Muhasebe Mesleğinin Sürdürülebilirliği Kapsamında Ekonomik ve Teknolojik Gelişmelerin Muhasebe Mesleki Yeterlilik Sınavına Etkisi

Year 2025, Issue: Türkiye Muhasebe Eğitim Sempozyumu Özel Sayısı, - , 27.12.2025

Havva Nur Çiftci , Fatih Yılmaz

Abstract

Muhasebe ekonomik ve sosyal gelişimlerle birlikte kapsamı sürekli olarak genişleyen bir meslek dalıdır. Ekonomik ve sosyal gelişmelerin yanında teknolojideki gelişmeler de muhasebe mesleğini etkilemiş ve muhasebe mesleği bu kapsamda dönüşüm geçirmeye başlamıştır. Bilgi teknolojilerinin muhasebe mesleğinin her alanına etkisi muhasebe meslek mensuplarının bilgi, beceri ve yetkinliklerinin de ölçüldüğü muhasebe meslek yeterlilik sınavını da etkilemiştir. Aynı zamanda sürdürebilirlik raporlaması ve denetiminin de muhasebe mesleği içerisinde giderek öneminin artması muhasebe mesleki yeterlilik sınavına etki eden başka bir unsurdur. Çalışmanın amacı bilgi teknolojilerindeki gelişmelerin ve sürdürebilirlik kavramının muhasebe meslek yeterlilik sınavına ne şekilde yansıdığını açıklamak ve bir durum değerlendirmesi sunmaktadır. Çalışmanın muhasebe eğitimine yeni bir bakış açısı katması ve muhasebe mesleğine proaktif bir yaklaşım oluşturması için yol gösterici olacağı düşünülmektedir.

Keywords

Muhasebe Mesleği , Mesleki Yeterlilik Sınavı , Sürdürebilirlik

The Effect of Economic and Technological Developments on Accounting Professional Qualification Exam Within The Scope of Sustainability of Accounting Profession

Abstract

Accountancy is a profession whose scope is constantly expanding with economic and social developments. In addition to economic and social developments, information technology developments have also had an impact on the accounting profession, which has consequently changed. The impact of information technology on all branches of the accountancy profession has also affected the accountancy qualification exam, which measures the knowledge, skills and qualifications of accountants. Meanwhile, the increasing role of sustainability reporting and auditing within the accountancy profession is another factor impacting on the accountancy qualification exam. The aim of this study is to explain how the developments in information technologies and sustainability concept are reflected on the accounting profession qualification exam and to present a situation assessment. It is expected that the study will be a guide to add a new perspective to accounting education and develop a proactive approach to the accounting profession.

