PERSONNEL SELECTION WITH FUZZY MULTIMOORA: AN APPLICATION IN AVIATION INDUSTRY

Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: 1, 96 - 110, 28.01.2019

Ali Osman Kuşakcı , Berk Ayvaz , Fatih Öztürk , Feyza Sofu

https://doi.org/10.28948/ngumuh.516835

Cited By: 14

Öz

   Hiring the right person for the right position in
business organizations is vitally important process requiring extensive use of
time, money and energy. Additionally, this process contains various subjective
qualitative and quantitative criteria. Thus, it is a challenging multi-criteria
decision making problem. In this study, fuzzy MULTIMOORA, as one of the
prominent multi criteria decision making methods, is applied due to the
ambiguity and subjectivity, which the personnel selection process inherently possesses.
By using the competencies determined by a prominent aviation firm in Turkey, a
fuzzy decision support system for hiring process in various departments at the
firm is implemented. In the first phase, the three applicants who have passed
the written exam are assessed by three recruiters of the company. Hence, the
best candidate is identified with fuzzy MULTIMOORA method. For the sake of
testing the reliability and the user-friendliness of the applied method, the
same problem is handled with an alternative multi-criteria decision making
approach hybridizing two very common methods, AHP and TOPSIS, which delivered
the same ranking of candidates.

Anahtar Kelimeler

Fuzzy logic, MULTIMOORA, aviation sector, personnel selection

BULANIK MULTIMOORA İLE PERSONEL SEÇİMİ: HAVACILIK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA

Öz

   İşletmelerin doğru işe doğru personel
yerleştirmesi, zaman, para ve enerji gerektiren hayati derecede önemli bir
süreçtir ve sübjektif sözel ve sayısal kriterler içeren birçok kriterli karar
verme (ÇKKV) problemidir. Bu çalışmada, personel seçimi sürecindeki belirsizlik
ve sübjektiflik de dikkate alınarak problemin çözümü için bulanık MULTIMOORA
metodu önerilmiştir. İşletmenin çalışanlarında aradığı yetkinlikler dikkate
alınarak önde gelen bir havacılık firmasında, çeşitli departmanlarda istihdam
edilmesi planlanan uzman personel seçimi çalışması yapılmıştır. İlk aşama olan
yazılı sınavları geçen üç aday, işletmede personel alımında görevli üç üst
düzey yönetici tarafından değerlendirilmiştir. İnsan kaynakları uzmanları ile
gerçekleştirilen bu görüşme sonucunda ortaya çıkan veriler kullanılarak
MULTIMOORA yöntemiyle en iyi aday belirlenmeye çalışılmıştır. Bulguların
geçerliliğini test etmek ve önerilen yöntemin kullanışlılığını karşılaştırmak
amacıyla adaylar ayrıca bütünleşik AHS-TOPSIS yöntemi ile değerlendirilmiş ve
iki modelin aynı sonucu verdiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Bulanık mantık, MULTIMOORA, havacılık sektörü, personel seçimi

