ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ, İLAHİYAT FAKÜLTESİ ve GÜZEL SANATLAR FAKÜLTESİ ÖĞRETİM ELEMANLARININ ORGAN BAĞIŞINA BAKIŞ AÇILARININ İNCELENMESİ

Year 2010, Volume: 11 Issue: 1, 19 - 25, 03.08.2010

Sevinç Sıpkın Berna Sen Sermin Akan Arzu Tuna Malak

Abstract

AMAÇ:Bu çalışma Onsekiz Mart Üniversitesi Tıp Fakültesi, İlahiyat Fakültesi ve Güzel Sanatlar Fakültesiöğretim elemanlarının organ bağışına bakış açılarının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.GEREÇ ve YÖNTEM:İlgili literatür incelenerek sosyo-demografik ve organ nakline yönelik inanç vedüşünceler veri formu oluşturulmuştur. Araştırmayı kabul eden 82 öğretim elemanın organ nakline yönelikdüşünceleri belirlenmiştir. Elde edilen veriler sayı yüzde ve kikare testi ile değerlendirilmiştir.BULGULAR:Araştırmaya fakültelerden katılım eşit olarak sağlanamamıştır. (Tıp %43,9, Güzel sanatlar%40,2, İlahiyat % 15,9). Katılımcıların %62,2'si erkek, %46,3'ü yardımcı doçent, %68,3'ü evli, %95,1'i uzunyıllardır ilde yaşamış, annelerinin %42,7'si ilkokul, babalarının %42,7'si üniversite mezunudur. Organ bağışıhakkında bilgisi olan %93, 9 kişidir. İlahiyat ve güzel sanatlar fakültesi katılımcılarının %32.9'i gazete vedergilerden bu bilgiyi öğrenmiştir. %72 kişi kadavra ve canlıdan organ bağışı alınabileceğini, %87,8'ikadavradan organ alınmasını olumlu ve yararlı bulduğunu belirtmiştir. %86,6 kişi organ bağışındabulunmamıştır. %53.7 kişi organ bağışı yapmak istemektedir. Bağış yapmak istemeyenlerin %23.2'si sağlıkpersoneline güvenmemektedir. Ailesinden bu konu hakkında destek alanlar %50'dir.Yakınlarına organ bağışıyapmak isteyen %89'dur. Organ bağışı hakkında eğitim almak isteyen %45,1 kişi bulunmaktadır. %97,6'sına göreülkemizde yeterli organ bağışı yapılmamaktadır. Dini yönden organ bağışını olumlu bulan %85,4'tür, ancak üçgrup arasında anlamlı bir fark vardır, fark ilahiyat fakültesinde görevli akademisyenlerden kaynaklanmaktadır(p<0,05). %70,7'si dini inanışların yeterli organ bağışını engellediğini düşünmektedir ve üç grup arasında anlamlıbir fark vardır, fark ilahiyat fakültesinde görevli akademisyenlerden kaynaklanmaktadır (p<0,05).Yaşarken bağışyapmak isteyen %24,4 kişidir ve üç grup arasında da bir fark yoktur (p>0,05).SONUÇ:Ülkemizde organ bağışı üç akademisyen grubuna göre de yeterli düzeyde yapılmamaktadır. Diniyönden organ naklinin sakıncalarının olduğunu düşünen, yaşarken organ nakli yapmak istemeyenakademisyenler de bulunmaktadır

Keywords

Organ nakli, akademik personel farkındalığı ve düşünceleri

Organ Donation and Transplantation in Onsekiz Mart Faculty of Medicine, Fine Arts and Theology : Academic Staff's Awareness and Opinions

Abstract

OBJECTIVE: To detect awareness and opinions of the personnel at university about organ donation and to collect data about this subject. MATERIALS and METHODS: This study included a total of 82 staff in Faculty of Medicine, Fine Arts and Theology. Data were analyzed using number and percentage calculation, and Chi-square test. RESULTS: Of participants, 93,9 % were aware of the organ donation. Some of the participants from The Faculty of Theology and The Faculty of FineArts obtained this information from the newspaper and magazines or journals (% 32.9). Of participants, 72%pointed out that organ donation could be taken from the corpse or alive, 87.8 % of them indicated that it is beneficial and positive. Among participants, 86, 6% haven't donated organs, while 53.7% of the people were willing to donate organs. People who did not want to donate organs (23.2 %) informed that they did not rely on the Health (Medical) Staff. Fifty percent of the people has received support for this issue. Eighty-nine percent of the people were willing to donate organs to their relatives. There were 45,1% people who wanted to get training about organ donation. According to 97.6%, the organ donation was not sufficient in our country. Some people (85,4%) found organ donation useful but there was a big difference among these three groups and this difference was caused by the academics who work at The Faculty of Theology (p< 0, 05). Those who thought that the religious beliefs prevent the necessary organ donation were 70, 7%and there was a great difference among these three groups and this difference was caused by the academicians who work at The Faculty of Theology ( p< 0,05). CONCLUSION: Academic people do not donate organs sufficiently enough

