Üzüm Üretimi Yapan İşletmelerin Ekonomik Analizi: Denizli İli Baklan İlçesi Örneği

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 1, 1 - 8, 18.07.2024

İsmet Tutar , Bahri Karlı

https://doi.org/10.51532/meyve.1387926

Öz

Bu çalışmanın amacı, Denizli ili Baklan ilçesinde üzüm üretimi yapan işletmelerin ekonomik yönden incelenmesidir. Araştırmanın ana materyalini Baklan ilçesinde üzüm üretimi yapan işletmelerden anket ile elde edilen birincil veriler oluşturulmuştur. Çalışmada kullanılan bilgiler 2021 üretim sezonunu kapsamaktadır. İncelenen işletmelerde birim alana (da) üzüm verimi 685.65 kg olarak belirlenmiştir. Üretim maliyetinin %57.08’ini değişen masraflar, %42.92’sini sabit masraflar oluşturmaktadır. Üzüm üretiminde dekara düşen üretim masrafı 1 742.92 TL olarak tespit edilmiştir. Dekara düşen gayri safi üretim değeri 2 536.27 TL olarak belirlenmiştir. Ortalama net kâr 1 541.48 TL/da hesaplanmıştır. Görüşülen üreticilerin bir kilogram üzüm üretim maliyeti 2.54 TL ve bir kg üzüm satış fiyatı ise 3.73 TL’dir. Nisbi karın ise işletmeler ortalamasındaki değeri 1.47 olarak hesaplanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bağ, maliyet, nisbi kar, Türkiye

Economic Analysis of Grape Producing Farmers: The Case of Baklan District of Denizli Province

Öz

This study aimed to examine the farms producing grapes economically in the Baklan district of Denizli province. The research's primary data was collected using a survey of the farms producing grapes in the Baklan district. The data used in the study covers the 2021 production season. Grape yield per unit area (da) was determined as 685.65 kg in the examined farms. 57.08% of the production costs were variable, and 42.92% were fixed. The average production cost per decare in grape production was 1742.92 TL. The gross production value per decare was determined as 2536.27 TL. The average net profit was calculated at 1541.48 TL/da. The cost of producing one kilogram of grapes was 2.54 TL, and the selling price of one kg of grapes was 3.73 TL. On the other hand, the relative profit was 1.47 on average for the farms.