Kaynakça

• [1] BALEŽENTIS, A., BALEŽENTIS, T., BRAUERS, W. K. M., “Personnel selection based on computing with words and fuzzy MULTIMOORA”, Expert Systems with Applications, 39(9), 7961–7967, 2012.
• [2] SAGHAFIAN, S., HEJAZI, S. R., “Multi-criteria Group Decision Making Using A Modified Fuzzy TOPSIS Procedure”, International Conference on Computational Intelligence for Modelling, Control and Automation and International Conference on Intelligent Agents, Web Technologies and Internet Commerce (CIMCA-IAWTIC’06), 2, 2005.
• [3] KELEMENIS, A., ASKOUNIS, D., “A new TOPSIS-based multi-criteria approach to personnel selection”, Expert systems with applications, 37(7), 4999–5008, 2010.
• [4] FATHI, M. R., MATIN H. Z., ZARCHI, M. K., AZIZOLLAHI, S., “The application of fuzzy TOPSIS approach to personnel selection for Padir Company, Iran”, Journal of management Research, 3(2), 1-14, 2011.
• [5] DOĞAN, A., ÖNDER, E., “İnsan Kaynakları Temin Ve Seçiminde Çok Kriterli Karar Verme Tekniklerinin Kullanılması ve Bir Uygulama”, Journal of Yaşar University, 9(34), 5796–5819, 2014.
• [6] VATANSEVER, K., ONCEL, M., “An Implementation Of Integrated Multi-Criteria Decision Making Techniques For Academic Staff Recruitment”, Journal of Management, Marketing and Logistics, 1(2), 111–126, 2014.
• [7] KUSUMAWARDANI, R. P., AGINTIARA, M., “Application of Fuzzy AHP-TOPSIS Method for Decision Making in Human Resource Manager Selection Process”, Procedia Computer Science, 72, 638–646, 2015.
• [8] SANG, X., LIU, X., QIN, J., “An analytical solution to fuzzy TOPSIS and its application in personnel selection for knowledge-intensive enterprise”, Applied Soft Computing, 30, 190–204, 2015.
• [9] ÖMÜRBEK, N., DEMIRCI, N., AKALIN, P., “Analitik Ağ Süreci ve TOPSIS Yöntemleri ile Bilimdalı Seçimi”, Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 5(9), 118–140, 2013.
• [10] AKSAKAL, E., DAĞDEVIREN, M., “Yetenek yönetimi temelli personel atama modeli ve çözüm önerisi”, Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 30(2), 249-262, 2015.
• [11] KABAK, M., BURMAOǦLU, S., KAZANÇOǦLU, Y., “A fuzzy hybrid MCDM approach for professional selection”, Expert Systems with Applications, 39(3), 3516–3525, 2012.
• [12] MOJAHED, M., MARJANI, M. E., AFSHARI, A., MARJANI, S., CENTER, S., “Using ELECTRE-AHP as a mixed method for personnel selection”, in Proceedings Of The International Symposium On the Analytic Hierarchy Process, 2013.
• [13] EL-SANTAWY, M. F., “A VIKOR Method for Solving Personnel Training”, International Journal of Computing Science, 1(2), 9–12, 2012.
• [14] YILDIZ, A., DEVECI, M., “Bulanık VIKOR Yöntemine Dayalı Personel Seçim Süreci”, Ege Akademik Bakış, 13(4), 427–436, 2013.
• [15] ÖZBEK, A., “Akademik Birim Yöneticilerinin Moora Yöntemiyle Seçilmesı: Kırıkkale Üzerine Bir Uygulama”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 14(2), 185–199, 2015.
• [16] AKAR, G. S., ÇAKIR, E., “Lojistik Sektöründe Bütünleştirilmiş Bulanık AHP-Moora Yaklaşımı ile Personel Seçimi”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 14(2), 185–199, 2016.
• [17] KÜÇÜKKAYA, G., “Insan kaynakları yönetiminde personel seçimi ve bir uygulama”, Yüksek Lisans Tezi, 2006.
• [18] YELBOĞA, A., “Örgütlerde personel seçimi ve psikolojik testler”, Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2), 11-26, 2008.
• [19] KEÇECİOĞLU, T., ÇETİN, C., ÇAPRAZ, B., “Temel Yetkinliklerin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma: Hayes Lemmerz Jantaş ve Inci Exide Akü Örnekleri”, XIII. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, 12–14, 2005.
• [20] DOĞAN, S., DEMİRAL, A. G. Ö., “İnsan kaynakları yönetiminde çalışanların kendilerine doğru yolculuk yöntemi: yetenek yönetimi”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(3), 145-166, 2008.
• [21] ALPANDER, G. G., BOTTER, C. H., Human resources management planning, Amacom, 1982.
• [22] BRAUERS, W. K., ZAVADSKAS, E. K., “The MOORA method and its application to privatization in a transition economy”, Control and Cybernetics, 35, 445–469, 2006.
• [23] STANUJKIC, D., MAGDALINOVIC, N., JOVANOVIC, R., STOJANOVIC, S., “An objective multi-criteria approach to optimization using MOORA method and interval grey numbers”, Technological and Economic Development of Economy, 18(2), 331–363, 2012.
• [24] BRAUERSW, . K. M., ZAVADSKAS, E. K., “Project management by MULTIMOORA as an instrument for transition economies”, Technological and Economic Development of Economy, 16(1), 5–24, 2010.
• [25] BALEŽENTIS, A., BALEŽENTIS, T., BRAUERS, W. K. M., “MULTIMOORA-FG: A Multi-Objective Decision Making Method for Linguistic Reasoning with an Application to Personnel Selection”, Informatica, 23(2), 173–190, 2012.
• [26] BRAUERS, W. K. M., GINEVICIUS, R., PODVEZKO, A., “Ranking of the Lithuanian Banks During the Recession of 2008-2009 by the MULTIMOORA Method”, Annals of Management Science, 3(1), 1-28, 2014.
• [27] ZADEH, L. A., “Fuzzy sets”, Information and Control, 8(3), 338–353, 1965.
• [28] ŞENGÜL, Ü., MIRAÇ, E., SHIRAZ, S. E., “Bulanık AHP ile Belediyelerin Toplu Taşıma Araç Seçimi”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilim. Fakültesi Dergisi, 40, 143–165, 2012.
• [29] KARANDE, P., CHAKRABORTY, S., “Application of multi-objective optimization on the basis of ratio analysis (MOORA) method for materials selection”, Materials and Design, 37, 317–324, 2012.
• [30] AYDIN, Y., EREN, T., “Savunma Sanayi̇i̇nde Strateji̇k Ürün İçi̇n Çok Kri̇terli̇ Karar Verme Yöntemleri̇ İle Tedari̇kçi Seçi̇mi̇”, Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 7(1), 129–148, 2018.