SURİYELİLERE YÖNELİK ÇALIŞAN SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI ÜZERİNE BİR SOSYAL AĞ ANALİZİ İSTANBUL ÖRNEĞİ

Year 2022, Volume: 7 Issue: 2, 5 - 29, 31.12.2022

Enver Mengü

Abstract

2011 yılında çıkan iç savaşa müteakiben Suriye’den Türkiye’ye doğru gerçekleşen kitlesel göç hareketinde 10. yıl geride kaldı. Bu 10 yıllık göç yönetimi sürecinde dönemsel olarak bazı aktörler değişim gösterse de sürecin başından beri Türkiye’de sivil toplum kuruluşları aktif rolünü sürdürmüştür. İnsani yardımdan eğitime, hukuktan medyaya, sağlıktan sosyal hizmetlere kadar birçok alanda yaptıkları faaliyetlerle sivil toplum kuruluşları, Suriyelilerin maruz kaldıkları hızlı toplumsal değişimin yıkıcı etkilerini azaltmaya çalışmışlardır. Bu noktada birden fazla alanda çoklu hizmetler yürütme mecburiyeti sivil toplum kuruluşları arasında zımni bir birliktelik ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. Bu araştırma kapsamında da söz konusu koordinasyon ve işbirlikleri üzerinden sivil toplum kuruluşları arasında gelişen birliktelikler sosyal ağ analizi yöntemiyle ele alınmıştır. Geçtiğimiz 10 yıla dönük olarak İstanbul’da Suriyelilere yönelik çalışan sivil toplum kuruluşları üzerine yapılan araştırma, toplamda 75 tane sivil toplum kuruluşuyla gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak anketin tercih edildiği araştırmada, elde edilen verilerden Gephi programı kullanılarak sosyal ağ haritaları çıkarılmıştır. Buna göre de uluslararası sosyal ağ haritasına göre Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNCHR)’nin, ulusal sosyal ağ haritasına göreyse Türk Kızılay’ın ve İnsan Hak ve Hürriyetleri İnsani Yardım Vakfı (İHH)’nın ağ merkezleri oluşturduğu tespit edilmiştir.

Keywords

Sivil toplum, STK, Suriyeliler, Göç, Sosyal Ağ

A SOCIAL NETWORK ANALYSIS ON NON-GOVERNMENTAL ORGANIZATIONS WORKING FOR SYRIANS: THE CASE OF ISTANBUL

Abstract

It has been 10 years since migration from Syria to Turkey as a consequence of the civil war in 2011. Although organizations changed during this 10-year migration management process, non-governmental organizations were significant in Turkey since the beginning of the process. Non-governmental organizations with their activities which are from humane aid to education, law to media, health to social services, tried to reduce the destructive effects of social changes that Syrians are exposed to. Moreover, obligations which are supposed to combine multiple services in multiple domains, revealed the need for an implied association between non-governmental organizations. Within this research, the cooperation between non-governmental organizations through coordination and collaboration has been discussed with the social network analysis method. For the past 10 years, the research on non-governmental organizations working for Syrians in Istanbul was achieved with 75 organizations. In the research, survey was preferred as a data collection tool, social network maps were created from the data obtained by using the Gephi program. According to the international social network map, the United Nations High Commissioner for Refugees (UNCHR) and according to the national social network map, Turk Kızılay and Insan Hak ve Hürriyetleri Insani Yardım Vakfı (IHH) have established network centers.

Keywords

Civil society, NGO, Syrians, Migration, Social Network

References

• Acar-Savran, G. (2013). Sivil Toplum ve Ötesi: Rousseau, Hegel, Marx. 3. baskı İstanbul: Belge Yayınları.
• Ağcasulu, H. (2018). Sosyal Bilimlerde İlişkileri İnceleyen Bir Yöntem: Sosyal Ağ Analizi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22 (Özel Sayı 2), 1915-1933.
• Akatay, A. & Harman, S. (2017). Sivil Toplum Kuruluşları: Yönetim, Yönetişim ve Gönüllülük. 4. baskı. Bursa: Ekin Yayınevi.
• Aktay, Y. (2008). Doğu-Batı Ekseninde Sivil Toplum. Sivil Toplum Kavramı Tartışmaları. Murat Şentürk ve Aynur Erdoğan (Ed.), İstanbul: Kaknüs Yayınları, ss. 53-71.
• Buğra, A. (2013). Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika. 6. baskı. İstanbul: İletişim Yayınları
• Çaha, Ö. (2016). Sivil Toplum ve Devlet. 6. baskı. Ankara: Orion Kitabevi
• Deniz, A. Ç., Ekinci, Y. & Hülür, A. B. (2016). ‘Bizim Müstakbel Hep Harap Oldu’: Suriyeli Sığınmacıların Gündelik Hayatı: Antep-Kilis Çevresi. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Erder, S. (2017). Suriye Göçü ve Sonrası. Sosyal Hizmetlerde Güncel Tartışmalar: Sosyal Hizmet(ler)i Yeniden Düşünmek Konferansları. Ankara: Nika Yayınevi, ss. 125-133.
• Erdoğan, M. M. (2018). Türkiye’deki Suriyeliler: Toplumsal Kabul ve Uyum. 2. baskı. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Gençer, M. (2017). Sosyal Ağ Analizi Yöntemlerine Bir Bakış. Yildiz Social Science Review, 3(2), 19-34.
• Gümüş, K. (2008). STK’lar Sivil Toplumun Yerine Geçemez, Sivil Toplumun Katılımı İçin Çalışırlar. Sivil Toplum Kavramı Tartışmaları. Murat Şentürk ve Aynur Erdoğan (Ed.), İstanbul: Kaknüs Yayınları, ss. 9-18.
• İçişleri Bakanlığı (2022). Dernek İstatistikleri. https://www.siviltoplum.gov.tr/yillara-gore-faal-dernek-sayilari Erişim Tarihi 21.07.2022
• Kaçmazer, Mahmut (2016). Toplumsal Kabul ve Yaraların Sarılması İçin STK Çalışmaları. Göçler ve Ortak Geleceğimiz Sempozyumu. Yahya Ayyıldız (Ed.). İstanbul: Tirekitap Yayınevi
• Kucur, F. (2021). Sosyal Bilimleri Yeniden Düşünmek. İstanbul: İz Yayıncılık
• Neuman, W. L. (2020). Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar (8. Baskı). 2 Cilt. Özlem Akkaya. (Çev.), Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Öner, M. A. (2004). Üçüncü Sektörde Mükemmel Yönetim Modeli. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
• Özdemir, S. (2004). Kar Gütmeyen Kuruluşlar (KGK) ve Sosyal Refah'ın Sağlanmasında Artan Rolü. Journal of Social Policy Conferences, 48, ss. 129-161.
• Özdemir, S. (2007). Küreselleşme Sürecinde Refah Devleti. 2. baskı. İstanbul: İTO Yayınları.
• Sellümi, M. (2016). Üçüncü Sektör: Sivil Toplum Kuruluşları. 2. baskı. İstanbul: Artı Eksi Yayınları
• Thompson, N. (2017). Kuram ve Uygulamada Sosyal Hizmeti Anlamak. 3. baskı. Ankara: Dipnot Yayınları
• Tuncel, G. (2011). Sivil Toplum ve Devlet. Malatya: Bilsam Yayınları
• Vakıflar Genel Müdürlüğü (2022). https://cdn.vgm.gov.tr/genelicerik/genelicerik_945_290519/01vakiflarin-turlerine-gore-dagilimi-13082021.pdf Erişim Tarihi: 21.07.2022