Sınıf Öğretmenleri ve Sınıf Öğretmeni Adaylarının Bilimin Doğasına İlişkin Görüşleri

Yıl 2015, Cilt: 5 Sayı: 2, 331 - 349, 30.12.2015

Esra Saraç Evren Cappellaro

Öz

Bu çalışmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin ve sınıf öğretmeni adaylarının bilimin doğası hakkındaki görüşlerini ortaya çıkarmaktır. Araştırmanın çalışma grubunu 116 sınıf öğretmeni ve 105 sınıf öğretmeni adayı oluşturmuştur. Katılımcıların görüşlerini belirlemek amacı ile Doğan (2005) tarafından Türkçeye çevrilmiş ve adapte edilmiş olan 25 maddelik VOSTS-TR anketi kullanılmıştır. Anket ile elde edilen verileri derinleştirmek amacıyla 10 sınıf öğretmeni ve 8 öğretmen adayı ile yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler analiz edildiğinde katılımcıların; toplumun bilim üzerine etkisi, bilimin toplum üzerine etkisi, gözlemlerin doğası, sınıflama düzeninin doğası, bilimsel bilginin geçiciliği ve değişebilirliği hakkında gerçekçi görüşlere sahip oldukları görülürken, bilimsel buluşlarla cinsiyetin ilişkisi, bilimsel modellerin doğası, hipotez-teori-kanun arasındaki ilişki ve bilimsel bilginin epistemolojik durumu hakkında yetersiz görüşlere sahip oldukları görülmüştür. Katılımcılarla yapılan görüşmeler bu sonuçları desteklemiştir. Öğretmen ve öğretmen adaylarının bilimin doğası ile ilgili görüşlerinde; hipotez-teori-kanun hiyerarşisi ile bilimler arası kavramların tutarlılığı konuları dışında anlamlı bir farklılık olmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bilimin Doğası, Sınıf Öğretmenleri, Sınıf Öğretmeni Adayları, Fen Eğitimi

Kaynakça

• Abd-El-Khalick F. & Boujaoude S. (1997). “An Exploratory Study of Knowledge Base for Science Teaching”. Journal of Research in Science Teaching 34/7 (1997) 673-699.
• Abd-El-Khalick F. & Lederman N. G. (2000). “Improving Science Teachers' Conceptions of Nature of Science: A Critical Review of the Literature”. International Journal of Science Education 22 (2000) 665-701.
• Abd-El-Khalick F. (2001). “Embedding Nature of Science Instruction in Preservice Elementary Science Courses: Abandoning Scientism, But…”. Journal of Science Teacher Education 12/3 (2001) 215-233.
• Afonso A. S. & Gilbert J. K. (2010). “Pseudo-Science: A Meaningful Context for Assessing Nature of Science”. International Journal of Science Education 32/3 (2010) 329-348.
• Aikenhead G., Fleming R. W. & Ryan A. G. (1989). “CDN 5 form of VOSTS”. Kaynak: http://www.usask.ca/education/people/aikenhead/vosts.pdf.
• American Association for the Advancement of Science (AAAS). (1990). Science for All Americans. New York 1990.
• Aslan O. (2009). Fen ve Teknoloji Öğretmenlerinin Bilimin Doğası Hakkındaki Görüşleri ve Bu Görüşlerin Sınıf Uygulamalarına Yansımaları. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara 2009.
• Aslan O. (2010). “Fen ve Teknoloji Öğretmenlerinin Bilimsel Bilginin Doğası Hakkındaki Görüşleri”. EJournal of New World Sciences Academy Education Sciences 6/1 (2010) 20-31.
• Aslan O., Yalçın N. & Taşar M. F. (2009). “Fen ve Teknoloji Öğretmenlerinin Bilimin Doğası Hakkındaki Görüşleri”. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 10/3 1-8.
• Aslan O. & Tasar M. F. (2013). “How Do Science Teachers View and Teach the Nature of Science? A Classroom Investigation”. Education and Science 38/167 (2013) 65-80.
• Arı Ü. (2010). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının ve Sınıf Öğretmen Adaylarının Bilimin Doğası Hakkındaki Görüşlerinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Fırat Üniversitesi, Elazığ 2010.
• Ayvacı H. Ş. (2007). Bilimin Doğasının Sınıf Öğretmeni Adaylarına Kütle Çekim Konusu İçerisinde Farklı Yaklaşımlarla Öğretilmesine Yönelik Bir Çalışma. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon 2007.
• Ayvacı H. Ş. & Özbek D. (2015). “Fen Teknoloji Toplum Dersi Kapsamında Yapılan Uygulamaların Fen Bilimleri Öğretmen Adaylarının Bilimin Doğası Algılarına Etkisi”. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi 12-1(23) (2015)131-152.
• Beşli B. (2008). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Bilim Tarihinden Kesitler İncelemelerinin Bilimin Doğası Hakkındaki Görüşlerine Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu 2008.
• Buaraphan K. & Sung-Ong S. (2009). “Thai Pre-Service Science Teachers' Conceptions of the Nature of Science”. Asia-Pacific Forum on Science Learning and Teaching 10/1 (2009) 1-22.
• Çelik S. (2003). Öğretmen Adaylarının Bilim Anlayışları ve “Fen, Teknoloji ve Toplum” Dersinin Bu Anlayışlara Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi, Erzurum 2003.
• Çelikdemir M. (2006). Examining Middle School Students’ Understanding of the Nature of Science. Unpublished Master Thesis. Middle East Technical University, Ankara 2006.
• Çepni S. (2011). Kuramdan Uygulamaya Fen ve Teknoloji Öğretimi. Ankara 2011.
• Çetin P. S. (2009). Effect of Conceptual Change Oriented Instruction on Understanding of Gases Concepts. Unpublished Doctoral Thesis. Middle East Technical University, Ankara 2009.
• Çınar M. & Köksal N. (2013). “Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Bilime ve Bilimin Doğasına Yönelik Görüşleri”. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 9/2 (2013) 43-57.