Madencilik atıklarının potansiyel metal kirliliğinin fraksiyonel olarak belirlenmesinde metal türleşmelerinin bilinmesinin atığın jeokimyasal davranışının anlaşılması ve yönetiminde avantajlar sağlayacağı düşünülmektedir. Bu doğrultuda, Balya Pb/Zn flotasyon atığındaki metallerin fraksiyonlarının belirlenmesi amacıyla modifiye BCR yöntemi ile üç adımlı bir sıralı çözme gerçekleştirilmiştir. Sırasıyla asetik asit, hidroksilamin hidroklorik + nitrik asit, hidrojen peroksit + asit amonyum asetat ve mikrodalga ortofosforik + nitrik asit özütleme yapılarak metallerin iyon değiştirebilir (F1), indirgenebilir (F2), oksitlenebilir (F3) ve kalıntı (F4) fraksiyonları belirlenmiştir. Bunun sonucunda, en yüksek kolayca çözünebilen fazlar sırasıyla Ca, Cd, Zn, Pb, Mn ve Cu için elde edilirken; indirgenebilir fazlar Pb, Cu, Ag, Zn, Mg ve Mn olarak belirlenmiştir. K, Ti ve Al metallerinin ise neredeyse tamamı kalıntı fazda saptanmıştır. Çok değişkenli analizler yürütülerek metallerin fraksiyonel dağılım benzerliği istatistiksel olarak üç farklı kümede tespit edilmiştir.
Yazar, araştırma altyapı imkânı sağladığı için Prof. Dr. M. Salim Öncel'e ve örnekleme sürecindeki yardımlarını esirgemeyen ESAN Eczacıbaşı personellerine en içten teşekkürlerini sunar.
It is believed that knowing the speciation of metals is advantageous in understanding and managing the geochemical behavior of mine tailings with respect to potential metal pollution. Accordingly, a three-step sequential extraction was carried out by modified European Community Bureau of Reference (BCR) approach for fractionation of metals in Balya Pb/Zn tailing. Acetic acid leaching, hydroxylamine hydrochloride + nitric acid leaching, hydrogen peroxide + acid ammonium acetate leaching, and orthophosphoric + nitric acid digestion in microwave were performed to determine ion exchangeable (F1), reducible (F2), oxidizable (F3), and residual (F4) fractions of metals, respectively. As a result, the highest readily soluble fractions were obtained for Ca, Cd, Zn, Pb, Mn and Cu, respectively; while reducible fraction were determined as Pb, Cu, Ag, Zn, Mg and Mn. Almost all K, Ti, and Al metals were detected in the residual fraction. Multivariate analyses were carried out and the fractional distribution similarity of metals was statistically determined as three different clusters.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Solid and Hazardous Wastes, Environmental Engineering (Other), Mining Methods and Mine System Analysis, Mineral Stratum and Geochemistry, Geological Sciences and Engineering (Other) |
Journal Section | Articles |
Authors | |
Early Pub Date | September 19, 2023 |
Publication Date | October 15, 2023 |
Submission Date | June 13, 2023 |
Acceptance Date | September 8, 2023 |
Published in Issue | Year 2023 Volume: 12 Issue: 4 |