektedir. Bu çalışmanın amacı, insan kaynakları yönetimi (İKY) ile doğal afetlerin ilişkisinin açıklanması, insan kaynakları işlevlerinden olan insan kaynakları planlaması, seçme, eğitim ve geliştirme ve iş sağlığı güvenliği işlevlerinin doğal afetler bağlamında stratejik İKY anlayışı ile birlikte ele alınıp, bu işlevlerin örgütler içinde nasıl düzenlenmesi gerektiğinin ortaya konulmasıdır. Konu ile ilgili kısıtlı olsa da yerli ve yabancı alan yazın taranarak konu ana hatları ile açıklandıktan sonra, ele alının her bir İKY işlevi ile ilgili değerlendirmeler yapılarak çeşitli öneriler sunulmuştur.

Keywords

Doğal Afetler, İnsan Kaynakları Yönetimi, Doğal Afetlerde İnsan Kaynakları Yönetimi

References

• Akdemir, B. 2017. Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi. İstanbul: Beta Basım Yayım.
• Altuntaş, S. 2017. Afetlerde İnsan Kaynakları Yönetimine Giriş. Altuntaş S, Editör. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayınevi.
• Bingöl, D. 2014. Insan Kaynaklari Yönetimi, Istanbul: Beta Basım Yayım.
• Decenzo, D. A., Robbins, S. P. & Verhulst, S. L. 2016. Fundamentals of Human Resource Management, Hoboken NJ: John Wiley & Sons.
• Dessler, G. 2013. Human Resource Management, India: Pearson Education.
• Gürbüz, S. 2013. “Stratejik insan kaynakları yönetiminin kuramsal temelleri: Evrenselci, koşul bağımlılık ve yapısalcı yaklaşımlar”, Gazi Üniversitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15, 1-35.
• Gürbüz, S. 2017. İnsan Kaynakları Yönetimi Teori, Araştırma ve Uygulama. Ankara: Seçkin.
• Halil, Z., Polat, M. 2013. “İnsan kaynakları fonksiyonlarının mukayeseli önem derecelerinin belirlenmesi üzerine bir uygulama”, Journal of Social Policy Conferences, Istanbul Üniversitesi, 35-59.
• Işık, Ö., Aydınlıoğlu, H. M., Koç, S., Gündoğdu, O., Korkmaz, G., & Ay, A. 2012. “Afet yönetimi ve afet odaklı sağlık hizmetleri”, Okmeydanı Tıp Dergisi, 28(2), 82-123.
• Kirkpatrick, D., Kirkpatrick, J. 2008. Evaluating Training Programs: The Four Levels, San Francisco: Berrett-Koehler Publishers.
• Klynman, Y., Kouppari, N., Mukhier, M. 2007. World Disasters Report 2007: Focus on Discrimination, International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies.
• Kristof‐Brown, A. L., Zimmerman, R. D., Johnson, E. C. 2005. “Consequences Of Individuals Fit at work: A meta‐analysis OF person–job, person–organization, person–group, and person–supervisor fit”, Personnel Psychology, 58, 281-342.
• Kurt, S. 2023. İnsan Kaynakları Yönetimi Süreci, İstanbul: İber STK Yayınları.
• Mathis, R. L., Jackson, J. H., Valentine, S. R., Meglich, P. 2016. Human Resources Management 15th. USA: South-Western Cengage Learning.
• Mercin, L. 2005. “İnsan kaynaklari yönetimi’nin eğitim kurumlari açisindan gerekliliği ve geliştirme etkinliği”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4, 128-144.
• Merlot, E.S.; De Cieri, H. “The challenges of the 2004 Indian Ocean tsunami for strategic international human resource management in multinational nonprofit enterprises”, Int. J. Hum. Resour. Manag. 2012, 23, 1303–1319.
• Mirzaei, S., Eftekhari, A., Reza Sadeghian, M., Kazemi, S., Nadjarzadeh, A. 2019. “The effect of disaster management training program on knowledge, attitude, and practice of hospital staffs in natural disasters”, Journal of Disaster and Emergency Research, 2(1), 9-16.
• Öge, H. S. 2011. İnsan Kaynakları Yönetimi, İstanbul: Eğitim Yayınevi.
• Özen, D., Kızıldağ, D. 2018. “Çalışan seçim sürecindeki görüşmeci kaynaklı mülakat hatalari üzerine araştırma”, Journal of International Social Research, 11(61), 948-957.
• Patricia, H., Rahmatiqa, C., Apriyeni, E. 2020. “The relationship between personality and psychological well being toward adolescents in disaster-prone areas in padang city”, Nurse and Health: Jurnal Keperawatan, 9, 244-250.
• Perce, K. H. 2007. “Disaster recovery lessons learned from an occupational health and human resources perspective”, AAOHN Journal, 55, 235-240.
• Sadiq, A.-A., Tyler, J. 2016. “Variations in public and private employees’ perceptions of organizational preparedness for natural disasters”, Environmental Hazards, 15, 160-177.
• Saks, A. M., Belcourt, M. 2006. “An investigation of training activities and transfer of training in organizations”, Human Resource Management: Published in Cooperation with the School of Business Administration, The University of Michigan and in alliance with the Society of Human Resources Management, 45, 629-648.
• Sarıyıldız, A. Y. 2021. “Sağlık kurumlarında yeşil insan kaynakları yönetimi ve uygulamaları”, Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi, 3, 155-159.
• Sun, X.; Chang-Richards, A.Y.; Kleinsman, T.; Innes, A. “Improving human resource mobilisation for post-disaster recovery: A New Zealand case study”, Int. J. Disaster Risk Reduct. 2020, 52, 101998.
• Şahin, Ş., Üçgül, İ. 2019. “Türkiye’de afet yönetimi ve iş sağlığı güvenliği”, Afet ve Risk Dergisi, 2, 43-63.
• Taşkıran, G., ve Baykal, Ü., (2018). Afetlerde İnsan Kaynakları Yönetimi. Afet Hemşireliği (pp.23-28), Ankara: Türkiye Klinikleri Yayınevi.
• Tüzüner, L. 2011. İnsan Kaynakları Yönetiminde Ölçme ve Değerlendirme. İstanbul. Beta Basım Yayım. Ülgen, H., ve Mirze, S. 2013. İşletmelerde Stratejik Yönetim. İstanbul: Beta Basım Yayım.
• Yaman, F. 2020. “Stratejik insan kaynaklari yönetimi penceresinden afet ve acil durum yönetiminde iletişim”, Academic Perspective Procedia, 3, 920-927.