The Interaction of Syrian Refugees with Turkish Culture in the Context of Intercultural Communication

Year 2025, Volume: 8 Issue: 1, 231 - 261, 30.06.2025

Dursun Yılmaz , Mehmet Akif Günay

https://doi.org/10.47951/mediad.1626894

Abstract

This study examines the integration processes of Syrian refugees, who have migrated to Turkey in large numbers since 2011, with the local culture within the context of intercultural communication. The aim of the research is to determine through which elements Syrian refugees influence Turkish culture, which elements they are influenced by, and the factors that shape these interactions, using the case of İzmir province. A qualitative research method was adopted, and data were collected using semi-structured interviews. Interviews were conducted with 14 Turkish citizens (7 women, 7 men) residing in various central districts of İzmir, where Syrian refugees are densely populated. The research was carried out in accordance with ethical approval obtained from the relevant authorities. Participants were asked 10 open-ended questions regarding the challenges and cultural impacts of Syrian refugees’ adaptation to Turkish society, and the interviews lasted an average of 45 minutes. The findings reveal that language, religion, media, nationality, place, and historical ties are significant factors in intercultural communication. Participants’ positive evaluations emphasized that language, religion, and media factors facilitate cultural adaptation, particularly within the context of Islamic unity, and highlighted the importance of the concepts of Ansar (host) and Muhajir (migrant). However, some participants stated that refugees struggle to adapt to the local culture, citing language differences, negative media representations, and lifestyle incompatibilities as sources of cultural conflict. The study suggests that language education, awareness-raising in media representations, cultural awareness activities, and policies promoting mutual understanding are necessary to enhance social cohesion. In this context, understanding the positive and negative aspects of cultural encounters is critical for improving integration processes, preventing conflicts, and ensuring the constructive role of the media.

Keywords

Intercultural Communication , Migration , Syrian Refugees , Cultural Conflict , Media and Religion

Kültürlerarası İletişim Bağlamında Suriyeli Sığınmacıların Türk Kültürü ile Etkileşimi

Abstract

Bu çalışma, 2011 yılından itibaren Türkiye’ye yoğun şekilde göç eden Suriyeli sığınmacıların yerel kültürle kaynaşma süreçlerini kültürlerarası iletişim bağlamında incelemektedir. Araştırmanın amacı, İzmir ili örneğinde, sığınmacıların Türk kültürüne hangi unsurlar üzerinden etkide bulunduğunu, hangi unsurlardan etkilendiğini ve bu etkileşimlerin hangi faktörler çerçevesinde yoğunlaştığını belirlemektir. Çalışmada nitel araştırma yöntemi benimsenmiş ve yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılarak veriler toplanmıştır. İzmir’in muhtelif merkez ilçelerinde yaşayan ve Suriyeli sığınmacıların Türk kültürüyle etkileşimine dair deneyimleri bulunan 14 Türk vatandaşı (7 kadın, 7 erkek) ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Araştırma, yetkili kurumlardan alınan etik onay doğrultusunda yürütülmüştür. Katılımcılara, Suriyeli sığınmacıların Türk toplumuna uyum sürecinde yaşanan sorunlar ve kültürel etkilerini anlamaya yönelik 10 açık uçlu soru yöneltilmiş ve görüşmeler ortalama 45 dakika sürmüştür. Elde edilen bulgular, kültürlerarası iletişimde dil, din, medya, millet, mekân ve tarihsel bağların belirgin kodlar olduğunu ortaya koymuştur. Katılımcıların olumlu değerlendirmeleri, özellikle İslam birlikteliği bağlamında dil, din ve medya faktörlerinin kültürel uyumu kolaylaştırdığına vurgu yapmış ve Ensar-Muhacir kavramlarının önemini belirtmiştir. Bununla birlikte, bazı katılımcılar sığınmacıların yerel kültüre uyum sağlayamadığını, dil farklılıkları, medya temsillerinin olumsuz etkisi ve yaşam tarzı uyuşmazlıklarının kültürel çatışmalara yol açtığını ifade etmiştir. Çalışma, toplumsal uyumu artırmak adına dil eğitimi, medya temsillerinde farkındalık oluşturulması, kültürel farkındalık çalışmaları ve karşılıklı anlayışı teşvik edecek politikaların geliştirilmesi gerektiğini önermektedir. Bu bağlamda, kültürel karşılaşmaların olumlu ve olumsuz yönlerini anlamak, uyum süreçlerinin geliştirilmesi, çatışmaların önlenmesi ve medyanın yapıcı rolünün sağlanması açısından kritik öneme sahiptir.

