Küreselleşme ve popüler kültürün yükselişi

Year 2020, Issue: 4, 25 - 35, 30.06.2020

Cem Artan

Abstract

Küreselleşme tüm toplumların yerel kültürlerini zaman ve mekanın sınırlamalarından bağımsız bir biçime büründürmüştür. Bu yeni biçim popüler kültürdür. Popüler kültür tamamen inşa edilmiş, ideolojik bir üründür. Yerel (folk) kültürleri de içine alıyor izlenimi yaratan popüler kültür, aslında yereli içine alıp popülerleştiren ve tüketim nesnesi olarak pazarlayan “modern” bir projedir. Bilgi teknolojilerinin geldiği noktada artık tüm dünya ortak değerlerde buluşmaya ve bu değerleri genişletmeye çalışmaktadır. Küreselleşme ile insanların daha geniş imkanlarla ve daha aktif bir şekilde iletişim kurduğunu belirten ve küreselcilik söylemini savunanlar, aslında küreselleşmenin tüm dünyayı tek bir pazar haline getirip kendi kitlesel üretim tarzına uygun bir piyasa yaratma çabasında olduğunu göz ardı etmektedirler. Ekonominin, kültürü şekillendirdiğini iddia eden ekonomik belirlenimci teze göre, popüler kültürde dahil tüm kültür tamamen ekonomik açıdan anlaşılabilir. Ancak bu çalışmada kültürün ekonomiden göreli özerk bir şekilde insan yaşam ve eylemliliğinin bir sonucu olduğu vurgulanmakta ve piyasacı popüler kültürden ne kadar bağımsız olabildiği sorgulanmaktadır.

Keywords

Küreselleşme, Kültür, Popüler Kültür, Yerellik, Tüketim

Globalisation and the rise of popular culture

Abstract

Keywords

Küreselleşme, Kültür, Popüler Kültür

References

• Ahıska, M. (1995). Medya, küresellik ve yerellik. Toplum ve Bilim Dergisi, 67, 6-23.
• Alemdar, K. & Erdoğan, İ. (1994). Popüler kültür ve iletişim. Ankara: Ümit Yayınları.
• Arık, M. B. (2004). Popüler kültüre temel yaklaşımlar. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Hakemli Dergisi, 19, 327-345.
• Atılgan, G. (2010). Küreselleşme süreci ve ulusal kültür. Mülkiye Dergisi, 266, (34), 5-22.
• Ayhan, B. (2003). Küreselleşme sürecinde kitle iletişim araçlarının rolü. Selçuk İletişim Dergisi, 3(1), 82-90.
• Bauman, Z. (1996). Yasa koyucular ile yorumcuları (K. Atakay, Çev.). İstanbul: Metis Yayıncılık.
• Bülbül, K. (2009). Küreselleşme ve sonrası: Bir dikotomiler dizgesi. K. Bülbül (Ed.), Küreselleşme temel metinler (s. 13-25) içinde. Ankara: Orion Kitapevi.
• Cebeci, İ. (2011). Küreselleşme yaklaşımları kapsamında küreselleşme sürecinin tarihsel değerlendirilmesi. Sosyoloji Konferansları, 43, 359-386.
• Çiçek, H. (2018). Tek yönlü kültürleşme olarak küreselleşme. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 40, 145-156.
• Fiske, J. (2012). Popüler kültürü anlamak (S. İrvan, Çev.). İstanbul: Parşömen Yayıncılık.
• Giddens, A. (2002). Sağ ve solun ötesinde radikal politikaların geleceği (M. Sözen & S. Yücesoy, Çev.). İstanbul: Metis Yayıncılık.
• Giddens, A. (2009). Modernitenin küreselleşmesi (K. Bülbül, Çev.). K. Bülbül (Ed.), Küreselleşme temel metinler (s. 161-168) içinde. Ankara: Orion Kitapevi.
• Güneş, S. (2001). Medya ve kültür: Sessiz yığınların kültürel intiharı. Ankara: Vadi Yayınları.
• Harvey, D. (2009). Zaman-mekan sıkışması ve post-modern durum (N. Uslu, Çev.). K. Bülbül (Ed.), Küreselleşme temel metinler (s. 307-328) içinde. Ankara: Orion Kitapevi.
• Hülür, H. (2000a). Küreselleşme ve toplumbilimsel kuramsallaştırma sorunu. Selçuk İletişim Dergisi, 1(2), 27-36.
• Hülür, H. (2000b). Toplumsal bilim söyleminde yerellik. Selçuk İletişim Dergisi, 1(3), 103-116.
• İçli, G. (2001). Küreselleşme ve kültür. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 25(2), 163-172.
• Kıvılcım, F. (2013). Küreselleşme kavramı ve küreselleşme sürecinin gelişmekte olan ülke Türkiye açısından değerlendirilmesi. İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 5, 219-230.
• Kozanoğlu, C. (1995). Pop çağı ateşi. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Kürkçü, D. D. (2013). Küreselleşme kavramı ve küreselleşmeye yönelik yaklaşımlar. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, 3(2).
• Modelski, G. (2009). Küreselleşme (K. Bülbül & R. Yaslıkaya, Çev.). K. Bülbül (Ed.), Küreselleşme temel metinler (s. 155-160) içinde. Ankara: Orion Kitapevi.
• Stevenson, N. (2015). Medya kültürleri: Sosyal teori ve kitle iletişimi (G. Orhon, B. E. Aksoy, Çev.). Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Şen, B. (2008). Küreselleşme: Anlamlar ve Söylemler. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18, 147-162.
• Şentürk, Ü. (2007). Popüler bir kültür örneği olarak futbol. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 31(1), 25-41.
• Talas, M. & Kaya, Y. (2007). Küreselleşmenin kültürel sonuçları. Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, 22, 149-162.
• Tarhan, K. (2018). Küreselleşme evrensel bir kültür mü oluşturdu. Business, Economics and Management Research Journal, 1, 73-80.
• Tekelioğlu, O. (2006). Pop yazıları: Varoluştan merkeze yürüyen ‘halk zevki’. İstanbul: Telos Yayıncılık.
• Tomlinson, J. (1999). Kültürel emperyalizm (E. Zeybekoğlu, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Williams, R. (2013). Kültür ve materyalizm (F. B. Aydar, Çev.). İstanbul: Sel Yayıncılık.