Şehzade Korkut’un Siyasi Faaliyetleri ve Yörük Taifeleriyle Münasebetleri

Year 2024, Volume: 14, 1 - 10, 30.06.2024

Serkan Sarı

https://doi.org/10.13114/mjh.1410347

Abstract

Osmanlı Tarihi içerisinde II. Bayezid dönemi daha çok şehzadelerin mücadeleleriyle anılan bir dönem olarak görülebilir. Fatihin vefatıyla başlayan Cem Sultan vakası ve sonradan Bayezid’in oğulları arasındaki mücadele dönemin taht mücadeleleri içerisinde şekillenmesine neden olmuştur. Bayezid’in şehzadeleri içerisinde âlim kişiliği ile de dikkati çeken Şehzade Korkut ve şehzadenin Yörüklerle münasebeti çalışmanın temelini oluşturmaktadır. Saruhan Sancağına vali olarak atanan ve sonradan Teke Sancağına gönderilen Şehzadenin Yörüklerin yoğun olarak yaşadığı bölgelerde görev yapması ve iktidar mücadelesi verdiği dönemde kullandığı güzergâhlar Yörüklerin yoğun olarak bulunduğu coğrafyalar olarak dikkati çekmektedir. Vergi gelirleri ile ilgili tutulan kayıtlarda Şehzade Korkut’la alakalarından dolayı tımar verilerek sipahi kaydedilen Yörükler olduğu görülmektedir. Bölgeyle ilgili tutulmuş Tahrir Defterlerine yansıyan bazı kayıtlar üzerinden gidilerek bahsedilen gruplarla Şehzade Korkut’un alaka ve faaliyetlerindeki yerleri üzerine durulmuştur. Şehzadenin yaşadığı ve ilişkili olduğu siyasi faaliyetler Osmanlı tarihinde iz bırakmış olaylar olarak dikkati çekmektedir. Çalışmada, bahsedilen dönemde Şehzade Korkut’un siyasi faaliyetleri ve görev yaptığı sancaklar ve havalisinde bulunan Yörük taifeleriyle münasebetleri anlatılmıştır.

Keywords

Osmanlı, Şehzade, Yörük, Korkut

References

• Armağan A. L. 2002, “Tarihsel Süreç İçerisinde Teke Yöresi”. Tarih Araştırmaları Dergisi XX/32, 1-19.
• Balaban M. 2020, Şehzade Korkut Vakası, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, (Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
• Bayat F. 2004. “Göçebe İdeolojisi-Oğuzculuk Bağlamında Şah İsmail Fenomenolojisi”, Birinci Uluslararası Şah İsmail Hatayi Sempozyumu Bildirileri, 9, 10, 11 Ekim 2003 (Haz. Gülağ Öz), Ankara.
• Emecen F. 2002, “Korkut, Şehzade”. TDV İslam Ansiklopedisi 26, Ankara, 2205-207.
• Emecen F. 2010, “Şahkulu Baba Tekeli”. TDV İslam Ansiklopedisi 38, İstanbul, 284-286.
• Gürcan A. 2023, “XIV. Yüzyılda Edremit Körfezi’nde Karasi-Haçlı Mücadelesi”. Cumhuriyetin 100. Yılında Balıkesir Armağanı, İstanbul, 289-304.
• Gurulkan K. 2023, “Arşivden Bir Ben-Anlatısı: Şehzade Korkut’un Mektupları”. (Çev: Kemal Gurulkan), Ceride 1/2, 205-25.
• Halaçoğlu Y. 2009, Anadolu’da Aşiretler, Cemaatler, Oymaklar (1453-1650), TTK Basımevi, Ankara.
• Hoca Sadettin Efendi 1992, Tacü’t-Tevarih, (Haz. İsmet Parmaksızoğlu), Kültür Bakanlığı Yay., Ankara.
• İnalcık H. 2009, Devlet-i ‘Aliyye: Osmanlı İmparatorluğu Üzerine Araştırmalar-I, Türkiye İş Bankası Kültür Yay., İstanbul.
• Karaca B. 2019, “Tekeoğulları Beyliği’nden Osmanlı Devleti’ne İntikal Eden Vakıflar”. Antalya Kitabı Antalya’da Türk-İslam Medeniyetinin İzleri, Palet Yayınları, Konya.
• Karaca B. 2002a, “Safevi Devleti’nin Ortaya Çıkışı ve II. Bayezid Dönemi Osmanlı-Safevi İlişkileri”. Türkler 9, (Ed. Hasan Celal Güzel vd.), Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 409-418.
• Karaca B. 2002b, XV. ve XVI. Yüzyıllarda Teke Sancağı, Fakülte Kitabevi, Isparta.
• Müneccimbaşı Ahmed Dede 1974, Müneccimbaşı Tarihi II, (Haz. İsmail Erünsal), Tercüman 1001 Eser/37.
• Öztuna Y. 1977, Başlangıçtan Zamanımıza Kadar Büyük Türkiye Tarihi III, Ötüken Yayınevi, İstanbul.
• Pitcher D. E. 2001, Osmanlı İmparatorluğu’nun Tarihsel Coğrafyası, Çev. Bahar Tırnakçı, Y.K.Y. İstanbul.
• Sarı S. 2008, XV-XVI. Yüzyıllarda Menteşe, Hamid ve Teke Sancağı Yörükleri, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Basılmamış Doktora Tezi), Isparta.
• Spremıç M. 1983, “XV. Yüzyılda Venedik Cumhuriyeti’nin Şarkta Ödediği Haraçlar”. Belleten 47/185, (Çev: Mahmut H. Şakiroğlu), 63-390.
• T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı, Osmanlı Arşivleri, Tahrir Defteri, No: 30, 121.
• T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı, Osmanlı Arşivleri, Ruznamçe Defteri, No: 1.
• Tekindağ Ş. 1977, “Teke-Eli ve Teke-Oğulları”, Tarih Enstitüsü Dergisi VII-VIII/, 55-94.
• Uğur A. 1997, İbn Kemal Tevarih-i Al-i Osman VIII. Defter (Transkripsiyon), TTK Yay., Ankara.
• Uzunçarşılı İ. H. 1966, “II’nci Bayezid’in Oğullarından Sultan Korkut”. Belleten 30/120, 539-602.
• Uzunçarşılı İ. H. 1973, Büyük Osmanlı Tarihi, TTK Yay., Ankara.
• Yaka E. 2020, “Şehzade Korkut’un Elfaz-ı Küfr’ü Şerhederken Ayetleri Kullanımı ve Başvurduğu Tefsir Kaynakları”, Şehzade Korkut Kitabı, Ed. Muhammet Fatih Duman & Ahmet Ögke, Ankara.