Mozart Operalarının Yaratım Sürecinde Duygusal ve Sosyal İlişkiler

Year 2025, Volume: 2 Issue: 1, 71 - 82, 25.04.2025

Burak Berke Özer

https://doi.org/10.26650/meshk.2025.0002

Abstract

Bu çalışmada Mozart’ın mesleki yaşamını etkileyen olaylar ve gündelik yaşamındaki gerçekler ele alınmıştır. Yaşamındaki duygusal izlerin, eserlerine yansımaları incelenmiştir. Mozart’ın eserleri arasından İdomeneo ve Figaro’nun Düğünü operası üzerinde durulmuştur. Bu iki operanın seçilmesinin sebebi ise birbirinden zıt iki konuyu ele alması ve tamamen farklı ilişkiler, koşullar özelinde üretilmesidir. Sanatçı, İdomeneo operasını sarayın etkisinde hazırlamıştır ve eserinde sarayın üstün vasıflarını işlemiştir. Figaro’nun Düğünü operasında ise sosyal sınıf farklılıklarını eleştirmiştir. Aynı sanatçıya ait iki eserde keskin bir zıtlık bulunmaktadır. Sanatçının eserleri arasındaki bu zıtlıkların oluşum süreci anlamlandırılmaya çalışılmıştır. Bir eseri anlamak için müzikal ve dilsel bağlamını değerlendirmek gerektiği kadar tarihsel, sosyal ve duygusal bağlamını da değerlendirmek gerekmektedir. Müzik tarihinde, önemli etkiler yaratan bu operaların hazırlanmasında çeşitli sanatçılar rol oynamıştır. Bu sanatçılar arasındaki sosyal ilişkiler ve sanatçıların bireysel duygu durumları gözlemlenmiştir. Bu eserlerin en önemli yaratıcısı olan Mozart, yaşamı boyunca çeşitli zorluklardan geçmiştir ve bu duygusal süreçler onun sanatını şekillendirmiştir. Bu süreçte kendi sesini duyurmak isteyen sanatçı zaman içerisinde çeşitli çatışmalar yaşamıştır. Özellikle yaşadığı toplumsal çatışmalar ve sınıf mücadelesi, onu kanondan ayrılmaya sürüklemiştir ve bireysel ifade ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. Bu durum daha sonra Mozart’ı kendi ile benzer yaşantıları olan sanatçıların eksenine çekmiştir. Benzer yaşantıları paylaştığı kişilerle sosyal ilişkiler ve iş arkadaşlıkları kurmaya başlamıştır. Bu benzerlikler, sanatçıların biyografileri ve yazmış oldukları mektuplar ile gözler önüne serilmiştir. Mozart’ın yaşamından parçalar taşıyan bu iki eserin yaratım aşamasında ilişki kurduğu sanatçıların da onun yaşamına benzer izler taşıdığı görülmüştür. Bu benzerliklerin tesadüfi olmadığı dolayısıyla eserlerin yaratım süreci incelenmiş ve bunların Mozart’ın yaşam tecrü beleri ile ilişkileri ortaya çıkarılmıştır.

Keywords

Duygu, Sosyal İlişki, Opera, Sosyal sınıf, Mozart

Emotional and Social Relations in the Creation Process of the Mozart Operas

Abstract

In this study, the reflections of the emotional traces of Mozart’s life on his works are analysed. Among Mozart’s works, the operas Idomeneo and The Marriage of Figaro, which deal with two contrasting subjects and were produced in completely different relationships and conditions, were emphasised. The artist prepared the opera Idomeneo under the influence of the palace, and in his work he dealt with the superior qualities of the palace. In The Marriage of Figaro, on the other hand, he critisied social class differences. The formation process of these contrasts between the works of the artist was tried to be made sense of. Various artists played a role in the preparation of these operas. The social relations between these artists and their individual emotional states were observed. Mozart, the most important creator of these works, went through various difficulties throughout his life, andthese emotional processes shaped his art. The social conflicts and class struggle he experienced led him to leave the canon. This situation later led Mozart to the axis of artists who had similar experiences with him. These similarities were revealed through the biographies and letters written by the artists. It was determined that the similarities of the artists with whom he established a relationship in the creation of these two works to Mozart were not coincidental. The creation process of the works and their relationship with Mozart’s life experiences were revealed.

