MAGAZİN HABERCİLİĞİNİN İTİBARSIZLAŞTIRMA VE DEDİKODU ARASINDA KALAN SORUNLU ALANI ÜZERİNE NİTEL BİR İNCELEME

Year 2022, Volume: 1 Issue: 2, 80 - 105, 31.12.2022

Petek Durgeç

Abstract

Günümüzde magazin medyası ünlü insanların özel yaşamlarını, bir kendini ifade etme aracı olarak görülmesi gereken kıyafet tercihlerini, yaşam şekillerini ve söylemlerini hiçbir dönemde olmadığı kadar sert bir şekilde haberlere konu etmektedir. Sorumluluk anlayışıyla bağdaşmayacak bu pratik, kaynağı belli olmayan ve doğruluğu teyit edilmemiş dedikodu temelli magazin haberleriyle her geçen gün daha da yaygınlaşmaktadır. Kişiye ait deneyimleri seyirlik hale getiren ve tamamen özel yaşama odaklanan bu sansasyonel yayıncılık anlayışı kapsamında yayınlanan haberler, bireylerin saygınlığını zedeleyerek onları itibarsızlaştırma potansiyelleri ile ön plana çıkmaktadır. Bu çalışma kapsamında sabah kuşağında yayın yapan Müge ve Gülşen’le 2. Sayfa ve Söylemezsem Olmaz adlı magazin programlarında sanatçı Gülşen’in sahne kıyafetleri hakkında yayınlanan 4 haber üzerine betimsel bir analiz gerçekleştirilmiştir. Analiz sonucunda, Söylemezsem Olmaz programında haber olayının çoğunlukla bağlamından koparıldığı, sanatçının geçmiş hayatındaki ilişkilerin zaman atlamasıyla haber olayına bağlandığı ve haber yorumlarında ise abartılı ve itibar zedeleyici nitelikte ifadelere yer verildiği görülmüştür. Müge ve Gülşen’le 2. Sayfa programında ise örnek olaya ilişkin haberlerin sunumunda daha dengeli bir yayıncılık anlayışı ortaya koyduğu, haberlerin aktarımı gerçekleştirildikten sonra eleştiri sınırlarını aşmayacak nitelikte yorumlara yer verildiği bulgulanmıştır. Magazin programlarında yer alan ve kişilerin var oluşlarını simgeleyen değerlerini, eylemlerini ve söylemlerini ayrıştırıcı düzeyde hedef alan dedikodu niteliğindeki yorumlar, şahısların itibarsızlaştırılması sürecinde bir araç olarak
belirginleşmektedir.

