Emeğin Perde Arkası: Eric Bouvet’in Çalışanlarla İlgili Fotoğraflarının Göstergebilimsel Açıdan İncelenmesi

Year 2025, Volume: 10 Issue: 1, 27 - 48, 27.06.2025

Barış Işık

https://doi.org/10.56202/mbsjcs.1665766

Abstract

Bu çalışmada, ünlü fotoğraf sanatçısı Eric Bouvet’in işçilerle ilgili çekmiş olduğu fotoğraflar; işçilerin çalışma ortamlarında yaşadıkları zorlukların yansımalarını gözlemlemek amacıyla incelenmiştir. Çalışmada, Toplumsal Gerçekçilik akımı bağlamında fotoğrafın; toplumsal sorunları ve emek gücünü ne şekilde yansıttığı tartışılmaktadır. Bu kapsamda, bireylerin iş koşullarında yaşamış oldukları fiziksel ve ruhsal tahribatlara odaklanan çalışma acısı kavramı göz önünde bulundurulmuştur. Çalışmada yöntem olarak Roland Barthes’ın düz anlam ve yan anlam kavramlarının temel alındığı göstergebilimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Fotoğraflarda ayrıca, Barthes’ın mit kavramının yansımaları analiz edilmiştir. Yine Roland Barthes’ın dizisel ve dizimsel imge tekniği bu çalışmadaki analize dahil edilmiştir. Görsellerin analizi sonucunda; işçilerin yaşadığı zorlukları yansıtma ve bu sorunlara ilişkin duyarlılık geliştirme konusunda fotoğrafın önemli ve etkili bir araç olabileceği anlaşılmıştır. İrdelenen “emek” konulu fotoğraflarda, işçiler üzerinde çalışma acısı kavramının yansımaları gözlemlenmiştir. Söz konusu görsellerde çeşitli ideolojik ve mitsel anlatımların yer aldığı belirlenmiştir.

Keywords

Fotoğraf, Toplumsal Gerçekçilik, Emek, İşçiler, Göstergebilim

Behind the Scenes of Labor: A Semiotic Analysis of Eric Bouvet's Photographs of Workers

Abstract

In this study, photographs taken by renowned photographer Eric Bouvet depicting workers were examined to observe the reflections of the difficulties experienced by workers in their working environments. The study discusses how photography, within the context of Social Realism, reflects social issues and labor power. In this context, the concept of pain, which focuses on the physical and mental damage experienced by individuals in their working conditions, has been taken into consideration. The semiotic analysis method based on Roland Barthes’ concepts of literal and figurative meaning was used as the methodology in this study. Barthes’ concept of myth was also analyzed in the photographs. Roland Barthes’ serial and serial image techniques were also included in the analysis of this study. As a result of the analysis of the images, it was understood that photography can be an important and effective tool in reflecting the difficulties experienced by workers and developing sensitivity to these issues. In the photographs on the theme of “labor” that were examined, reflections of the concept of pain of work were observed on the workers. It was determined that various ideological and mythical narratives were present in the images in question.

