Şeyh Gâlib’in ‘Efendim’ redifli müseddes naat-ı şerifine dair birkaç not

Yıl 2023, , 1 - 9, 09.07.2023

İsmail Güleç

https://doi.org/10.60051/medbel.1282435

Öz

Şeyh Galip, Klasik Türk Edebiyatı’nın üslup sahibi şairlerindendir. Edebiyat ile ilgilenenlerin bildiği çok sayıda şiiri vardır. Müseddes naat-ı şerifi de özellikle tekke çevrelerinde çokça bilinir ve okunur.
Müseddeste yer alan ‘müeyyed’, ‘sultan’ ve ‘yakma’ kelimeleri ‘müebbed’, ‘burhan’ ve ‘kakma’ şeklinde de okunmakta ve söylenmektedir. Şeyh Galib’in yayınlanan divanında, kimi şiir mecmualarında ve özellikle Osmanlı döneminde yetişmiş hafızların okuyuşlarında görülen farklı tercihler konu üzerinde durmayı gerekli kılmıştır.
Bu çalışmada farklı okunuşu olan bu üç kelimenin hangisinin tercih edilmesi gerektiği şiirden ve anlamından hareket edilerek açıklanmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Metin incelemesi, Hafız Cevdet Soydanses, naat

Kaynakça

• Clauson, Sir Gerard (1972). An Etymological Dictionary Of Pre-Thirteenth-Century Turkish. Oxford: Oxford University Press.
• Çantay, Hasan Basri (1966). Âkifnâme (Mehmed Âkif). İstanbul: Ahmed Said Matbaası.
• Dilçin, Cem (1983). Yeni Tarama Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Emiroğlu, İbrahim (2013). Klasik Mantığa Giriş. Ankara: Elis Yayınları.
• Ersoy, Mehmet Akif (1996). Safahat. Haz. Ertuğrul Düzdağ. İstanbul: İz Yayıncılık.
• Gürer, Abdülkadir. (1993). “Şeyh Gâlib Divanı İnceleme-Metin”. (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi.
• İnciroğlu, Yunus (2018). “XIX. Yüzyıla Ait Bir Şiir Mecmuası 1b-100b (İnceleme-Metin Çeviri Yazısı ve İndeks)”. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Kahramanmaraş: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi.
• Kaçalin, Mustafa S. (2021). Divânu Lügâti’t-Türk. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Kalkışım, Mushin. (1994). Şeyh Gâlib Divanı. Gözden geçirilmiş ikinci baskı. Ankara: Akçağ Yayınevi.
• Okçu, Naci. (2011). Şeyh Gâlib Divanı: Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri, Şiirlerinin Umumi Tahlili. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
• Şeyh Gâlib. Divân. Süleymaniye Ktp., Esad Efendi nr. 2676; Halet Efendi nr. 657.
• Şeyh Gâlib. (1252). Divan-ı Şeyh Gâlib; İbtida-i gazeliyat; Hüsn-ü aşk-ı Gâlib Dede. Bulak: Matbaatü’s-Sahibi's-Saadeti'l-Ebediyye.
• Tietze, Andreas. (2016). Tarihi ve Etimolojik Türkiye Türkçesi Lugati. Ankara: TÜBA.
• Yılmaz, Ozan. (2023). Şeyh Gâlib Divanı. İstanbul: Kapı Yayınları.