Uluslararası Risk Yönetişim Konseyi (IRGC) Risk Yönetişim Çerçevesi Bağlamında İklim Değişikliğinin Çevresel ve Güvenlik Çıktılarının Analizi: NATO Örneği

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 1, 51 - 71, 30.04.2024

Begüm Özel , Murat Yorulmaz

https://doi.org/10.54707/meric.1435203

Öz

Veriler, insana ait tüm yapıların korunması söz konusu olduğunda güvenliğin kritik bir konu olduğunu ortaya koymaktadır. Bu nedenle uluslararası anlamda felaketler, savaşlar ve karmaşık acil durumlar gibi geleneksel olguların yanı sıra iklim güvenliği gibi normatif olgular üzerinde de yoğunlaşılmaktadır. Sonuç olarak, politika yapıcıları en önemli iklim sorunlarının belirlenmesi ve ele alınması konusunda yardıma ihtiyaç duymaktadır. Sonuçlar, uluslararası kuruluşların dünya çapında iklimsel belirsizliklerle başa çıkmak için planlar oluşturmaya ve uygulamaya başladığını göstermektedir. Bu açıdan NATO’nun katkıları tartışılmayacak kadar yüksektir. Bugün NATO bu amaca ulaşmak için dünya çapındaki sistemsel değişime hem yapısal hem de işlevsel olarak uyum sağlamaktadır. Ayrıca NATO, Uluslararası Risk Yönetişim Konseyi (IRGC) Çerçevesini kullanarak iklim değişikliğiyle bağlantılı güvenlik tehditlerini belirlemiş ve bunlara karşı hazırlık yapmıştır. Her ne kadar NATO, iklim güvenliğine ilişkin ilk ilkeler dizisini oluşturmuş olsa da, iklim değişikliğinin müttefiklerin güvenliği üzerinde büyük etki yaratacak temel bir sorun olduğu yaygın olarak kabul edilmektedir. Bu bağlamda çalışmanın amacı, iklim değişikliğinin çevre ve güvenlik çıktılarını Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'nün (NATO) risk yönetimi yaklaşımı açısından incelemektir.

