Müge İplikçi'nin Çocuk ve İlk Gençlik Romanlarında Altkültür ve Dışavurumcu Sanat

Year 2022, Issue: 2, 109 - 130, 28.04.2022

Yasemin Yılmaz Yüksek

https://doi.org/10.5281/zenodo.15882504

Abstract

Yazdığı dört roman, altı öykü, üç çocuk kitabı ve iki ilk gençlik romanıyla Türk edebiyatının üretken yazarları arasında yerini alan Müge İplikçi’nin çocuk ve ilk gençlik edebiyatı eserleri tarih, sosyal bilimler, sanat, hikâye anlatıcılığı gibi farklı disiplinleri iç içe geçiren anlatamıyla genç okurlara ve yetişkinlere oldukça zengin bir okuma deneyimi sunmaktadır. Sorun odaklı ilk gençlik edebiyatı eserleri arasında kabul edilen Yalancı Şahit ve Kömür Karası Çocuk romanlarında suç ve göç gibi büyük toplumsal sorunlar resim sanatının imgeleriyle ve müziğin evrensel diliyle kurguya dahil edilir. Bu yönüyle eserler kimlik sorunsalını edebiyat-sanat etkileşimi üzerinden ele alır. İplikçi’nin bu iki eserinin aynı zamanda sosyalleşme teorileri çerçevesinde ve altkültür kavramı özelinde incelenmesi disiplinlerarası bir okumanın gerekliliğine de işaret eder. Sorun odaklı çocuk ve ilk gençlik edebiyatı eleştirisinin sosyolojik okumalara katkı sunmak amacıyla hazırlanan bu makale Müge İplikçi’nin bahsi geçen iki romanını altkültür kavramı çerçevesinde ele alacak; bireyin kimliğini ifade edebilmesinde sanatın dışavurumcu özelliği ön plana çıkarılacaktır.

Keywords

ilk gençlik edebiyatı , altkültür , Müge İplikçi , kimlik , dışavurumcu sanat

References

• Baily, John and Michael Collyer. “Introduction: Music and Migration.” Journal of Ethnic and Migration Studies 32, No.2 (2006): 167-182. DOI: 10.1080/13691830500487266
• Balcı, Ahmet. “Türkiye’de Çocuk Edebiyatı Üzerine Hazırlanan Lisansüstü Tezler Hakkında Bir Meta-analiz Çalışması.” Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9, No:17 (2012): 195-206.
• Balta, Elif Emine. “Çocuk Edebiyatı Üzerine Yapılmış Lisansüstü Çalışmaların İçerik Analizi (2011-2018 Yılları).” Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi 10, No. 17 (Mart 2019): 464-489, DOI: 10.26466/ opus.510809
• Cohen, Albert. “Delinquent Boys.” In Criminology Theory: Selected Classic Readings, edited by Frank P. Williams and Marilyn D. McShane, 133-147. London: Routledge, 2015. Cohen, Robin. Global Diasporas: An Introduction. London: UCL Press, 1997.
• Connell, John, Russell King, and Paul White. Writing Across Worlds: Literature and Migration. London: Routledge, 1995.
• Çınar, Servet ve Hikmet Asutay. “Sorun Odaklı Genç Yazınında Çevre ve Aktivitistler.” Humanitas 8, No:16 (2020): 87-106.
• Demirbaş, Timur. Kriminoloji. Ankara: Seçkin, 2001.
• Garlen, Julie C. “Interrogating Innocence: Childhood as Exclusionary Social Practice.” Childhood 26, No:1 (2019): 54-67. https://journals.sagepub.com/doi/ pdf/10.1177/0907568218811484
• Gönen, Mübeccel. “Alanın Bileşenleri Bağlamında Çocuk Edebiyatı Öğretiminin Amacı ve İşlevi.” Türk Dili: Çocuk ve İlk Gençlik Edebiyatı Özel Sayısı 756 (2017): 277- 278.
• Güllü, İsmail. “Suç Olgusuna Teorik ve Eleştirel Bir Yaklaşım.” KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16, No: 1 (2014): 104-107.
• Gürdal, Ayşe Demir. “Zorbalar, Kurbanlar ve Çocukluk İmgeleri.” Kebikeç 37, (2014): 183-208.
• Khatchadourian, Haig. ”The Expressive Theory of Art: A Critical Evaluation”. The Journal of Aesthetics and Art Criticism 23, No. 3 (1965): 335-352.
• Kitson, Jennifer and Kevin McHugh. “Historic Enchantments – Materializing Nostalgia.” Cultural Geographies 22, No. 3 (2015), 487-508, doi: https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/1474474014549946
• Kundera, Milan. Bilmemek. Çeviren Aysel Bora. İstanbul: Can, 2017.
• Kundera, Milan. Var Olmanın Dayanılmaz Hafifliği. Çeviren Fatih Özgüven. İstanbul: İletişim, 2014.
• Maalouf, Amin. On Indetity. UK: Random House, 2000.
• Morell, Jessica. Bullies, Bastards and Bitches. Cincinnati: FW Publications, 2008.
• Mungan, Murathan. Büyümenin Kısa Tarihi. İstanbul: Metis, 2007.
• Pegg, Carole, Philip V. Bohlman, Helen Myers, and Martin Stokes. “Ethnomusicology.” Grove MusicOnline, 2022 https://www.oxfordmusiconline.com/grovemusic/ view/10.1093/gmo/9781561592630.001.0001/omo-9781561592630-e-0000052178#omo-9781561592630-e-0000052178
• Pope, Ricky J. and Jeffrey N. Jones. “Creative and Expressive Arts in a Young Adult Problem-Solving Court and Its Influence on Participant Experience and Outcomes.” Youth and Society. (2021): 1-22. https://doi.org/10.1177/0044118X211019781
• Rice, Timothy. “Disciplining Ethnomusicology: A Call for a New Approach.” Ethnomusicology 54, No:2 (2010): 318-325. https://www.jstor.org/stable/10.5406/ethnomusicology.54.2.0318
• Şimşek, Tacettin ve Mustafa Ruhi Şirin. “Çocuk Vakfı’ndan YÖK’e Gönderilen Çocuk ve İlk Gençlik Edebiyatı Öğretimi Raporu.” Çocuk ve Medeniyet 2 (2018): 193-197.
• Şirin, Mustafa Ruhi. Çocuk Edebiyatına Eleştirel Bir Bakış. İstanbul: Uçan At, 2021.
• Yılmaz, Oğuzhan ve Yasin Mahmut Yakar. “Türk Çocuk Edebiyatında Sorun Odaklı Yaklaşım.” Çocuk ve Medeniyet 2 (2018): 29-42.