In this study, in addition to P, which is a bionutrient element for phytoplankton algae, during the deposition of bituminous claystones in the Ilgın area, the behavior of elements such as Cu, Ni, Zn, Cd, Ba and Se dissolved in water with organic matter was examined. In addition to nutrients such as N and P, elements such as Cu, Ni, Zn, Cd, Ba and Se act as nutritional elements in the biological productivity of phyto and zooplankton algae in lake and marine environments. The abundance of organic matter (%TOC) in bituminous claystones is closely related to bionutrient elements such as Cu, Ni, Zn, Cd, Ba and Se, which are bound to the organic structure as organometallic ligands, as well as P, which is an algal productive and bionutrient element in the water. In the analyzed samples, %TOC exhibits a very weak or weak correlation relationship with Cu (r=0.122), Ni (r=0.002), Zn (r=0.081), Cd (r= -0.279) and Ba (r= -0.661) respectively, while displaying a moderately strong correlation with Se (r= 0.685). This indicates that Selenium specifically exhibits an organophilic element. Moreover, in the examined examples; Cu shows very weak correlations with Fe (r= 0.220) and S (r=0.216), Ni shows weak correlations with Fe (r= 0.029) and S (r=-0.065), Zn demonstrates weak correlations with Fe (r= -0.142) and S (r= -0.135); Cd displays moderate correlations with Fe (r= 0.379) and S (r= 0.262); and Ba exhibits very weak correlations with S (r= -0.515). Conversely, Se shows a strong correlation with Fe (r = 0.696) and S (r = 0.732), indicating that only Se is precipitated in the form of sulfide and sulfate compounds. Furthermore, in the analyzed examples; Cu displays a very weak correlation with Mn (r = -0.524) and Zn (r = -0.163), while Ba shows a strong correlation with Mn (r = 0.750). This suggests that Ba might have precipitated in the form of Barium Permanganate [Ba(Mn2O8)].
Bu çalışmada Ilgın sahası bitümlü kiltaşlarının çökelimi sırasında fitoplankton algler için biyobesin element olan P’un yanında suda çözünmüş haldeki Cu, Ni, Zn, Cd, Ba ve Se gibi elementlerinin de organik madde ile olan davranışları incelenmiştir. Göl ve denizel ortamlarda fito ve zooplankton alglerin biyolojik üretkenliklerinde N ve P gibi besin elementlerin yanında Cu, Ni, Zn, Cd, Ba ve Se gibi elementlerde besin maddesi elementler olarak davranırlar. Bitümlü kiltaşlarındaki organik madde (%TOC) bolluğu, sudaki algal üretkenik ve biyobesin element olan P’un yanında organik yapıya organometalik ligantlar şeklinde bağlanan Cu, Ni, Zn, Cd, Ba ve Se gibi biyobesin elementlerle de yakın ilişkilidir. Bu amaçla incelenen örneklerde; %TOC’nin sırasıyla Cu (r=0.122), Ni (r=0.002), Zn (r=0.081), Cd (r= -0.279) ve Ba’la (r= -0.661) çok zayıf veya zayıf, Se (r= 0.685) ile orta kuvvette korelasyon ilişkisi vardır. Bu durum, sadece Selenyumun organofil bir element olduğunu gösterir. Yine, incelenen örneklerde; Cu'ın Fe (r= 0.220) ve S (r=0.216), Ni’nin Fe (r= 0.029) ve S (r=-0.065), Zn'nin Fe (r= -0.142) ve S (r= -0.135), Cd'nin Fe (r= 0.379) ve S (r= 0.262) ve Ba’un S ile (r= -0.515) çok zayıf; Se’nin Fe (r= 0.696) ve S ile (r= 0.732) kuvvetli korelasyon ilişkisinin olması, sadece Se’nin sülfidli ve sülfatlı bileşikler şeklinde çökelmiş olduğunu göstermektedir. Yine, incelenen örneklerde; Cu’nin Mn (r= -0.52424) ve Zn (r=-0.16381) ile çok zayıf, Ba’un Mn’la (r=0.750667) olan kuvvetli korelasyon ilişkisi, ortamda sadece Ba’un, Baryum Permanganat [Ba(Mn2O8)] şeklinde çökelmiş olduğunu gösterir.
Yazarlar, bu makaleyi eğitim-öğretimindeki 90. yıl münasebetiyle (1934-2024) Ankara Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü’ne (Ankara Jeoloji) ithaf ederler. Bu çalışmada incelenen örneklerde ana ve iz element analizleri A.Ü. YEBİM Araştırma Merkezinde ICP-OES (Inductively Coupled Plasma - Optical Emission Spectrometry) model cihaz kullanılarak yapılmış olup, kendilerine teşekkür ederiz.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Mineral Stratum and Geochemistry |
Journal Section | Research Articles |
Authors | |
Early Pub Date | September 2, 2024 |
Publication Date | October 15, 2024 |
Submission Date | February 5, 2024 |
Acceptance Date | July 23, 2024 |
Published in Issue | Year 2024 |