Anahtar Kelimeler

Güvenlik, İklim, İklim Değişikliği, NATO, Risk Yönetimi

Kaynakça

• Александр. (2011). Газовая составляющая обеспече ния энергетической безопасности как необходимый компонент конкурентоспособности национальной экономики (The gas component of ensuring energy security as a necessary component of the competitiveness of the national economy). Journal of Economic Problems, 3, 34-39.
• Atlas, M.İ. (2021). Rusya’nın Enerji Politikaları. (Ed. K. İnat ve B. Z. Özdemir Daşçıoğlu), Dünya Enerji Trendleri: Rezervler, Kaynaklar ve Politikalar içinde (ss. 413-427). İstanbul, SETA Kitapları.
• Attenborough, D. (2022), ‘‘World risks ‘collapse of everything’ without strong climate action, Attenborough warns Security Council’’, Erişim tarihi: 01.09.2023, https://news.un.org/en/story/2021/02/1085452.
• Bağbaşlıoğlu, A. (2016). Güncelliğini Yitirmeyen Bir Sorun Olan Yük Paylaşımına Yeni Bir Çözüm Arayışı: Akıllı Savunma ve NATO’. Akademik Bakış, 10(19), 209-225.
• Baysal, B. & Karakaş, U. (2017). Climate Change and Security: Different Perceptions, Different Approaches. Uluslararası İlişkiler, 14(54), 21-44.
• Bichikliski, S. & Nas Ç. (2022). Avrupa Birliği’nin Kuzey Akım-2 Projesine Yönelik Yaklaşımı. Bilge Strateji, 13(24), 147-166.
• Brzezinski, Z. (1997). The Grand Chessboard: American Primacy and Its Geostrategic Imperatives. New York: Basic Books.
• Caşın, M.H. & Kısacık, S. (2018). Avrupa Birliği Enerji Hukuku ve Güvenlik Algılamaları. İstanbul: Çağlayan Kitap & Yayıncılık & Eğitim.
• Charron, A. (2017). NATO, Canada and the Arctic. Canadian Global Affairs Institute. Erişim tarihi: 14.10.2023. https://www.cgai. ca/nato_ canada_and_the_arctic.
• Çelikpala, M. (2014). Enerji Güvenliği: NATO’nun Yeni Tehdit Algısı. Uluslararası İlişkiler, 10(40), 75-99.
• Deutsche Welle (DW) (2022). EU’s emergency gas plan comes into force. Erişim tarihi: 11.10.2022. https://www.dw. com/en/eus-emergency-gas-plan-comes-into-force/a-62750725.
• European Commission Energy (n.d.). (2022). Secure Gas Supplies. 11.08.2022 tarihinde https://energy.ec. europa.eu/topicsenergy-security/secure-gas-supplies_en adresinden alındı.
• Gierczak, B. (2020). The Russo-Ukrainian Conflict. 01.02.2023 tarihinde https://www.researchgate.net/publication /349948624_The_Russo-Ukrainian_Conflict/link/ 6048d78c299bf1e0786d2493/download adresinden alındı.
• Grigas, A. (2017). The New Geopolitics of Natural Gas. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. Hillen, J. & Noonan, M. P. (1998). The Geopolitics of NATO Enlargement. Parameters, 28(3), 21-34.
• Gündüz, A. (2015). Milletlerarası Hukuk Temel Belgeler Örnek Kararlar. İstanbul: Beta Yayınları.
• Karagöl, T. E & Kaya, S. (2014). Enerji Arz Güvenliği ve Güney Gaz Koridoru (GGK). Siyaset, Ekonomi Ve Toplum Araştırmaları Vakfı, 108, İstanbul: Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık A.Ş.
• Karaosmanoğlu, A. L. (2014). NATO’nun Dönüşümü. Uluslararası İlişkiler, 10(40), 3-38.
• Kavuncu, S. (2022). Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Alanında Uluslararası Araştırmalar XII. (Ed. Aysel Öztürkçü Akçay), Değişen Uluslararası Sistemde Dönüşen NATO içinde (ss. 7-22). Konya: Eğitim Yayınevi.
• Kısacık, S. (2022). “The Energy” as the Most Powerful and Valuable Foreign Policy Instrument of the Russian Federation in the 21st Century. (Ed. S. Kısacık & F. Güçyetmez), Global Energy and Geopolitical Transformation içinde (ss. 53-78). İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık.
• Kısacık, S. & Güçyetmez, F. (2022). European Energy Security: Can the Balanced Energy Mix within the European Union be accomplished in the 21st Century? (Ed. S. Kısacık & F. Güçyetmez), Global Energy and Geopolitical Transformation içinde (ss. 93-118). İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık.
• Kişman, Z. A. & Güleç, Ö. (2021). Uluslararası İlişkiler Açısından Siber Güvenlik ve NATO’nun Siber Güvenlik Stratejileri, Akademik Açı, 1(1), 127-154.
• Kóczy, L.Á., Csercsik, D. and Sziklai, B.R. (2022). “Nord Stream 2: A prelude to war”, Energy Strategy Reviews, 44, 1-10.
