Türkiye’de Siyasal Güven: Liderler, Kurumlar, Süreçler

Year 2017, Volume: 1 Issue: 1, 171 - 175, 01.05.2017

Ejder Ulutaş

Abstract

 Güven, hem ontolojik olarak insana hem de toplumsallaşmayla edinilen tecrübi bilgiye aittir. Doğum ile başlayıp ölüme kadar süren bireysel ve toplumsal yaşantıda güvenin hayati bir yer tuttuğu söylenmelidir. İçerisine doğduğumuz aileye, toplumsallaştığımız çevreye güveniriz. Bu güven durumu kimi zaman deneysel kimi zaman deney öncesi bir mahiyet arz etmektedir. İçgüdüsel olarak gerek korku gerek mutluluk gibi duygu  durumları insani var oluşumuza ilişiktir. Özellikle korku ve güvenin birbiriyle kopmaz bir ilişki içerisinde olduğunu kaydetmek gerekmektedir. Korku, doğuştan gelen bir yeti olduğu gibi, sosyo- kültürel, din vb. takviyelerle yaşantının hemen her katmanında, farklı tarz ve üsluplarda varlığını devam ettirmektedir. Dini korkular, siyasal korkular, ekonomik  korkular… Bu gibi korku türleri ve tarzlarının, tecrübi bilgiyle sabit olduğu ya da dönem dönem içerik değiştirdiği söylenebilir. Korku tür ve içeriklerinin değişmesi, güven duygusunun da bu tarz ve içeriklere set çekecek keyfiyette olmasını gerektirmektedir. Güven duygusu böylece topumun “normaller”in dışına çıkmasını önlemektedir. Özellikle siyasal toplumsallaşma gibi, toplumu normalleştirici bir alanda, güven duygusunun önemi merkezi olmaktadır. 

 Türkiye’de Siyasal Güven adlı çalışmaya imza atan Can da siyaset kurumunu güven ve korku sarkacında ele almaktadır. Can’a göre güven duygusu, toplumsal ilişkilerin temelinde bulunan önemli bir rezervdir. Gündelik yaşantımızda, hayatın büyük dönemeçlerinde, zor zamanlarda ve daha birçok olağan-olağanüstü durumlarda güven, sosyal ilişkileri düzenleyen temel belirleyici bir güç haline gelebilmektedir. Yazara göre, aslında insan, eylemlerini gerçekleştirmeden evvel diğer insan ya da varlıklarla farkında olmasa da, yazılı olmayan bir “güven sözleşmesi”ne onay vermektedir. Can’ın bu ifadesi, insan toplumsallığını mümkün kılacak siyasal zeminin “sözleşme” temelli olduğuna dair kadim bir tartışmayı akla getirmektedir. Özellikle Hobbes ve Rousseau’nun başını çektiği  “sözleşme” önemlidir. Bir arada yaşamanın asgari güven seviyesini yakalama adına girişilen bu sözleşme, toplumu okuma adına bir açılım sunmaktadır. Toplumsal yaşamın belki de temelini atacak olan sözleşme, toplumdaki güvenin; sosyo-  kültürel, dini, siyasal hemen her alanındaki birlikteliği mümkün kılacak bir tutkal olduğunu göstermektedir. Dolayısıyla güven kavramı, kendisi üzerine uzun uzadıya düşünmeyi bizlerden talep etmektedir. Can’ın, Açılım Yayınlarından çıkan eserini, bu talebe bir katkı olarak okumak mümkündür.

Keywords

Siyasal Güven, Liderler, Kurumlar, Süreçler

References

• Can, İ. (2015) Türkiye’de Siyasal Güven: Liderler Kurumlar Süreçler, İstanbul: Açılım Kitap.