Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

TÜRK EL SANATLARI TANITMA DERNEĞİ VE FAALİYETLERİ (1953-1960)

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 101 - 113, 01.06.2020

Öz

Anadolu, pek çok kültürel değerin harmanlanıp günümüze kadar yaşatılabildiği bir coğrafya olması nedeniyle önem taşımaktadır. Bu değerlerin günümüze ulaşabilmesinde ise kadının rolü ön plana çıkmaktadır. Toplumda birleştirici ve yapıcı etkisi hissedilir düzeyde olan Türk kadını, kültürel mirasın korunmasında da kendisini göstermiştir ve göstermeye de devam etmektedir. Kadınlarımızın böylesi faaliyetlerini Demokrat Parti döneminde de fazlasıyla görmek mümkündür. Bu faaliyetler bahsi geçen dönemde genel olarak dernekler vasıtasıyla uygulanmıştır ve bu noktada Türk El Sanatları Tanıtma Derneği ön plana çıkmaktadır.
Makalenin konusu, 1953’te kurulmuş olan Türk El Sanatları Tanıtma Derneği’nin kültürel mirasın gerek korunmasında gerekse tanıtılmasında oynadığı roldür. Eski ve yeni el sanatlarını tanıtma, yayma ve bu sanatları icra edenlere pazar bulma amacıyla kurulan ve bazı kaynaklarda “Türk Elişlerini Tanıtma Derneği” adıyla da anılan dernek, 20 Ağustos 1959’da kamuya yararlı dernekler arasında yerini bulmuştur. Gümüş ve bakır işleme, Kırşehir taşı, Sivas kilimi, Çorum dokuması, Rize keteni, nakış, oya, folklorik bebek gibi pek çok alanda çalışmalar yapan dernek, bu çalışmaları hem yurt içinde hem de yurt dışında tanıtmak için farklı yerlerde sergiler açmış, Ankara’daki merkezinde de devamlı satışlar yapmıştır.

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Kaynakça

  • AKIN, Mazlum (2011). Kız Teknik Eğitim-Öğretiminde Bir Örnek: Ankara Olgunlaşma Enstitüsü (1958-2002), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi.
  • Akis, “Başbakan Konuşuyor”, 13 Ocak 1960.
  • Akis, “Bir Elçi”, 10 Mayıs 1958.
  • Akis, “Bir Seramik Sergisi”, 28 Nisan 1956b.
  • Akis, “Fatma Ananın Elini”, 27 Kasım 1967.
  • Akis, “Gönüllü Satıcılar”, 9 Kasım 1957c.
  • Akis, “Hakiki Bir DP Kalesi”, 16 Haziran 1959.
  • Akis, “Hediye Mağazası”, 30 Mart 1957a.
  • Akis, “Kadının En Zevkli Meşgalesi”, 18 Mayıs 1957b.
  • Akis, “Köy Kadınının Kalkınması”, 21 Nisan 1956a.
  • Akis, “Sergiler”, 18 Ekim 1958b.
  • Akis, “Türk El İşleri”, 4 Haziran 1955.
  • Akis, “Türk Elişleri”, 25 Aralık 1954.
  • Akis, “Yeni Yıl Hazırlığı”, 8 Aralık 1956c.
  • Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA), Kararlar Daire Başkanlığı (30.18.1.2). Kutu: 153. Gömlek: 46. Sıra: 9.
  • BORA, Tanıl (2017). Cereyanlar-Türkiye’de Siyasi İdeolojiler. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • CANDAN, Jale (18 Ekim 1958). “Türk El Sanatları”. Akis, s. 24.
  • CANDAN, Jale (21 Temmuz 1956) “Aile, Okul, Dernek ve Ötesi…”. Akis, s. 22.
  • Cumhuriyet, “Para Kazanmak İsteyen Bayanlara”, 1 Şubat 1956.
  • Cumhuriyet, “Reşide Bayar Sergide”, 24 Aralık 1954.
  • Cumhuriyet, “Sim Galerisinde Eski Türk Eserleri Sergisi Büyük İlgi Gördü”, 4 Şubat 1967.
  • Cumhuriyet, “Türk El Sanatları Tanıtma Sergisi”, 20 Kasım 1973.
  • Cumhuriyet, “Yarışma Düzenledi”, 6 Mart 1973a.
  • DAVAZ, Aslı, SULAR, Sibel Servet & ÖZTÜRK, Selvi Başak (2018). 1923-2018 Kadın Kurumları ve Örgütlenmeleri. İstanbul: Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı Yayınları.
  • ECEVİT, Bülent (6 Mart 1961). “Türkiye’de Sanatın Yabancı Ev Sahipleri”, Ulus, s. 1-2.
  • https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/CS__/t06/c038/b025/cs__060380250784.pdf [Erişim Tarihi: 04.03.2020].
  • ILGAZ, Hasene (1981). Atatürk’e 100. Yıl Armağanı. İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
  • Milliyet, “Akbank Kültür Hareketleri, 4 Kasım 1979.
  • Milliyet, “Akbank Kültür Hareketleri”, 1 Aralık 1980.
  • Milliyet, “El Sanatları Sergisi Açıldı”, 27 Ocak 1973.
  • Milliyet, “Emel Korutürk ile Mevhibe İnönü, El Sanatlarının Yıldönümünde Buluştu”, 12 Mart 1983.
  • Milliyet, “Köylünün El İşler Sergisi Açıldı”, 31 Mart 1969b.
  • Milliyet, “Modern Mücevherin Esin Kaynağı Anadolu Takıları”, 21 Mayıs 1978.
  • Milliyet, “Türk El Sanatları Sergisi 28 Mart’ta İstanbul’da Açılıyor”, 17 Mart 1969a.
  • ÖZTÜRK, Kazım (1973). Türkiye Büyük Millet Meclisi Albümü (1920-1973). Ankara: Önder Matbaa.
  • Resmi Gazete, “Cemiyetler Kanunu’nun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine Dair Kanun”, Kanun No. 4919, 10 Haziran 1946, S. 6329.
  • Resmi Gazete, “Cemiyetler Kanunu”, Kanun No. 3512, 14 Temmuz 1938, S. 3959.
  • Resmi Gazete, “MMV 4 No.lu Satın Alma Komisyonu Başkanlığından”, 27 Mayıs 1957, S. 9617.
  • Resmi Gazete, “Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği”, 30 Eylül 1965, S. 12114.
  • ŞEKERCİ, Haldun (2014). Kuyumculukta Savat Tekniği ve Savatlı Takı Uygulamaları. NWSA-Vocational Sciences, 9 (4), s. 100-109.
  • TOKSÖZ, Fikret (1983). “Dernekler”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C. 2, İstanbul: İletişim Yayınları, s. 366-378.
  • TOPRAK, Zafer (1985). “1909 Cemiyetler Kanunu”, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi, C. 1, İstanbul: İletişim Yayınları, s. 205-208.
Toplam 42 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Selma Göktürk Çetinkaya

