MÜHENDİSHÂNE-İ BERRÎ-İ HÜMÂYÛN MEZUNU BİR RESSAM: HÜSNÜ YUSUF BEY

Year 2020, Issue: 19, 47 - 67, 02.12.2020

Naciye Turgut Cebeci

Abstract

Osmanlı Devleti’nde Lale Devri’yle (1718-1730) başlayan Batılılaşma süreci; Batı’nın teknolojisini, eğitim anlayışını,
askerî gücünü, Batı tarzı resim sanatını, moda anlayışını ve daha pek çok konuyu içermektedir. Bu süreçte askerî alanda
yapılacak düzenlemelere öncelik verilmiş ve 1795’te Mühendishâne-i Berrî-i Hümâyûn kurulmuştur. Topçuluk, haritacılık,
istihkâm gibi fen dallarında verilen eğitimlere destek sağlamak amacıyla mektebin birinci sınıf programında “sanat-ı
ressamiye” dersine yer verilmiştir. Bu hareket, resim sanatının bir eğitim kurumunda ilk kez uygulanması bakımından
önem arz etmektedir. Mühendishânede zamanla Batı’nın teknik bilgisine sahip kadrolara ihtiyaç duyulmuş; yetenekli talebe
ve muallimler arasından seçilenler Avrupa’ya gönderilmişlerdir. Ferik İbrahim Paşa (1815-1889), Ferik Tevfik Paşa
(1819-1865), Hüsnü Yusuf Bey (1817-1861) gibi önemli isimler de Avrupa’da Batı tarzı resim eğitimi almışlardır. Mühendishânenin
yetenekli resim muallimi Hüsnü Yusuf Bey, 19. yüzyılın ilk yarısında İstanbul’da yaşamış ve Tanzimat
dönemine tanıklık etmiş ilk Türk ressamlarındandır. Bu çalışmada, farklı yetenekleriyle dikkat çeken Hüsnü Yusuf Bey’in
üslubunun oluşmasını sağlayan etkenler ve sanatçının bilinmeyen yönleri hakkında yeni bilgiler sunularak farkındalık
oluşturulmaya çalışılmıştır.

Keywords

Mühendishâne, Resim, Sanat

References

• REFERANS1 BOA, HAT, 201/10331, H. 29 Zilhicce 1210 / 5 Temmuz 1796.
• REFERANS2 BOA, Y.MTV, 165/264, H. 29 Rebîülevvel 1315 / 28 Ağustos 1897.