Anahtar Kelimeler

Viticulture, cost, relative profit, Türkiye

Kaynakça

• Açıl AF, Demirci R, 1984. Tarım Ekonomisi Dersleri, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Ankara.
• Balcı, D., Bayav A. (2023). Üzüm Üreticilerinin Tarımda Kalma Eğilimlerinin Belirlenmesi: Isparta İli Yalvaç İlçesi Örneği. 5. International Hasankeyf Scientific Research and İnnovation Congress, Ağustos 5-6, BATMAN, 107-117.
• Bayav, A., Karlı, B. (2020). Isparta ve Karaman illerinde elma üretim maliyetinin karşılaştırılması. Mustafa Kemal Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 25(2), 225-236. https://doi.org/10.37908/mkutbd.687080
• Bayramoğlu, Z., Gündoğmuş, E., & Çelik, Y. (2010). Ankara ili kalecik ilçesinde yetiştirilen sofralık ve şaraplık üzüm üretiminin kârlılık analizi üzerine bir araştırma. Tarım Ekonomisi Dergisi, 16(1), 25-31.
• Belge R, 2018. Denizli kent kimliğini oluşturan coğrafi öğeler. Ege Coğrafya Dergisi, 27(2): 167-181.
• Duran Z, 2014. Malatya ve Elazığ İllerinde Yetiştirilen Bazı Üzüm Çeşitlerinin Organik Asit, Şeker ve Fenolik Madde Bileşikleri ile Antioksidan Aktivitelerinin Belirlenmesi. İnönü Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 62s, Malatya.
• Erkuş A, Bülbül M, Kıral T, Açıl, AF, Demirci R. (1995). Tarım Ekonomisi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Eğitim, Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları, Ankara.
• Erkuş, A., Bülbül, M., Kıral, T., Açıl, F., Demirci, R. (2005). Tarım Ekonomisi. Ankara Üniversitesi Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları.
• FAO, 2024. FAOSTAT Statistical database. Food and Agriculture Organization, İtalya. https://www.fao.org/faostat/en/#data Erişim Tarihi: 20.03.2024
• Gargın, S., Akol, S., Ünal, A., Bayav, A., Götaş, A., Öztürk, Y., Emre, M., Yılmaz, K. (2023). Red Globe Üzüm Çeşidinin Üç Farklı Terbiye Sisteminde Yetiştiriciliğinde Ekonomik Analizi Ve Karlılık Durumunun Belirlenmesi. Bahçe, 52(Özel Sayı 1), 469-481.
• GEKA (2018). 2017-2023 Yılı Denizli İli Yatırım Destek ve Tanıtım Stratejisi. Güney Ege Kalkınma Ajansı, Denizli.
• Gündüz, O., Aslan, A., & Yıldırım, Ç. (2023). Malatya İlinde Küçük Ölçekli Üretim Yapan Kayısı İşletmelerinin Sosyo-Ekonomik Özellikleri. Tarım Ekonomisi Araştırmaları Dergisi, 9(EKS 1), 40-50. https://doi.org/10.61513/tead.1395665
• Karamürsel, Ö.F., Karamürsel, D., Bayav, A., Öztürk, F.P. (2023). Economic Analysis and Energy Efficiency of Different Training Systems and Planting Densities in Plum Cultivation. Erwerbs-Obstbau 65, 2305–2313. https://doi.org/10.1007/s10341-023-00931-7
• Kıral T, Kasnakoğlu H, Tatlıdil FF, Fidan H, Gündoğmuş E, 1999. Tarımsal Ürünler İçin Maliyet Hesaplama Metodolojisi ve Veri Tabanı Rehberi. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü, Yayın No: 37. Ankara.
• Koral, A., Altun, A. (1998). Türkiye’de Üretilen Tarım Ürünlerinin Üretim Girdileri Rehberi. T.C. Başbakanlık Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları.
• MEGEB, 2013. Üzüm Yetiştiriciliği; Tarım Teknolojileri. T.C. Milli Eğitim Bakanlığı. Orta Öğretim Projesi, Ankara.
• Patil, D.R., Chavan, A.M. (2023). Economic Analysis of Grape Production: A Case Study Ofsavalaj and Manerajuri Villages of Tasgoanblock in Sangli District. EPRA International Journal of Agriculture and Rural Economic Research (ARER), 11(1), 1-8. DOI:10.36713/epra0813
• Semerci, A., Kızıltuğ, T., Çelik, A., & Kiracı, M. (2015). Türkiye bağcılığının genel durumu. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(2), 42-51.
• Sökmen, A. (2005). Gaziantep İli Islahiye İlçesinde Bünyesinde Pazara Yönelik Bağcılığa Yer Veren Tarım İşletmelerinin Ekonomik Analizi. (Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü)
• TEAE, 2001. Türkiye’de Bazı Bölgeler İçin Önemli Ürünlerde Girdi Kullanımı ve Üretim Maliyetleri. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü. Proje Raporu. Yayın No: 64, Ankara.
• TÜİK (2024). Bitkisel üretim istatistikleri. Türkiye İstatistik Kurumu, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr Erişim tarihi: 20.03.2024
• Yamane, T. (2001). Temel Örnekleme Yöntemleri. Çevirenler: Alptekin Esin, Celal Aydın, M. Akif Bakır, Esen Gürbüzsel. İstanbul, Literatür Yayıncılık.
• Yavaş. İ., Fidan, Y. (1986). Üzümün İnsan Beslenmesindeki Değeri. Gıda Sanayinin Sorunları ve Serbest Bölgenin Gıda Sanayine Beklenen Etkisi Sempozyumu. 15- 17 Ekim, Adana, s: 225-236.
• Yılmaz, A., Bayav, A. (2023). Determination of Energy Efficiency in Almond Production According to Variety: A Case Study in Turkey. Erwerbs-Obstbau 65, 971–979. https://doi.org/10.1007/s10341-022-00728-0
• Yılmaz, F. (2018). Trakya’da Bağcılık Yapan Tarım İşletmelerinin Ekonomik Analizi ve Planlanması. Doktora Tezi, Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.