Keywords

Kültürlerarası İletişim , Göç , Suriyeli Sığınmacılar , Kültürel Çatışma , Medya ve Din

References

• Akgün, A. (2015). Edebiyatımızda göç ve göçmen edebiyatları üzerine bir değerlendirme. Göç Dergisi (GD), 2(1), 69-84.
• Aksoy, Z. (2012). Uluslararası göç ve kültürlerarası iletişim. Journal of International Social Research, 5(20). https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&profile=ehost&scope=site&authtype=crawler&jrnl=13079581&AN=73442285&h=ElnPsUHGjfBuXD5wRMW2jzv9YNalCRb7COA39qKopmRqoF2j%2BHDtIUVkC9Dq%2BTjc3Jn49Pq4dK7C61vUvO5PBw%3D%3D&crl=c
• Aydoğan, İ., & Fidan, M. S. (2022). Sömürgecilik bağlamında Afrika’da eğitim. Africania, 2(2), 128-149.
• Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3(2), 77-101.
• Canetti, E., & Aygen, G. (2006). Kitle ve iktidar. https://www.academia.edu/download/63319385/Elias_Canetti_-_Kitle_ve_Iktidar20200515-107893-gqyz32.pdf
• Castles, S., & Miller, M. (2008). Göçler çağı modern dünyada uluslarası göç hareketleri (Bülent Uğur Bal & İbrahim Akbulut, Çev.). İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Chaplin, C., & Brewer, E. (Direktörler). (1917). Göçmen [Video recording]. Mutual Film Corporation.
• Creswell, J. W. (2014). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. Sage Publications.
• Diyanet Vakfı. (2003). Din ve İslamiyet (C. 27). Diyanet Vakfı Yayınları.
• E. B. Taylor. (1958). The origins of culture and religion in primitive culture. Harper & Row.
• Erken, F., & Atabek, N. (2016). Suriye haberlerinin Türkiye basınında çerçevelenişi. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 42, 77-94.
• Esposito, J. L. (2011). The straight path. Oxford UP. https://pages.uoregon.edu/aweiss/IslamGlobalForces/Esposito%20Week%201.pdf
• Göç İdaresi Başkanlığı. (2025, Nisan 3). Geçici Koruma Kapsamındaki Suriyeliler – İl Bazlı İstatistikler. https://www.goc.gov.tr
• Gökalp, Z. (2013). Türkleşmek İslamlaşmak muasırlaşmak. Bilgeoğuz Yayınları.
• Gökalp, Z. (2019). Türk töresi. Bilge Kültür Sanat.
• Gudykunst, W. B., & Kim, Y. Y. (1984). Communicating with strangers: An approach to intercultural communication. Random House.
• Gürbüz, S., & Duğan, Ö. (2017). Sığınmacılarda sağlık iletişimi: Suriyeli öğretmenler üzerine bir çalışma. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 64, 479-490.
• Haas, H. D., Castles, S., & Miller, M. J. (2020). The age of migration: International population movements in the modern world (6th ed.). Red Globe Press.
• Hall, S., Nixon, S., & Evans, J. (1997). Representation: Cultural representations and signifying practices. SAGE Publications Limited.
• Harari, Y. N. (2015). Sapiens: Hayvanlardan Tanrılara-insan türünün kısa bir tarihi (E. Genç, Çev.). Gizemli Kitapçı.
• Işik, E., & Semerci̇, Ç. (2019). Nitel araştırmalarda veri üçgenlemesi olarak odak grup görüşmesi, bireysel görüşme ve gözlem. Turkish Journal of Educational Studies, 6(3), 53-66. https://doi.org/10.33907/turkjes.607997