Keywords

Magazin, Magazin Haberciliği, Dedikodu, İtibarsızlaştırma

References

• Altunay, A.G., Arat, Y. (2008). Türkiye’de Kadına Yönelik Şiddet. İstanbul: Punto Yayınevi.
• Alver, F. (2007). Gazeteciliğin Kuramsal Temelleri. İstanbul: Beta Yayınları.
• Baştürk Akça, E., Ergül, S. (2015). Kitle İletişim Çalışmaları Alanında Toplumsal Cinsiyet Çalışmalarının Gelişimi. Ş. Yavuz içinde Temel Yaklaşımlar ve Çalışmalar Üzerinden Bir Çerçeve Çizme Çabası. Toplumsal Cinsiyet ve Medya Temsilleri (ss.17-40). İstanbul: Heyamola Yayınları.
• Curran J. ve C. Sparks (1999). Basın ve Popüler Kültür. N. Güngör içinde Popüler Kültür ve İktidar. Popüler Kültür Üzerine Kuramsal İncelemeler. Ankara: Vadi Yayınları.
• Çaplı, B. (2002). Medya ve Etik. İstanbul: İmge kitabevi yayınları.
• Dağtaş, E. (2006). Türkiye’de Magazin Basını. Ankara: Ütopya Yayıncılık.
• Demirel, S.D.(2018). Dijital Medyada Haber Üretim Sürecinde Okuyucu Odaklılık. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi ,11. ss.824-831.
• Dursun, Ç. (2008). Kadına Yönelik Aile içi Şiddet ve Haber Medyası. Alternatif Bir Habercilik. Ankara: T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü.
• Er, G. (2008). Sanal Ortamda İtibar Yönetimi. İstanbul: Cinius Yayınları.
• Gürbilek, N. (2011). Vitrinde Yaşamak, 1980’lerin Kültürel İklimi. İstanbul: Metis Yayınları.
• Fırat, M.S., (2015). Hukuk Devleti Açısından İnternette İnsan Hakkı ve Kişilik Haklarına Saldırı Sorunu. Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 5(2) 2015, 101–116.
• Hall, R. (1992). The Strategic Analysis of Intangible Resources. Strategic Management Journal, Vol.13, 135-144.
• İlkiz F., Günaydın B., (2006).“Kişilik Hakları - Medyada Etik ve Yargı Kararlar”, Küresel İletişim Dergisi, sayı 2.
• İnal, A. (2010). Tabloid Habercilik. B. Çaplı, H. Tuncel içinde Televizyon Haberciliğinde Etik. (ss.16-178) Ankara: Fersa Matbaacılık.
• Kapferer, J. N. (1992). Dünyanın En Eski Medyası: Dedikodu ve Söylenti. Işın Gürbüz (çev.), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Kaya, M. (2014). Atatürk Dönemi Magazin Dergiciliği ve Sosyal Kültürel Dönüşüme Etkisi. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü.
• McQuail, D. (1990). Mass Communacation Theory an Introduction. London: Sage Publication.
• Micaud, Y. (1991). Şiddet. Cem Muhtaroğlu (Çev.), İstanbul: İletişim yayınları.
• Mora, N. (2008 )Medya Çalışmaları Medya Pedagojisi ve Küresel İletişim, Alt Kitap.
• Onan, G. (2017). Toplumsal Muhafazakarlaşma ve Magazin Programları; 2000’li Yıllar Türkiye’sine Bir Bakış, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Örem, A. ve A. Tekinoğlu (2004). Zihin Boşaltma Aracı Olarak Televizyon ve Televizyon Reklamcılığı. Ankara: Kültür Sanat Yayıncılık.
• Özel, C. (2013). Kitle İletişim Araçları ve Kişilik Haklarının Korunması. İstanbul: Arion Yayınları.
• Özen, S. (2007). İşyerinde Psikolojik Şiddet ve Nedenleri . "İş,Güç" Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi 9/3, ss. 1-24.
• Pazarbaşı, B. (2013). Küresel Çağda Medya Endüstrisi Odağında Etik Tartişmalar: Magazin Gazeteciliği, Ş. Çağlar içinde Şövalyelik Mesleği Gazeteciliğin Uzmanlık Alanları.(ss. 273-316) Konya:Literatürk.
• Schöbeck, K. (2000). Does Tabloidisation Make German Local Newspapers Succesful?. Tabloid Tales: Global Debates over Media Standarts.
• Solmaz, B. (2004). Kurumsal Söylenti ve Dedikodu. Ankara: Tablet Yayınları.
• Soygüder, Ş. (2003). Eyvah Paparazzi. İstanbul: Om Yayınevi.
• Tokgöz, O. (2006). Temel Gazetecilik. Ankara: İmge Kitabevi.
• Topuz, H. (2015). II. Mahmut’tan holdinglere Türk basın tarihi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Tokgöz, O., (2021). Çeşitli Anlatım Biçimleriyle Günümüzde Haberciliğin Konumu, Yeni Yüzyılda İletişim Çalışmaları Dergisi, ss. 5-20
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2003). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• https://sozluk.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 03.12.2022).
• Haber 1: https://www.youtube.com/watch?v=bohFd5XH1l8
• Haber 2: https://www.youtube.com/watch?v=CAijckxBvzk&t=533s
• Haber 3: https://www.youtube.com/watch?v=wXzgMiCvtCE&t=165s
• Haber 4: https://www.youtube.com/watch?v=Yha8zfbmdyc&t=95s