Proje Numarası -
Yayımlanma Tarihi 1 Haziran 2020
Gönderilme Tarihi 29 Mayıs 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 4 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Göktürk Çetinkaya, S. (2020). TÜRK EL SANATLARI TANITMA DERNEĞİ VE FAALİYETLERİ (1953-1960). Milli Kültür Araştırmaları Dergisi, 4(1), 101-113.

MİLLİ KÜLTÜR ARAŞTIRMALARI DERGİSİ OLARAK TÜRK BİRLİĞİ KONGRELERİNE DESTEĞİMİZ SÜRMEKTEDİR. 


22-24 Aralık tarihlerinde Akdeniz'in İncisi Alanya'da gerçekleşen "V. Uluslararası Akdeniz Bilimsel Araştırmalar Kongresi"  dergimiz MİKAD ve Alanya Belediyesi'nin işbirliği ile gerçekleşmiştir. MİKAD olarak Türk bilim dünyasına katkı sunmaya devam etmekten onur duymaktayız.


DERGİMİZİN TÜRK DÜNYASINA AKADEMİK BAKIŞI

Milli Kültür Araştırmaları Dergisi akademik yayın hayatı, "Turan Kurultayı" sonuçları ile paralel yöndedir ve bu hedefler doğrultusunda yayın yapmaktadır. 

Sonuç bildirgesi ana teması: Köklere inemezseniz göklere yükselemezsiniz..

Hedefi: 21. Yüzyıl Türk Asrı Olacaktır…

Macaristan’ın Başkenti Budapeşte yakınlarında Bugac’ta düzenlenen TURAN KURULTAYI’nda Türk soyundan gelen Macar, Azeri, Avar, Başkurt, Bulgar, Balkar, Buryat, Çuvaş, Gagavuz, Kabardino, Karaçay, Karakalpak, Kazak, Kırgız,Kumuk, Moğol, Nogay, Oğuz, Özbek, Tatar, Tuva, Türkmen, Uygur ve Yakut boyları bir araya gelerek aşağıdaki kararları almıştır…

1) Ümitlerimizi yeşerten Türk Devletler Teşkilatı’nın kurulması memnuniyetle karşılanmıştır.

2) Bütün dünyaya adından bahsettiren Türk Devletler Teşkilatı daha aktif hâle getirilmelidir.

3) Bu bağlamda Türk Devletler Teşkilatının ikinci ve üçüncü halkaları mutlaka kurulmalıdır.

4) Teşkilatın kurulacak ikinci ve üçüncü halkalarında, “Türk Devletler Teşkilatında biz neden yokuz” diyen pek çok devlet gibi, Balkanlar’dan Moğolistan’a, Uyguristan’dan-Kore’ye kadar bütün akraba toplulukları yer almalıdır.

