EPIDEMIOLOGY OF UNDER FIVE MORTALITY IN ISTANBUL: CHANGES FROM 1988 TO 2000

Yıl 2005, Cilt: 27 Sayı: 1, 35 - 48, 05.08.2016

Oğuzhan Dolar Gülbin Gökçay Ayşen Bulut Olcay Neyzi

Öz

This study based on the burial records of Istanbul aims to investigate the changes in the
epidemiology of under five mortality from 1988 to 2000.
Overall under-five mortality rate showed a decrease over the past decade. “Perinatal causes
other than prematurity” and “prematurity” were the leading causes of death both in 1988 and 2000.
Instead of infectious diseases, congenital and chromosomal anomalies were the third leading cause
in 2000. Infectious diseases were in the fifth rank in 2000. Unknown causes due to misclassification
showed a relative increase. Our results indicate a need for more emphasis on perinatal events and
better evaluation of causes of death in clinical practice as well as a greater emphasis on causes of
death and their relevance to community health in undergraduate and graduate medical education.

İSTANBUL’DA BEŞ YAŞ ALTI ÇOCUK ÖLÜMLERİNİN EPİDEMİYOLOJİSİ: 12 YILDA NELER DEĞİŞTİ?

Öz

Bu çalışmada İstanbul Büyükşehir Belediyesi 2000 yılı mezarlık kayıtlarındaki beş yaş
altı çocuk ölümleri belirlenmiş ve 1988 yılında İstanbul’da yapılan benzer bir çalışma temel
alınarak incelenmiştir. Sonuçlarımıza göre beş yaş altı ölümlerin nüfus içindeki payı
azalmıştır. Önceden olduğu gibi yine en sık görülen ilk iki ölüm nedeni “Perinatal nedenler”
ve “Prematürelik”tir. Başta pnömoni ve ishal olmak üzere enfeksiyonlara bağlı ölümler
azalırken konjenital anomaliler ve kromozomal hastalıkların oranı yükselmiştir. Ölüm
kayıtlarında sıklıkla ölüme neden olan asıl sebebin yazılmadığı kardiyorespiratuar arrest,
solunum yetersizliği, kalp yetersizliği ve tetkik gibi ölüm nedeni olmayan durumların yer
aldığı belirlenmiştir. Bu da yanlış olarak, kalp hastalıklarından kaynaklanan çocuk
ölümlerinin ülkemizde çok fazla görüldüğü izlenimini yaratmaktadır. Araştırmada bu şekilde
yazılan ölümlerin büyük bir kısmı nedeni bilinmeyenler grubunda yer almıştır. Ölüm
kayıtlarında ölüme yol açan temel nedenin yazılmasını sağlamak amacıyla mezuniyet öncesi
ve sonrası tıp eğitiminde bu konuya gereken önem verilmelidir.

Kaynakça

• Anderson, R.N. (2002) “Deaths: Leading causes for 2000” Natl Vital Stat Rep, 50, 1-85
• Behrman, R. E, (2004) “The field of pediatrics”, Nelson Textbook of Pediatrics içinde, (ed.) R.M. Kliegman, B.H. Jenson , R.E. Behrman, Philadelphia: Saunders, 1-5.
• Brent, R.L., Weitzman, M. (2004) “The pediatrician’s role and responsibility in educating parents about environmental risks”. Pediatrics 113, 1167-1172.
• Bulut ,A., Gökçay, G., Neyzi, O., Shorter, F.(1990) “İstanbul’da Bebek ve Çocuk Ölümleri”. Nüfusbilim Dergisi 12, 5-18.
• CESDI (2001) Eighth Annual Report. Maternal and Child Health Research Consortium, London
• Costello, A., White, H. (2001) “Reducing global inequalities in child health”. Arch Dis Child 84, 98-102
• Fenton, A.C., Field, D.J., Mason, E. (1990) “Attitudes to viability of preterm infants and their effect on figures for perinatal mortality.” BMJ 300, 434-436
• Gökçay, G., Bulut, A., Neyzi, O., Kayatürk, F., Shorter, F. (1992) “İstanbul’da beş yaş altı çocuk ölümlerinin epidemiyolojisi”. Doğa Dergisi 16, 331-338
• Gold, E., Gordia, L., Tonascia, J., Szklo, M. (1979). “Risk factors for brain tumors in children” American Journal of Epidemiology 109, 309-319.
• Hawley, C.A., Ward, A.B., Long, J., Owen, D.W., Magnay, A.R. (2003). “Prevalence of traumatic brain injury amongst children admitted to hospital in one health district : a population –based study” Injury 34(4), 256-60
• Jones, G., Steketee, R.W., Black , R.E., Bhutta, Z.A., Morris, S.S. Bellagio Child Survival Group. (2003) “ How many child deaths can we prevent this year?” Lancet 362, 65-71
• Kenan, H.T., Runyak, D.K., Marshall, S.W., Nocera, M.A,, Metren, D.F., Sinal, S.H. (2003) “ A population –based study of inflicted traumatic brain injury in young children” JAMA 290(5), 621-6
• Khanna, R., Kumar, A., Vaghela, J.F., Sreevinas, V., Puliyel, J.M (2003). “Community based retrospective study of sex in infant mortality in India” BMJ 327(7407), 126.
• Li, I. C., Dailing, R.. J. and Emanuel, I.. (2003) “Birthweight and risk of overall and cause –specific childhood mortality” Paediatric and Perinatal Epidemiology 17, 164-170.
• Lopez, A.D (1993). Causes of death in industrial and developing countries in: estimates for 1985-1990, Disease Control Priorities in Developing Countries, Oxford: Oxford University Press.
• Macfarlane, P. I., Wood, S., Bennet, J. (2003) “ Non-viable delivery at 20-23 weeks gestation observations and signs of life after birth”. Arch. Dis Child Fetal Neonatal Ed 88, F199-F20.
• Marsh, D.R., Sadruddin, S., Fikree F.F., Krishnan, C., DArmstadt G.L. (2003). “Validation of verbal autopsy to determine the cause of 137 neonatal deaths in Karachi, Pakistan.” Paediatric and Perinatal Epidemiology 17, 132-142
• McCarthy, M.L., Serpi, T., Kufera, J.A., Demeter, L.A, Paidas, C. (2002) “Factors influencing admission among children with a traumatic brain injury” Acad Emerg Med. 9(7), 684-93
• Read, J.S., Clemens, J.D., Klebenoff, M.A. (1994). “Moderate low birthweight and infectious disease mortality during infancy and childhood” American Journal of Epidemiology 140, 721- 733
• Samuelsen, S.O., Magnus, P., Bakketeig, L.S. (1998). Birthweight and mortality in childhood in Norway. American Journal of Epidemiology 148, 983-991 She, W.H (1996). “ Marked improvement in China’s maternal and child health, surveys and data ” China Popul Today 13,10
• Zipursky, A.. (1999) “Prevention of vitamin K deficiency bleeding in newborns”. Br J Haematology 104(3), 430-7
• T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (2000) Nüfus İstatistikleri Ankara.
• T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1998), Türkiye İstatistik Yıllığı, Ankara The Royal College of Paediatrics and Child Health (2002). The Future of Paediatric Pathology Services. 13-14, 20-21, London, RCPCH
• Wegman, M.E. (1996). “Infant mortality: some international comparisons” Pediatrics 98, 1020- 1027
• WHO (1992) International statistical classification of diseases and related health problems. Tenth Revision . Geneva, WHO.