Keywords

Organ donation, academic staff awareness and opinions

References

• 1. Barbara JD. End of life decision making. Organ donation and critial care nurses 2006;126 (2):78-86.
• 2. Özmen D, ÇetinkayaA, Sarızeybek B, ZeybekA. Celal Bayar Üniversitesi Manisa Sağlık Yüksek Okulu öğrencilerinin organ bağışına ilişkin bilgi ve görüşleri. Tıp Bilimleri Dergisi 2008;28:311-8.
• 3. Gezer N, Kocaoğlu T, Çağatay S, Akman Z, Sarıgün S. Adnan Menderes Üniversitesi ebelik ve hemşirelik öğrencilerinin organ nakli hakkındaki bilgi ve görüşlerinin incelenmesi. Türk Cerrahi Ameliyathane Hemşireliği Kongre Kitabı 4-8 Eylül 2007,İzmir.
• 4. Akış M, Katırcı E, Uludağ H, Küçükkılıç B, Gürbüz T, Türker Y, Kayacan H, Öngel K, Gül H. Süleyman Demirel Üniversitesi personelinin organ-doku bağışı ve nakli hakkındaki bilgi ve tutumları. SDÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2008;15(4):28-33.
• 5. Vatanoğlu E. Türkiye'de yasal ve etik boyutuyla organ nakli hakkında anket araştırması ve sonuçları. Doktora Tezi,İstanbul: Deontoloji ve Tıp TarihiAD, 2007.
• 6. Akın H. Çukurova Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi ve Eğitim Fakültesi öğrencilerinin temel biyoetik konuları hakkındaki görüşleri. Yüksek Lisans Tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Deontoloji ve Tıp TarihiAD, 2007.
• 7. Naçar M, Çetinkaya F, Kanyılmaz D, Tokgöz B, Utaş C. Hekim adaylarının organ nakline bakış açıları. Türk Nefroloji Diyaliz ve Transplantasyon Dergisi 2001;10(2):123-8.
• 8. Özdağ N. Organ nakli ve bağışını toplumun bakış açısı. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2001;5(2):46-55.
• 9. Özer Gök F, Yavuz A, Beydağı KD, Fidancıoğlu H, Akın E, Şanlı İ, Tembela H, Bozkurt L, Urak S. Pamukkale Üniversitesi Denizli Yüksek Okulu'nda öğrenim gören bir grup öğrencinin organ nakli ve bakışına yönelik görüşleri ve bilgi düzeylerine eğitimin etkisi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2008;7(1):39- 46.
• 10. Göz F, Gürelli Ş. Yoğun bakım hemşirelerinin organ bağışı ile ilgili düşünceleri. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2007;2 (5):77-88.
• 11. Güden EA. Din görevlilerinin organ nakli ve bağışına bakış açıları. Yüksek Lisans Tezi, Kayseri: Halk SağlığıAD, 2007.
• 12. Hai T, Eastlund T, Chien LA, Duc PT, Giang TH, Hoa NT, Viet PH, Trung DQ. Willingness to donate organs and tissues in Vietnam. J Transpl Coord 1999;9(1):57- 63.
• 13. Dossetor JB, Manickavel V. Ethics in organ donation: contrast in two cultures. Transplant Proc 1991;23(5): 2508-11.
• 14. Hoşcoşkun C. Ulusal koordinasyon sistemi ve getirdikleri. Organ Nakli Kuruluşları Koordinasyon Derneği 5. Kongresi, 13-17 Eylül 2006.
• 15. Ruygrok PN, Maddison R, Langlands JM, Haydock DA, Agnew TM, Coverdale HA, Whitlock RM. Heart donation: the New Zealand experience, 1987-1996. N Z Med J 1998;111(1067): 206-8.
• 16. Stephenson M T, Morgan S E, Roberts-Perez SD, Harrison T, Afifi W, Long SD. The role of religiosity, religious norms, subjective norms, and bodily integrity in signing an organ donor card. Health Communication 2008;23(5):436-47.
• 17. Ryckman RM, Thornton B, Van Den Borne B, Gold JA. Intrinsic-extrinsic religiosity and university students' willingness to donate organs posthumously. J Appl Soc Psychol 2004;34(1):196-205.