Keywords

Photography, Social Realism, Labor, Workers, Semiotics

References

• Akerson, F. E. (2023). Göstergebilime giriş. İstanbul: Bilge Yayıncılık.
• Arslan, R., ve Ergün, H. (2012). John Hicks’e göre tarım merkantilizminden sanayi devrimine emeğin evrimi. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 1, 117-126.
• Aydemir, M. (2023). Fotoğraf çözümlemesinde göstergebilimsel bir bakış: Pulitzer ödüllü fotoğraflar üzerine bir analiz. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 597-616.
• Barthes, R. (2024). Aydınlık oda-Fotoğraf üstüne not. Mehmet Rifat, Sema Rifat (çev.) Yapı Kredi Yayınları.
• Barthes, R. (1979). Göstergebilim ilkeleri. Berke Vardar, Mehmet Rifat (çev.) Ankara : Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Barthes, R. (1996). Göstergeler imparatorluğu. Tahsin Yücel (çev.) Yapı Kredi Yayınları.
• Barthes, R. (2023). Göstergebilimsel serüven. Mehmet Rifat, Sema Rifat (çev.) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Barthes, R. (1968). Yazarın ölümü. Oğuz Tecimen (çev.) [PDF]. Academia.edu. https://www.academia.edu/43145967/Roland_Barthes_Yazarın_Ölümü
• Berksoy, F. (1998). 20. Yüzyıl Batı ve Türk resminde toplumsal gerçekçilik. İstanbul.
• Berktaş, S. (2021). Sanayi Devrimi ile gelen değişim: İş bölümü ve yabancılaşma. Atlas Sosyal Bilimler Dergisi, 1(16), 112, 121.
• Chandler, D. (2022). Semiotics: the basics. London: Routledge.
• Doğru, M. S., ve Arıkan, A. (2019). Göstergebilimsel açıdan fotoğraf incelemesi: Pulitzer ödüllü savaş fotoğrafları. Erciyes İletişim Dergisi, 6(2), 913-928.
• Doğruyol, A., ve Aydınlar, K. (2015). Emek üretkenliği ve ücret teorisi. Ç.Ü Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(2), 263,278.
• Erdoğan, S. (2013). Çalışma kavramının anlam oluşumu ve gelişimi. (349271) (Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi).
• Fiske, J. (2011). İletişim çalışmalarına giriş. Süleyman İrvan (çev.) Pharmakon Yayınevi.
• Gündüz, Y. K. (2021). Toplumsal gerçekçilik ve çağdaş Türk resmi perspektifinde öyküleyici yorumlarıyla Neş’e Erdok. Art-e Sanat Dergisi, 14(28),1028-1051.
• Güngör, N. (2018). İletişim kuramlar yaklaşımlar. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Gorz, A. (2019). İktisadi aklın eleştirisi çalışmanın dönüşümleri/ Anlam arayışı. Işık Ergüden (çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınevi. Kanburoğlu, Ö. (2013). Haber fotoğrafçılığı. İstanbul: Say Yayınları.
• Karacan, B. N. (2024). Toplumsal gerçekçilik üzerinden Türk toplumunun çalışkanlığının resimdeki yeri. D-Sanat Dergisi, (8), 49,59.
• Karacan, B. N., ve Can Gürbüz, G. (2023). Mümtaz Yener resimlerindeki toplumsal gerçekçi izler. D-Sanat Dergisi, (6),49, 62.
• Kazaz, M., ve Kalender, A. B. (2024). Son dakika haber fotoğrafçılığına bir bakış: Pulitzer ödüllü fotoğrafların göstergebilimsel analizi. Aksaray İletişim Dergisi, 106-122.
• Kesici, M. R. (2013). Emek piyasaları. Ankara: Dipnot Yayınları.
• Lewis, E. (2018). ...izmler fotoğrafı anlamak. Meltem Aydemir (çev.) İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
• Marx, K. (2021). Yabancılaşma. Kenan Somer, Ahmet Kardam, Sevim Belli, Arif Gelen, Yurdakul Fincancı, Alaattin Bilgi (çev.) Ankara: Sol Yayınları.
• Meda, D. (2004). Emek kaybolma yolunda bir değer mi ? Işık Ergüden (çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
• Samsum, N. (2017). Çalışmanın değişen anlamı ve güncel durumuna ilişkin tartışmalar. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 3(3), 160,210.
• Soygüder Baturlar, Ş. (2019). Haber aracı olarak fotoğraf. İstanbul: Kriter Yayınevi.
• Şen, E. (2012). Hannah Arendt›in iş-emek kavrayışı perspektifinde emek kavramının Türkçe Etimolojisi. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 1(2), 134,142.
• Tetikçi, İ., ve Kartı, C. (2015). Amerika’da toplumsal gerçekçilik: Ben Shahn. Art-e Sanat Dergisi, 15(30), 715,736.
• Umman, U. Ş. (2022). Çalışma acısı emek ve eziyet deneyimleri. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Vernant, J.-P. (2022). Antik Yunan’da mit ve düşünce. Nazım C. Serbest (çev.) İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Yüksel, H. (2014). Emek kavramının ortaya çıkışında rol oynayan tarihi dönüm noktalarının süreç merkezli değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(2), 257,273.
• Yaylagül, L. (2023). Kitle iletişim kuramları. Ankara: Dipnot Yayınları.