• İstanbul Göç İdaresi Müdürlüğü. (2024). İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, adres tahkikatlarindan sonra Suriyelilerin sayısının 2 milyon 935 bin 742’ye düştüğünü açıkladı. https://istanbul.goc.gov.tr/icisleri-bakani-ali-yerlikaya-adres-tahkikatlarindan-sonra-suriyelilerin-sayisinin-2-milyon-935-bin-742ye-dustugunu-acikladi
• Joachim, W. (1987). Din sosyolojisine giriş (Battal İnandı, Çev.). İlahiyat Fakültesi Yayınları.
• Kaplan, M. (1983). Kültür ve dil. Dergâh Yayınları.
• Keskin, A. (2023). Göç ve folklor: Literatür ve tasnif odaklı, kuramsal bir çerçeve. Folklor/Edebiyat, 29(114), 459-485.
• Kroeber, A. L. (1948). Anthropology: Race, language, culture, psychology, prehistory. Harcourt, Brace & World, Inc.
• McCombs, M. E., & Shaw, D. L. (1972). The agenda-setting function of mass media. Public Opinion Quarterly, 36(2), 176-187.
• Meriç, C. (1986). Kültürden irfana. İnsan Yayınları.
• Parlak, İ., Çakın, Ö., & Kaya, S. (2022). Sosyal medyada sığınmacı algısı: Suriyeli sığınmacıların Türkçe Twitter hesaplarında görünümü. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi (e-GIFDER), 10(2), 948-983.
• Patton, M. Q. (2015). Qualitative research & Evaluation methods: Integrating theory and practice. Sage publications.
• Sayad, A. (2004). The suffering of the immigrant (D. Macey, Trans.). Polity Press.
• Sivri, M. (2016). Göç ve sürgün olgusunun kültür aktarımında ve kültürlerarası/karşılaştırmalı edebiyatta yeri ve önemi. İçinde Göç Üzerine Yazın ve Kültür İncelemeleri (ss. 101-107). Transnational Press London. https://www.ceeol.com/search/chapter-detail?id=842166
• Sular, D. (2024). Türkiye’nin aylok göç trendleri Aralik 2024. https://gocvakfi.org/turkiyenin-aylik-goc-trendleri-aralik-2024/?utm_source=chatgpt.com
• Şakiroğlu, M. H. (2012). Vatikan. İçinde TDV İslâm Ansiklopedisi (C. 42, ss. 564-568). Türkiye Diyanet Vakfı.
• Şimşek, D., & İçduygu, A. (2017). Giriş: Uluslararası göç, politika ve güvenlik. Toplum ve Bilim, 140, 6-10.
• Tuncer, F. F. (2023). Discussing globalization and cultural hybridization. Universal Journal of History and Culture, 5(2), 85-103. https://doi.org/10.52613/ujhc.1279438
• UNESCO. (1982). Mexico City declaration on cultural policies, world conference on cultural policies Mexico City. https://www.univeur.org/cuebc/downloads/PDF%20carte/01.%20Mexico%20City%20declaration.PDF
• Uslu, F., & Demir, E. (2023). Nitel bir veri toplama tekniği: Derinlemesine görüşme. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 40(1), 289-299. https://doi.org/10.32600/huefd.1184085
• Uygunkan, S. B. (2005). Kültürleme kavramı ve televizyon. Kurgu, 21(1), 198-206.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayınları.
• Yılmaz, D. (2015). Cengiz Aytmatov kitabı. Atlas Yayınları.
• Yılmaz, D., & Günay, M. A. (2022). Türk toplumunda Suriyeli sığınmacı algısı. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 117-139.