Çevresel Bir Yaklaşım Doğrultusunda Sanat ve Tasarım Çalışmaları

Year 2018, Volume 4, Issue 1, 33 - 52, 30.06.2018

Bilge Kınam Dokuzlar

Abstract

19.yy’da sanayide yaşanan gelişmeler köyden kente göçü başlatmış, nüfusun artmasını sağlamıştır. Hızla artan nüfusun taleplerini karşılamak için doğal kaynaklar plansız ve bilinçsiz bir şekilde tahrip edilmiştir. 19. yüzyıl sonrasında fosil yakıt kullanımındaki artış, ormanlık arazilerin tahrip edilmesi ve sera gazı salınımı küresel ısınma ve yaşamı tehdit eden çevre felaketlerine neden olmuştur. Araştırmanın ilk bölümünde, insan eylemleri sonucu oluşan küresel çevre sorunlarının ekosistem ve canlılar üzerindeki olumsuz etkileri üzerine yapılan literatür araştırması sonucu ortaya koyulmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde doğanın ve ekosistemin gözle görünür düzeyde bozulmasına duyulan kaygılar sonucu çevresel bir farkındalık oluşturucu Land Art çalışmalarından örnekler verilmiştir. Araştırmanın esas belkemiğini oluşturan, daimi olma yeteneği anlamına gelen ‘Sürdürülebilirlik’ grafik tasarım bağlamında irdelenmiştir. Sürdürülebilir bir gelecek için doğal kaynakların bilinçli olarak kullanılması, fosil bazlı ürünlerin tüketimin en aza indirilmesi ve fosil yakıt tüketiminin durdurulması önerilmektedir. Bunların yanında, geri dönüşümün ve yenilebilir enerji kaynaklarının kullanılmasının yaygınlaştırılması gerekmektedir. Dünyanın ekolojik dengesini yeniden kazanabilmesi için karbon salınımının aza indirgenmesi, tüketim alışkanlıklarının düzenlenmesi için toplumun bilgilendirilerek çevresel konularda bilinç düzeyinin arttırılması gerekmektedir. Bu bağlamda, grafik tasarımın bir konu hakkında ikna edebilme ve toplumu yönlendirmedeki gücünü çevre konusunda farkındalık yaratabilecek sürdürülebilir tasarım çalışmalarına yönlendirmesi önerilmektedir.

Keywords

Sürdürülebilir Tasarım, Eko-Tasarım, Yeşil Tasarım, Land Art

Art and Design Works Through an Environmental Approach

Abstract

The advancements that occurred in industry in the 19th century started the rural-urban immigration and caused the population to increase. Natural resources were unconsciously destroyed to meet the demands of rapidly increasing population. The increase in the usage of fossil fuel, destroying the forestlands, and greenhouse gas emission caused global warming and life threatening environmental disasters. In the first part of the study the results of the literature review that was conducted on the negative effects of the global issues that occurred due to human actions on the ecosystem and all living things was endeavored to be presented. In the second part, a selection of Land Art;  Contemporary Art  works which create an environmental awareness as a result of concerns about the visible disruption of the nature and the ecosystem are given. ‘Sustainability’ which means the ability to be permanent and which constitutes the heart of the study is examined within the concept of visual design. For a sustainable design approach, the natural resources to be used consciously, consumption of the fossil-based products to be minimized, and fossil fuel consumption to be stopped are recommended.  In addition to these, recycling and usage of renewable energy resources to be made widespread is required. For the earth to get back its ecological balance, the carbon emission must be minimized, and the society must be informed in order to adjust the consumption habits, and the consciousness level of the society must be increased regarding the environmental issues. In this context, it is recommended that the power of graphic design in persuading and leading the society about a subject matter to be directed in sustainable visual design works that can create awareness about the environment. 

