AYDIN'DA 15-49 YAŞ ARASI KADINLARDA TETANOZ BAĞIŞIKLAMASINDA KAÇIRILMIŞ FIRSATLAR

Year 2007, Volume: 8 Issue: 1, 13 - 18, 01.04.2007

Mete Önde Filiz Ergin Gonca Atasoylu Adalet Çıbık

Abstract

Amaç:Tetanoz ülkemizde ve dünyada insan sağlığını tehdit eden aşı ile korunabilir hastalıklardan biridir.Kadınların tetanoza karşı bağışıklanması, hem anneyi hem de bebeği tetanozdan koruması nedeniyle son dereceönemlidir. Ancak ülkemizde doğurganlık tetanoz aşılama oranları, birinci basamakta bağışıklamahizmetlerindeki yetersizliklerin yanı sıra, bu konudaki bilgi ve motivasyon eksikliği nedeniyle istenen düzeydedeğildir. Bu çalışmanın amacı 15-49 yaş arası kadınların tetanoz bağışıklamasında, kaçırılmış fırsat durumununbelirlenmesidir.Yöntem:Araştırma kesitsel tipte olup, Aydın İl Merkezi'ndeki 2 sağlık ocağında gerçekleştirilmiştir. Sağlıkocağına herhangi bir sebeple başvuran ve araştırmaya katılmayı kabul eden 15-49 yaş arası kadınlar (n=245)çalışmaya dahil edilmiştir. Veri Sağlık Yüksekokulu öğrencileri tarafından yüz yüze anket yöntemiyle eldeedilmiştir. Kadınların bağışıklama durumları aşı kartı yanında olanların aşı kartlarından, yanında olmayanlarınise anamnezlerine göre yapılmıştır. Veri analizinde ki-kare, Fisher'in kesin testi ile Student's t testi kullanılmıştır.Bulgular:Bu araştırmada 15-49 yaş grubu kadınlarda tetanoz aşısı için kaçırılmış fırsat oranı %24,5 olarakbulunmuştur. Kaçırılmış fırsat tespit edilen kadınların %73,3'ünde kaçırılmış doz 3.'sü, %25,0'inde 2.'si,%1,7'sinde 1.'sidir. Kadının gebe olmaması veya aşı kartı bulunmaması kaçırılmış fırsat görülme durumunuetkilemektedir.Sonuç:Araştırma bölgesinde her dört kadından birinde kaçırılmış fırsat olduğu, en fazla kaçırılmış fırsatın 3.dozda görüldüğü tespit edilmiştir. Fırsatların yakalanması aşılama oranlarını yükselteceği gibi, anne ve bebeksağlığının korunması bakımından son derece önemlidir. Bu nedenle sağlık ocaklarında sağlık personelinineğitilerek, tetanoz bağışıklaması ile ilgili farkındalığın ve duyarlılığın artırılması önemlidir

Keywords

Tetanoz aşısı, kadın, bağışıklama, temel sağlık hizmeti

Missed Opportunities For Tetanus Immunization of 15-49 Year OldWomen

Abstract

Purpose: Tetanus is a vaccine-preventable disease that threatens health both globally and in Turkey. Tetanus immunization of women is very important as it protects both the mother and the baby. In Turkey however, tetanus immunization coverage is not at the desired level due to insufficiencies in immunization services at health centers and lack of knowledge and motivation. The aim of this study is to determine missed opportunities in tetanus immunization among 15-49 year-old women. Methods: This is a cross-sectional study performed at 2 health centers in the city center ofAydin Province. 15-49 year-old women (n=245) were included in the study who came to the health center for any reason and accepted to participate. Data were collected by face to face interviews performed by High School of Health students. Immunization coverage was assessed by examining vaccination cards if women had one, or according to the information they gave if they did not have any. Data were analysed by chi-square, Fisher's exact test and Student's t- test. Results: Ratio of missed opportunities for tetanus vaccination among women at reproductive age were found to be 24.5%. In 73.3% of women in whom missed opportunities were detected, the missed dose of tetanus vaccine was the third, in 25.0% the second, in 1.7% the first dose. No pregnancy or not having a vaccination card affected the rate of missed opportunities. Conclusion: It was found that there was a missed opportunity for 1 in 4 women in the study area and the biggest proportion of the missing vaccination is the 3rd dose. Catching opportunities is important not only in raising the immunization coverage but also good for mother and baby health. Thus, it is important to increase awareness and sensitivity about tetanus vaccination in health centers by training health personnel.

Keywords

Tetanus vaccine, women, immunization, primary health care

References

• 1. World Health Organızatıon. Challenges in global immunization and the Global Immunization Vision and Strategy 20062015. Weekly Epidemiological Record 2006; 81: 18996.
• 2. Maternal immunization against tetanus Standards for maternal and neonatal care 1.1. Http://www.who.int/ making_pregnancy_safer/publications/ Standards1.1N.pdf/ 19.03.2007
• 3. Sönmez Y, Aksakoğlu G. Gebelikte Tetanoz Aşılanma Durumu ve Etkileyen Etmenler. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 2005; 14:212-6.
• 4. UNICEF, WHO, UNFPA. Maternal and Neonatal Tetanus Elimination by 2005 Strategies for Achieving and Maintaning Elimination. Http://www.who.int/vaccinesdocuments/ DocsPDF02/www692.pdf / 19.03.2007
• 5. T.C. Sağlık Bakanlığı, Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlü ğ ü Çal ı ş ma Y ı l l ığı 2005. http://www.saglik.gov.tr/istatistikler/temel2005/index .doc/ 15.03.2006
• 6. T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Maternal ve Neonatal Tetanos Eliminasyon Programı Saha Rehberi. 1. Baskı, Aydoğdu Ofset, Ankara, 2006: 27
• 7. Dünya Sağlık Örgütü, T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Kaçırılmış fırsatların tanımlanması, Genişletilmiş Bağışıklama Programı Modül Eğitim Seti. 3. Basım,Aydoğdu Ofset, Ankara,1999:1
• 8. Kurçer MA, Şimşek Z, SolmazA, Dedeoğlu Y, Gülel R. Şanlıurfa Harrankapı sağlık ocağı bölgesi'nde 0-2 yaş çocuk ve gebelerde aşılanma oranları ve aşılanmada sorunlar. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2005; 2:10-15
• 9. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Sağlık BakanlığıAna Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü, Devlet Planlama Teşkilatı ve Avrupa Birliği. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2003- 2004:119-129