Keywords

Accounting Profession , Qualification Exam , Sustainability

References

• Allahverdi, M. ve Karaer, M. (2019). E-Dönüşümün Muhasebe Mesleği Yeterlilikleri Üzerindeki Etkileri ve Türkiye’de Lisans Düzeyi Muhasebe Eğitiminin Mesleki Yeterlilikler Açısından Analizi. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 21(1), 246-273.
• Alston C. (2023). Accounting Beyond Numbers: Information Systems And Technology Embedded in New CPA Exam. Issues in Information Systems. 24 (3). 15-23.
• Altintas, N. ve Yilmaz, F. (2012). The Accounting Profession: A Descriptive Study of the Common and Code Law Countries. Journal of Modern Accounting and Auditing, 8(7), 932-950
• American Institute of Certified Public Accountants (AICPA). (2016). Practice analysis final report maintaining therelevance of the Uniform CPA Examination. Available at:http://www.aicpa.org/BecomeACPA/ CPAExam/nextexam/DownloadableDocuments/2016-practiceanalysis-final-report.pdf ?cm_ em=[e-mail]&cm_mmc=AICPA:CheetahMail-_-NewsUpdate-_-APR16-_-Special_ CPAExam_NewsUpdate_A16AP11
• American Institute of Certified Public Accountants (AICPA). (2021). 2021 Trends: A Report on Accounting Education, the CPA Exam and Public Accounting Firms’ Hiring of Recent Graduates. American Institute of Certified Public Accountants (AICPA). ve National Association of State Boards of Accountancy (NASBA), CPA Evolution Model Curriculum. https://nasba.org/wp-content/ uploads/2021/06/Model-curriculum_web_6.11.21.pdf
• Anderson J. (2023). Student and Professional Perceptions of CPA Evoluation. East Carolina Universtiy Honors College, North Carolina, USA, Thesis.
• Behn D. (2021). The New CPA Evolution CPA Exam. https://www.aicpa-cima.com/news/article/the-new-cpaevolution-cpa-exam
• Carey, J. L. (1969) The Rise of the Accounting Profession from Technical to Professional. New York: AICPA
• Cockcroft, S. ve Russell, M. (2018). Big Data Opportunities for Accounting and Finance Practice and Research. Australian Accounting Review, 28(3), 323 – 333.
• Dewu, K. ve Barghathi, Y. (2019). The Accounting Curriculum and the emergence of Big Data. Accounting and Management Information Systems, 18(3), 417 – 442.
• Dzuranin, A.C., Jones, J.R. ve Olvera, R.M. (2018). Infusing Data Analytics Into the Accounting Curriculum: A Framework and İnsights from Faculty. Journal of Accounting Education, 43, 24 –39.
• Edwards, J. D. (1960). History of Public Accounting in the United States. East Lansing, MI: Michigan State University Business Studies.
• Eren, T., Salur, M. N. ve İyibildiren, M. (2020). Muhasebe Eğitiminde Bilgi Teknolojisi Kullanımı: Türkiye’deki Üniversiteler Üzerine Bir Araştırma. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi Aralık 2020, 22(4), 648-668.
• Ergün, İ., Kaldırım, Z. ve Özcan, İ. (2022). İşletme ve Muhasebe Eğitimi Müfredatı Yeterince Sürdürülebilir mi? Türkiye ve Diğer Ülke Üniversitelerinin Müfredatlarının Doküman Analizi ile Karşılaştırılması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 25 (25. Yıl Özel Sayısı), 314-324.
• Freeman M.S. (2018). The CPA Exam is Changing: Are Professors Ready?. The Accounting Educators’ Journal, 28, 1-32.
• Güvemli, O. (2011). Türkiye’de muhasebe meslek örgütünün kuruluşu ve gelişmesi. Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi, (1), 129-145.
• Hoodlebrink, A., Truell, A. D., Zhao, J. J., Davison, C. B. ve Lazaros, E. J. (2021). Big Data Applications in Accounting: Insights for Higher Education Curriculum Planning. Issues in Information Systems, 22(2), 285-295. https://www.accaglobal.com/gb/en/about-us.html ICPAS Reports, 202.1https://www.icpas.org/docs/default-source/default-document-library/information/ professional-issues/2021-cpa-pipeline-report-decoding-the-decline.pdf
• Jordan, A. S. (1999). The Impact Technology is Having on the Accounting Profession. Journal of Accounting Education, 17(2-3), 341-348.
• Kandemir, T. ve Kardeş, Z. (2023). Muhasebe Eğitiminde Verilen Bilgi Teknolojileri Odaklı Dersler: Amerika Birleşik Devletleri ve Türkiye Muhasebe Bölümlerinin Karşılaştırılması. Pamukkale Üniversitesi İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(1-Prof. Dr. Feyzullah EROĞLU Armağan Sayısı), 275-293.
• King, D.L., Case, C.J. ve Senecker, K.M. (2017). Accountıng Hıstory In Perspectıve: Unıform Cpa Exam Turns 100. Journal of Business and Behavioral Science, 29(2), 70-84.
• Lozada L. (2022). The Impact of CPA Exam Revisions. California State University Honor Programs, Long Beach, USA, Thesis.
• McGrath C. (2023). CPA Exam Evolution 2024: How Accounting Students Are Impacted in the University Curriculum and in the Industry. Bryant University Honor Programs, Rhode Island, USA, Thesis.
• Moore, P. M. (2011). The Cpa Exam… Past And Future.Business Research Yearbook: Balancing Profitability and Sustainability: Shaping the Future of Business, Ed:Goralski M.A. USA.
• Murthy U.S. ve Geerts G.L. (2017). An REA Ontology-Based Model for Mapping Big Data to Accounting İnformation Systems Elements. Journal of Information Systems, 31(3), 45 – 61. National Association of State Boards of Accountancy (NASBA), CPA Evoluation Project. https://www. evolutionofcpa.org.
• Pekdemir R., Süer A.Z. (2021). History of Specialization in the U.S. Public Accountancy and the CPA Evoluation Project. Journal of Accounting and Finance, 21 (2), 144-151.
• Polimeni R.S, Burke J.A. (2021). Integrating Emerging Accounting Digital Technologies and Analytics into an Undergraduate Accounting Curriculum—A Case Study. Journal of Emerging Technologies in Accounting,18 (1): 159–173.
• Schmidt P.J., Church K.S. ve Riley J. (2021). Clinging to Excel as a Security Blanket: Investigating Accountants’ Resistance to Emerging Data Analytics Technology. Journal of Emerging Technologies in Accounting. 17 (1), 33–39.
• Sultanoğlu, B. ve Özerhan, Y. (2022). Muhasebe Eğitiminde “Sürdürülebilirlik” – Türkiye’deki Üniversitelerde Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 25 (25. Yıl Özel Sayısı), 325-334.
• Tapis, G.P. ve Priya, K. (2020). Developing and Assessing Data Analytics Courses: A Continuous Proposal for Responding to AACSB Standard A5. Journal of Emerging Technologies in Accounting, 17(1), 133-141.
• The Institute of Chartered Accountants in England and Wales (ICAEW), ACA Syllubus Handbook 2025. https:// www.icaew.com/-/media/corporate/files/learning-and-development/aca-syllabus/2025/aca-syllabushandbook-professional.ashx. The Institute of Chartered Accountants in England and Wales (ICAEW) History. https://www.icaew.com/ library/historical-resources/timeline.
• Tristan J., Bradley L., Shawn M. (2024). The Impact of the CPA Evolution on Students’ Interest in Earning a CPA License and Working in Public Accounting. Issues in Accounting Education; 39 (3): 45–58.
• Tysiac, K. (2019). CPA Exam Topics Undergoing Change for Digital Age. Journal of Accountancy, 228(5), 16-20.
• Yalçın, N., Işık, Ö.S., Bilgin, M., Özkan, M. ve Çay, E. (2024). Üniversite Öğrencilerinin Sürdürülebilirlik Raporlaması Farkındalığı Hakkında Bir Araştırma, TİDE AcademIA Research, 6(1), 33-66.
• Yeaton K. (2020). The CPA (Exam) Evoluation. The CPA Journal 6-9. https://www.cpajournal.com/2021/01/29/ the-cpa-exam-evolution/