Ruh Sağlığını Koruma ve İyileştirmede Hayvan Destekli Uygulamaların Kullanımı

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 2, 217 - 224, 30.12.2019

Şeyma Demiralay , İlkay Keser

Öz

Ruhsal hastalıkların görülme sıklığı arttıkça, ruh sağlığını koruma ve geliştirmeye yönelik farklı tedavi yöntemleri kullanılmaktadır. Hayvan Destekli Uygulamaların kullanımı yurt dışında yaygın olmakla birlikte ülkemizde kullanılması ve çalışma sonuçlarına yansıma oranı oldukça sınırlı bir tedavi yöntemidir. Bu yöntem, sağlığı geliştirmek amacıyla destek tedavisi olarak uygulanmakta, insan ve hayvan etkileşimine dayanmaktadır. Bu çalışmada, hayvan destekli uygulamanın etki mekanizmasını, uygulama alanlarını, ruh sağlığını koruma ve iyileştirmedeki önemini değerlendirmek amaçlanmıştır. Literatürde, hayvan besleme ya da hayvanlarla birlikte olmanın, bireyin ruhsal, fiziksel ve sosyal sağlığını koruma ve geliştirmede önemli bir katkısı olduğu ortaya konmaktadır. Uygulamanın, farklı gelişim dönemlerinde, sağlıklı ve hasta bireylerde uygulanabildiği, hem fizik- sel hem de ruhsal hastalıkların tedavisinde destekleyici bir tedavi olarak kullanılabileceği belirtilmektedir. Hayvanların varlığının ve hayvanla geçirilen zamanın bireyin egzersiz yapma ve kendi bakımına katılma oranını artırdığı, kan basıncını ve dolayısıyla kardiyovasküler sistemini düzenlediği, bağımlılık düzeyini azaltarak, iletişim becerilerini olumlu yönde etkilediğine ilişkin bulgular mevcuttur. Ruh sağlığının korunması ve iyileş- tirilmesinde, bireylerin yaşam kalitesinin artırılmasında hayvan destekli aktiviteler diğer tedavilere destek ek bir tedavi yöntemidir. Bu bağlamda, hayvan destekli uygulamaların koruyucu ruh sağlığı ve klinik psikiyatrik bakım uygulamalarında kullanımının yaygınlaştırılması, kullanımının farklı çalışma sonuçları ile desteklenmesi önerilmektedir

Anahtar Kelimeler

Ruh sağlığı, Koruma, İyileştirme, Hayvan Destekli Uygulama

Kaynakça

• Ballarini G. (2003). “Pet Therapy Animals in Human Therapy. Conference Report”. ActaBioMedica 74 (2003) 97-100.
• Berget B. & Ihlebaek C. (2011). “Animal-Assisted Interventions; Effects on Human Mental Health - a Theoretical Framework”. Psychiatric Disorders - Worldwide Advances (2011) 121-138. doi: 10.5772/27318
• Braastad B. O. & Berget B. (2018). “Theoretical Frameworks for Animal-Assisted Interventions”. Department of Animaland Aquacultural Sciences (2018) 1-16.
• Bruneau L. & Johnson A. (2011). “Fidoand Freud Meet: Integrating Animal-Assisted Interventions with Counseling Theory”. American Counseling Association Conference 14 (2011) 1-14.
• Cevizci S., Babaoğlu Ü. T., Erginöz E. & Sever H. (2012). “İstanbul’un Beşiktaş İlçesi’nd e Özel Bir Firmada Beyaz Yakalı Çalışanlarda Hayvan Beslemenin Psikolojik Stres, Düzenli Fiziksel Egzersiz ve Sigara İçme ile İlişkisi”. Nobel Med. 8/3 (2012) 52-59.
• Charnetski J. C. & Riggers S. (2004). “Effects of Petting a Dog on Immune System Function”. Psychological Reports 95/3 (2004) 1087-1091.
• Cowel D. R. (2017). A Clinical Practice Change Initiative to Incorporate Animal Assisted Therapy in Advanced Practice Registered Nurses’ Clinical Practice for Children and Adolescents. Doctoral Projects. University of Southern Mississippi, Hattiesburg 2017.