Keywords

Emotion, Social Relationship, Opera, Social Class, Mozart

References

• Aliçavuşoğlu, E. (2012). Psikanaliz, Freud ve Sanat. Sanat Tarihi Yıllığı, 20, Article 20. google scholar
• Arslantaş, H. A. (2008). Kültür - Kişilik Ve Kimlik. Fırat Üniversitesi Doğu Araştırmaları Dergisi, 7(1), Article 1. google scholar
• Balseçen, H. (2019). Rönesanstan Romantizme İktidarın Sanati. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(3), Article 3. google scholar
• Büke, A. (1998). İki Dahi Üç Opera (1. bs). BoYut Matbaacılık. google scholar
• Büke, A. (2012). Mozart Bir Yaşamöyküsü (BPC Matbaacılık San. ve Tİc A. Ş.). Can YaYınları. google scholar
• Çiftçi, H., & AYYildız, H. (2016). Nöroiktisat Işiğinda Rekabetçi Karar Alma Sürecinde DuYgular, Rolleri Ve Önemi. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 8(2), Article 2. google scholar
• Dinç, G. (2022). Karar Verme Davranışından Sorumlu Beyin Yapıları: Derleme. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(1), Article 1. https://doi. org/10.46971/ausbid.930025 google scholar
• ELias, N. (2000). Mozart: Bir Dahinin Sosyolojisi Üzerine (TDV İsLâm AraştırmaLarı Merkezi; No. 163). İstanbuL : KabaLcı YaYınevi. google scholar
• IşıLtan, A. (2020). Mozart’ın BiYografisinin Becker’ın “Sanat DünYaLarı” KuramıYLa İrdeLenmesi. Konservatoryum, 6(2), ArticLe 2. https://doi.org/l0.26650/CONS2019-0016 google scholar
• Mozart Figaro’nun Düğünü. (2006, Mart). İzmir Devlet Opera ve Balesi, 109. google scholar
• Özcan, İ. C. (2015). Ses Ve Karakter Bağlamında Mozart’ın Idomeneo Operası [Yüksek Lisans Tezi]. Yaşar Üniversitesi. google scholar
• Özdeş, A. (2020). YaşLanma ve Karar Verme SüreçLeri: DuYgu DüzenLemenin RoLü. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 12(3), ArticLe 3. https:// doi.org/10.18863/pgY.640158 google scholar
• Özkan, A., & BaLtacı, S. (2020). Freud ve Lacan’ın PsikanaLitik KuramLarında Yastan AYrışan MeLankoLik Özne. Studies in Psychology, 40(2), ArticLe 2. https://doi.org/l0.26650/SP2019-0056 google scholar
• ParoutY, M. (2012). Mozart Tanrıların Sevdiği (A. BerktaY, Çev.; 1. bs). Yapı Kredi YaYınLarı. google scholar
• Rushton, J. (1993). W.A. Mozart, Idomeneo. Cambridge UniversitY Press. google scholar
• SaY, A. (2019). Müzik Tarihi (7. bs). IsLık YaYınLarı. google scholar
• SehLikoğLu, B. (2022). W.a Mozart'ın “Figaro'nun Düğünü" Operasındaki “Figaro"nun Rol Bakimindan Analizi [Yüksek Lisans Tezi]. Anadolu Üniversitesi. google scholar
• Totan, T., Danacı, F. N., & Bedir, İ. (2023). DuYgu DüzenLeme StratejiLerinin Karar Verme StiLLeri Üzerindeki EtkiLerinin InceLenmesi. Uluslararasi Karamanoğlu Mehmetbey Eğltlm Araştirmalari Derglsl, 5(2), ArticLe 2. https://doi.org/10.47770/ukmead.1298997 google scholar
• Yener, F. (1992). 100 Opera. Bateş. google scholar