Spora Katılımın Belirleyicileri: Avrobarometre Üzerinden Sosyolojik Bir Analiz

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 2, 55 - 67, 30.12.2019

Cihan Akkaya

Öz

Spor olgusunun toplumdaki görünürlüğünün tarihsel süreç içerisinde artarak devam etmesi, onu sosyolojik açıdan incelemeye değer hale getirmiştir. Fiziksel aktivite ve egzersiz gibi kavramlarla spor ve sağlık ilişkisi güçlenmiş; spor herkesin içinde olması istenen bir faaliyetler bütünü haline gelmiştir. Ancak spor sadece sağlık için yapılan faaliyetler olarak ele alınmayacak kadar geniş sosyolojik bir olgudur. Bireylerin spor yapmasının ardında yatan nedenlerin incelenmesi, spor olgusunun daha iyi anlaşılması bakımından önem taşımaktadır. Bu amaçla son yıllarda yapılan araştırmalar artmıştır. Avrupa Komisyonu’nun Avrobarometre (Eurobarometer) anket çalışmaları spor ve fiziksel aktivite konusunu içine alarak; Avrupa Birliği (AB)’ne üye ülke vatandaşlarına yönelik çalışmalar yapmaktadır. Spora katılım düzeyleri, spor ve diğer fiziksel aktivitelerin yapıldığı mekanlar, spora katılımda güdüleyici ve engelleyici faktörler gibi konular bu araştırmalarda ele alınmaktadır. AB vatandaşlarının yıllar geçtikçe spor ve fiziksel aktiviteye katılım oranlarının düştüğü ortaya çıkmaktadır. Avrobarometre anketleri yaş, cinsiyet, eğitim düzeyi, ekonomik durum gibi değişkenlerle spor ve fiziksel aktivite hakkında bizlere betimleyici veriler sağlasa da; spor olgusunun çok daha derin analizler gerektirdiği açıktır

Anahtar Kelimeler

Spor, Fiziksel Aktivite, Sağlık, Avrobarometre

Kaynakça

• Amman M. T. (2000). “Spor Sosyolojisi”. Ed. H. C. İkizler, Sporda Sosyal Bilimler (2000) 85-149. İstanbul.
• Balcıoğlu İ. (2003). Sporun Sosyolojisi ve Psikolojisi. İstanbul 2003.
• Bek N. (2008). Fiziksel Aktivite ve Sağlığımız. Kaynak: https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/ kitaplar/t43.pdf
• Bourdieu P. (1995). “Spor Sosyolojisi Notları”. Hayalet Gemi 25 (1995) 16-19. https://hayaletgemiarsiv.files.wordpress.com/2017/08/hg25_72.pdf
• Coşkun R., Bayraktaroğlu S., Yıldırım E. & Altunışık R. (2017). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: SPSS Uygulamalı. Sakarya 2017.
• Eurobarometer. (2018). European Commission, Special Eurobarometer 472. Kaynak: https://ec.europa.eu/commfrontoffice/publicopinion/index.cfm/ResultDoc/download/DocumentKy/82432
• Fişek K. (1985). Türkiye Spor Tarihi. İstanbul 1985.
• Hovemann G. & Wicker P. (2009). “Determinants of Sport Participation in the European Union”. European Journal for Sport and Society 6/1 (2009) 51-59. https://doi.org/10.1080/16138171.2009.11687827
• Lee J. (2015). “Sport, Physical Activity and Health”. Ed. R. Giulianotti, Routledge Handbook of the Sociology of Sport (2015) 283-292. London.
• Maguire J. S. (2008). Fit for Consumption Sociology and the Business of Fitness. New York 2008.
• Punch K. F. (2016). Sosyal Araştırmalara Giriş: Nicel ve Nitel Yaklaşımlar. Ankara 2016.
• Seippel Ø. (2018). “Topics and Trends: 30 Years of Sociology of Sport”. European Journal for Sport and
• Society 15/3 (2018) 288-307. https://doi.org/10.1080/16138171.2018.1475098
• Şenel A. (2008). “Olimpiyatlar, Yarışmacı Spor Gerçeği ve Eleştirel Spor Kuramları”. Bilim ve Gelecek 53 (2008) 6-28.
• U.S. Department of Health and Human Services. (1996). “Physical Activity and Health a Report of the Surgeon General”. Kaynak: https://www.cdc.gov/nccdphp/sgr/pdf/sgrfull.pdf
• Volkwein-Caplan K. A. E. (2004). Culture, Sport, and Physical Activity. New York 2004.
• Waddington I. (2007). “Health and Sport”. Ed. G. Ritzer, The Blackwell Encyclopedia of Sociology (2007) 2091-2095. Malden.
• Wallace R. A. & Wolf A. (2015). Çağdaş Sosyoloji Kuramları : Klasik Geleneğin Genişletilmesi. Çev. L. Elburuz & M. R. Ayas. Ankara 2015.
• Dünya Sağlık Örgütü (2010). “Global Recommendations on Physical Activity for Health”. Kaynak: https://www.who.int/dietphysicalactivity/global-PA-recs-2010.pdf