Keywords

Sustainable Design, Eco-Desing, Green Design, Land Art, Design for Good, Graphic Design

References

• Antmen A. (2008). 20.Yüzyılda Batı Sanatında Akımlar, İstanbul: Sel Yayıncılık
• AIGA, (t.y). Design for Good, Erişim: 10.01.2018, https://www.aiga.org/design-for-goodBarbero, S., Cozzo B. ve Tamborrini P, (2009). Ecodesign, China: Tandem Verlag GmbH
• Beykal, C. (2005). Aslolan Çizgidir. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. S. 69 - 78
• Bafra, Ç., Comombo, P. (2016). Yok Olmadan. Doğa ve Sürdürülebilirlik Üzerine Bir Sergi. İstanbul: İstanbul Modern Sergi
• Block, A. (2013). İklim Sorunu Geri Dönülmez Noktada mı?. Greenpeace Bülteni,62, 6.
• Deniz Haber Ajansı. (16.11.2016). Deniz mahsulü diye plastik yiyoruz, Erişim: 15.02.2018, http://www.denizhaber.com.tr/deniz-mahsulu-diye-plastik-yiyoruz-haber-70923.htm
• Dokuzlar, K, B. (2015). Sosyal Sorumluluk Projesi olarak Grafik Tasarım ve Belgeleme, Sanatta Yeterlik Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Gerber, A (2009). Tasarım ve Sürdürülebilirlik - Grafik Tasarımın Rolü ve Sorumlulukları. Grafik Sanatlar üzerine Yazılar Grafikerler Meslek Kuruluşu Dergisi, 81
• Gezegenimiz. (2015). Türkiye su fakiri olma yolunda ilerliyor, Erişim:02.02.2018, http://www.gezegenimiz.com/NewsDetail.asp?idHaber=7588&KategoriAdi=Su/Deniz/G%F6l%20Kirlili%F0i
• Heal. (2015). Türkiye'de Hava Kirliliği ve Sağlık Gerçekler, Veriler ve Öneriler, Erişim: 18.02.2018, http://env-health.org/IMG/pdf/150220_factsheet_air_and_health_turkey_tr_final.pdf
• Karami, A., Golieskardi, A., Choo, K, C., Larat, V., Galloway, S, T., Salamatinia, B. (6.4.2017) The presence of microplastics in commercial salts from different countries, Erişim:02.02.2018, https://www.nature.com/articles/srep46173
• National Geographic. (t.y). İklim Değişikliği ve Biz. Erişim: 19.10.2017, http://iklimdegisikligivebiz.com/iklimsel-gercekler/deniz-seviyesinin-yukselmesiNtv. (2017). Küresel Isınmanın Acı Yüzü ( Kutup ayıları ölüyor), Erişim: 22.01.2018,https://www.ntv.com.tr/galeri/dunya/kuresel-isinmanin-aci-yuzu-kutup-ayilari-oluyor,6fBOMugK9UmxpTQrVQJRWQ/VGs1H0_qVkKOXZExkn_wQQ
• Saygı, S. (2016). Çağdaş Sanatta Doğa Algısı ve Ekolojik Farkındalık. Marmara Üniversitesi Sanat - Tasarım Dergisi, 7, 7-13. Erişim: 17.09.20017,http://dergipark.gov.tr/marustd/issue/30399/328263
• Sputnik. (2017). Buzulların Erimesiyle insanlığın hiç tanımadığı virüs türleri ortaya çıkıyor. Erişim: 18.02.2018, https://tr.sputniknews.com/cevre/201707271029447810-buzullarin-erimesi-insanligin-tanimadigi-virus-turleri/
• Schwarz, M., Elffers, J. (2010). Sustainism is the New Modernism: A Cultural Manifesto for the Sustainist Era. New York: Art Publishers, Thames & Hudson.
• Toprak, Düriye. (2006). Sürdürülebilir Kalkınma Çerçevesinde Çevre Politiları ve Mali Araçlar, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 4
• Uçar, T. F. (2004). Görsel İletişim ve Grafik Tasarım. İstanbul: İnkılap Kitapevi.
• Wallis, B., Kastner, J. (1998). Land and Enviromental Art. London: Phaidon Press Limited.
• WWF. (8.08.2016). Dünya Limit Aşım Günü 8 Ağustos oldu, Erişim: 22.02.2018,http://www.wwf.org.tr/?5880
• Vardar, N. (19 Ekim 2017). Denizlerimizi plastiğe boğma, Erişim: 15.02.2018,http://www.greenpeace.org/turkey/tr/news/blog/mavi-gezegen/denizlerimizi-plastige-bogma-171019/blog/60501/
• Yeşil Aşkı. (29.12.2013). Ekolojik Ayak İzi, Erişim: 22.02.2018,http://www.yesilaski.com/ekolojik-ayak-izi.html
• Yılmaz, E. (2005). Sanat Çevre İçindir. Radikal Gazetesihttp://www.radikal.com.tr/radikal2/sanat-cevre-icindir-872403/ adresinden erişildi(ET: 20.09.2017)