• Kostrytska, I. (2019). ‘Ukraine’s Energy Security in the New Geopolitical Context. (Ed. N. Mouraviev & A. Koulouri), Energy Security Policy Challenges and Solutions for Resource Efficiency içinde (ss. 123-155). Cham: Palgrave Macmillian.
• Lippert, T. H. (2019). NATO, Climate Change, and International Security: A Risk Governance Approach. Chicago: Palgrave Macmillan.
• Luciani, G. (2015). EU-Russia Gas Blues. Journal of International Affairs, 69(1), 19-33.
• Mouraviev, N. & Koulouri, A. (2019). Introduction: Towards a Novel Conceptualisation of Energy Security. (Ed. N. Mouraviev & A. Koulouri), Energy Security Policy Challenges and Solutions for Resource Efficiency içinde (ss. 1-6). Cham: Palgrave Macmillian.
• Purtaş, F. (2005). Soğuk Savaş Sonrası NATO’nun Dönüşümü ve Genişlemesi Çerçevesinde Türk Amerikan Askeri İlişkileri. Güvenlik Stratejileri Dergisi, 1(2), 7-31.
• Renn, O. & Walker, K. D. (2008). Global Risk Governance: Concept and Practice Using the IRGC Framework. Netherlands: Springer Netherlands.
• Reuters. (2021, 23 Şubat). David Attenborough to U.N.: 'Climate change a threat to global security, I don't envy you'. Erişim tarihi: 11.10.2022. https://www.reuters.com/business /environment/david-attenborough-un-climate-change-threat-global-security-i-dont-envy-you-2021-02-23/.
• Rico, L. G. (2022). NATO and Climate Change: A Climatized Perspective on Security. Belfer Center for Science and International Affairs, Erişim tarihi: 14.10.2023. https://www.belfercenter.org/publication/nato-and-climate-change-climatized-perspective-security.
• Rodríguez-Fernandez, L., Fernandez Carvajal, A.B. & Ruiz-Gomez, L.M. (2020). Evolution of European Union’s energy security in gas supply during Russia–Ukraine gas crises (2006–2009). Energy Strategy Reviews, 30, 1-9.
• Rothe, D. (2016). Securitizing Global Warming: A Climate of Complexity. Abingdon: Routledge.
• Sabbaghian, A. & Rasooli, R. (2021). Stability Analysis of Russia-EU Energy Relations after the Ukraine Crisis from Perspective of the Interdependence Theory. Journal of Central Eurasia Studies, Faculty of Law and Political Science,14(1), 177-201.
• Semercioğlu, H. (2016). Ukrayna Krizi Bağlamında AB-Rusya İlişkilerinin Ekonomi Politiği. EUL Journal of Social Sciences, 7 (2), 188-202.
• Staten, A. (2022). Russia Spending an Estimated $900 Million a Day on Ukraine War. 01.03.2023 tarihinde Newsweek: https://www.newsweek.com/russia-spending-estimated-900-million-day-ukraine-war-1704383 adresinden alındı.
• Stevenson, R.B., Nicholls, J. & Whitehouse, H. L. (2017). What is Climate Change Education. Curriculum Perspectives, 37(3), 67-71.
• Takacsne-Toth, B., Kotek, P. & Selei, A. (2020). Rerouting Europe’s gas transit landscape - Effects of Russian natural gas infrastructure strategy on the V4, Energy Policy, 146, 1-9.
• Tavukçu, S. (2021, 02 Temmuz). NATO’nun Kuruluşu ve Konsept Değişiklikleri: “NATO 2030 Konsepti”. Stratejik Düşünce Enstitüsü, Erişim tarihi: 05.09.2023, https://www.sde. org.tr/sinan-tavukcu/genel/natonun-kurulusu-vekonsept-degisiklikleri-nato-2030-konsepti-kose-yazisi-22857#_edn3.
• Ullman, R. H. (1983). Redefining Security. International Security, 8(1), 129-153.
• Wenger, A. (2004). Crisis and Opportunity: NATO’s Transformation and the Multilateralization of Détente,1966–1968. Journal of Cold War Studies, 6(1), 22-74.
• Woehrel, S. (2009). Russian Energy Policy Toward Neighboring Countries. Congressional Research Service, (26), 1-22.
• Yergin, D. (2020). The New Map: Energy, Climate, and The Clash of Nations. United Kingdom: Penguin Press.
• Yılmaz, S. (2017). Doğal Kaynak Milliyetçiliği Bağlamında Rusya-Avrupa Birliği İlişkilerinde Bir Dış Politika Aracı Olarak Enerji. (Ed. S. Turan & N. Özkural Köroğlu), Uluslararası İlişkilerde Güvenlik Kuramları ve Sorunlarına Temel Yaklaşımlar için (ss. 113-132). London: Transnational Press London.
• Yorkan, A. (2009). Avrupa Birliği’nin Enerji Politikası ve Türkiye’ye Etkileri. Bilge Strateji, 1(1), 24-39.