PARANORMAL İNANIŞLAR, DAVRANIŞLAR VE EĞİTİM

Year 2020, Volume: 16 Issue: Özel Sayı-1, 118 - 141, 07.12.2020

Zeynep Ceran

Abstract

Bu çalışmada, paranormal inanç ve davranışlar bakımından farklı eğitim düzeylerindeki bireyler incelenmektedir. Eğitimin yanısıra cinsiyet, yaş ve medeni durum değişkenlerinin paranormal inançlarla ilişkisi, aralarında anlamlı farkların bulunup bulunmadığı çalışmanın kapsamını oluşturmaktadır. Toplumsal düzende neden olduğu gözle görülür bozulmalardan dolayı sosyal bilimciler akademik çalışmalarını paranormal olgusuna yönlendirmişlerdir. Fakat Türkiye’de bu probleme yeterince önem gösterilmemekte ve yeterli akademik incelemeler de bulunmamaktadır. Bu yüzden de problemin toplumda izinin sürülmesi çok mümkün olmamaktadır. Paranormal olgusu çoğunlukla kişilik bozukluklarına neden olmasından dolayı da daha çok psikoloji alanındaki akademik çalışmalara konu edilmektedir. Fakat bu problem sadece psikolojik durumlara indirgenemeyecek kadar karmaşıktır ve bu yüzden toplumsal olgularla da açıklanması gerekmektedir. İşte bu çalışmada paranormal olgusu sosyolojik açıdan ele alınmaktadır, ki bu da bu araştırmayı önemli kılmaktadır. Çalışmanın evreni Adana şehridir. Veriler örneklem esasına dayalı olarak yapılandırılmış görüşme formu yardımıyla 100 kişiden toplanmıştır. Verilere dayalı “Paranormal İnançlar” ve “Paranormal Davranışlar” adında iki ölçek geliştirilmiştir. Toplanan veriler “yapısal-fonksiyonalist kuramlar” çerçevesinde yorumlanmıştır. Çalışma, ANOVA, T-testi ve Tukey testleri analizleri sayesinde paranormal olmanın farklı boyutlarının eğitim, cinsiyet, yaş ve medeni durum değişkenleri arasında anlamlı ilişler tespit etmiştir. İşte bu araştırma verilerine dayalı olarak bu çalışma farklı eğitim düzeyindeki bireyleri paranormal olma açısından karşılaştırmalı olarak inceleyerek problemi tartışmaktadır. Burada tespit edilen sonuçlar aynı zamanda daha sonra yapılacak çalışmalara da destek sağlayacaktır.

Keywords

Paranormalizm, Yeniçağ İnanışları, Eğitim, Din, Batıl

References

• Arslan, M. (2011). Paranormalizm ve Din. İstanbul: Bilsam
• Arslan, M. (2010). “Seküler Toplumlarda Kutsal Arayışları Geç Modern Dönemde Büyü-Din İlişkisinin Sosyolojik Analizi”. İnönü Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 1(1): 195-210.
• Arslan, M. (2006). “Değişim Sürecinde Yeni Dindarlık Formları: “Yeni Çağ” İnanışları Örneği”. Değerler Eğitimi Dergisi. 4 (11): 9-25.
• Arslan, M. (2004). “Kişilerin Batıl İnanç Kaygı Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi”. Değerler Eğitimi Dergis. 2 (6): 9-34.
• Ayten, A. ve Köse, A. (2009). “Bâtıl İnanç ve Davranışlar Üzerine Psikososyolojik Bir Analiz”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi. 9 (2): 45-70.
• Bell, D. (1978). “The Return of the Sacred: The Argument About the Future of Religion”. Bulletin of the American Academy of Arts and Sciences. 31 (6): 29-55.
• Durkheim, E. (1961). Moral Education: A Study in The Theory and Application of the Sociology of Education. London: Free Press of Glence, Inc.
• Durkheim, E. (2011). Dini Hayatın İlkel Biçimleri. (Çev. F. Aydın), Ankara: Eski Yeni.
• Frazer, J. G. (1890). Altın dal. (Çev. M. H. Doğan). İstanbul: Panel Yayınları.
• Irwin, H. J. (2009). The Psychology Of Paranormal Belief. University of Hertfordshire, UK: Hatfield.
• Kaya, M. ve Aydın, C. (2013). “Yeni Çağ İnanışları Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. (35): 5-19.
• Lundskow, G. (2008). The Sociology of Religion: A Substantive And Transdisciplinary Approach. California: Pine Forge Press.
• Malinowski, B. (2000). Büyü, Bilim ve Din. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Miller, A. S. and Hoffmann, J. P. (1995). Risk and religion: an explanation of gender differences in religiosity. Journal for the Scientific Study of Religio., 34 (1): 63-75.
• Paker, K. O. (2012). “Postmodern Bilgelik: Yeniçağ Söyleminde Kişisel Gelişim ve ‘Ruhsal Alıştırmalar’”. Psikoloji Çalışmaları Dergis., 31 (0): 61-98.
• Poloma, M. (1993). Çağdaş Sosyoloji Kuramları. (Çev. Hayriye Erbaş). İstanbul: Gündoğan Yayınları.
• Saenko, I. V. (2005). “The Superstitions of Today’s College Students”. Russian Education and Society. 47(12): 76-89.
• Shemer, M. (2002). Why People Believe Weird Things. New York: Henry Holt and Com.
• Temren, B. (1998). “Din Antroplojisi Açısından İnanç ve Din Olgusuna İlişkin Bir Değerlendirme”. Ankara Üniversitesi Dergisi. 38(1,2): 301-311.
• Vyse, S. A. (1997). Believing in Magic: The Psychology of Superstition. New York: Oxford University Press.