5) Bunun dışında; Özellikle Balkan Türkleri olmak üzere, Kamboçya’dan-Sri Lanka Türklerine, Pakistan ve Himalaya’daki Türklerden, Girit Türklerine, Libya’da ki Türklerden-Irak’taki Türkmenelindeki Türklere, Romanya Türklerinden-Kırım’a, Nijer’de yaşayan Tuaregler’den-Doğu Afrika’da ve Ortadoğu’da yaşayan Osmanlı Türkü’nün torunlarına, Sibirya’dan Kafkaslara, Tacikistan’a kadar hiçbir oba ve aşiretleri dışarıda bırakmadan temsilci alınması zarûrî olmuştur.

6) İşte öyle bir yapıya büründürülecek Türk Devletler Teşkilatı’nın önemli çalışması hâline gelen TURAN KURULTAYI için teklifimiz; bundan böyle dönüşümlü olarak her iki yılda bir diğer Türk Cumhuriyetlerinin birinde, olimpiyat oyunlarıyla, ekonomik ve kültürel oturumlarıyla kısaca her yönüyle icrâ edilmelidir.

7) Bugün Türk Devletler Teşkilâtının kurulması gibi; Turan Birliğini kurma mücâdelesi için, tam 100 yıl önce şehit düştüğü 4 Ağustos 1922’ye kadar, işgaldeki Türk Devletlerini kurtararak TURAN bayrağı altında biraraya getirmek isteyen Enver Paşa unutulmamalıdır. Anıtı dikilmeli, hayatı ve mücadelesi film yapılarak gelecek nesillere aktarılmalıdır.

8)Türk Devletler Teşkilatının bünyesinde ortak ordu, ortak pazar ve ortak parlamento kurulmalı ve üçer aylık dönemlerde Macaristan Parlamentosunda toplanarak yapılan çalışmalar gözden geçirmelidir.

10) Yine TDT bünyesinde Türk Dünyası Stratejik Araştırmalar Merkezi ve Türk Dünyası Araştırmalar Enstitüsü,Türk Dünyası Akademisyenler Birliği, Türk Dünyası Tarım Birliği (hayvancılık dahil), Tür Dünyası Sağlık Teşkilatı ve Türk Dünyası Arama Kurtarma (TÜDAK) kurulmalıdır.

11) Türk Dünyası Ekomomik Formu iki yılda bir Türk Dünyasının kalbi konumundaki Aşkabat’ta yapılmalıdır.

12) Türk Dünyası Bilim Olimpiyatları iki yılda bir Özbekistan’da icra edilmelidir.

13) Türk Dünyası Uzay Araştımaları Enstitüsü kurularak Kazakistan’da her yıl toplanmalıdır.

14) Türk Teknofest Festivali her yıl Türkiye’de yapılmalıdır.

15)Türk Dünyası Yüksek Öğrenim Kurumu kurulmalı, Türk Dünyasındaki üniversitelerin denkliği için üniversitelerde ıslah çalışmaları yapılmalıdır.

16) Türk Dünyası Hekimler Birliği Kurularak her yıl Azerbaycan’da biraraya gelmelidir.

17) Türk Dünyası Bilim Ödülleri düzenlenmeli ve iki yılda bir yapılan Turan Kurultayında sahiplerine takdim edilmelidir.

18) Türk Dünyası Film Festivali ve Türk Dünyası Erovizyon Müzik yarışmaları dönüşümlü olarak Kırgızistan’da birer yıl arayla yapılarak dereceye girenlere ödülleri verilmelidir.

19) Merkezi İstanbul’da olan Türk Dünyası Belediyeler Birliği “iş birliği-güç birliği” kapsamında genişletilerek, en küçük belediyelere kadar bütün Türk Dünyasını kapsayacak şekilde dizayn edilmelidir.

20) Türk Dünyası Kültür, sanat, edebiyat çalıştayları yapılarak Türk Dünyasının ortak değerleri, özellikle Dede Korkut, Nasrettin Hoca, Atilla, Timur, Uluğ Bey, Ali Kuşçu gibi önemli şahsiyetler anlatılmalıdır.

21) “Tarihini bilmeyen milletlerin coğrafyasını başkaları çizer” düsturuyla, Türk Dünyası ortak tarihi yeniden yazılmalıdır. Bunun İçin “Millî Tatihçiler Şurâsı” âcilen kurulmalıdır.

22) Başta Doğu Türkistan olmak üzere Musul-Kerkük, Kıbrıs, Kırım, Batı Trakya gibi Türk Bölgelerinin statüleri uluslararası platformlarda sürekli dile getirilerek, layık oldukları konuma gelene kadar dünya gündeminde kalmaları sağlanmalıdır.

Bütün dünya bilmelidir ki, 21. Yüzyıl Türk Asrı Olacaktır.

Turan Kurultayı Bilim Kurulu


TURAN KURULTAYI SONUÇ BİLDİRGESİ..
Budapeşte, 13.08.2022