TÜRKİYE’DE 2008-SONRASI DOĞUM-YANLISI SÖYLEM: GERÇEKLEŞEN DOĞURGANLIK ÜZERİNDE SAĞLAM NEDENSEL ETKİ YOK!

Yıl 2024, Cilt: 46, 5 - 26, 30.12.2024

M. Aykut Attar

Öz

8 Mart 2008’de, o zaman başbakan olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’deki kadınların en az üç çocuk doğurmaları gerektiğini söyledi. Türkiye’de, o günden bu yana, bir doğum-yanlısı retorik sürdürüldü. Bugün, bu 2008-sonrası doğum-yanlısı retorik hakkında geniş bir çok-disiplinli sosyal bilim literatürü bulunuyor, ancak hiçbir çalışma retoriğin gerçekleşen doğurganlık üzerindeki nedensel etkilerini araştırmadı. Literatürdeki bu boşluğu doldurmak için, bu makale Türkiye’deki 2008-sonrası doğum-yanlısı retoriğin gerçekleşen doğurganlık (dönemsel Toplam Doğurganlık Hızı) üzerinde sağlam bir nedensel etki yaratıp yaratmadığını araştırıyor. Makale, 2008-sonrası doğum-yanlılığının nedensel etkisini belirlemek için sentetik kontrol yöntemi kullanıyor. Dünya genelindeki nüfus politikalarının bir incelemesi sentetik Türkiye için 26 aday ülke belirliyor ve kişi başına GSYH, bebek ölüm oranı, nüfus yoğunluğu ve genç nüfus (15-24 yaş) oranı, gerçekleşen doğurganlığın açıklayıcı değişkenleri oluyorlar. Makale, sentetik kontrol yönteminin en gelişmiş metodolojik ilkelerini kullanarak, Türkiye’deki 2008-sonrası doğum-yanlısı retoriğin gerçekleşen doğurganlık üzerinde sağlam bir nedensel etki yaratmadığını gösteriyor. Bu makale, optimal nüfus politikası açısından, yeterince güçlü teşvikler yaratan cömert programlar olmadan sürdürülen retoriğin dönemsel doğurganlık çıktılarını bile yükseltmeyeceğinin altını çiziyor.

Anahtar Kelimeler

doğum-yanlılığı, nüfus politikası, nedensel çıkarsama, sentetik kontrol

Teşekkür

The author is grateful to three anonymous reviewers of this journal and the participants of the 2023 METU Workshop on Turkish Economy in Memory of Fikret Şenses for their helpful comments and suggestions on an earlier version of this paper. The remaining errors and weaknesses are the author’s own.

The Post-2008 Pronatalist Rhetoric in Türkiye: There is No Robust Causal Effect on Actual Fertility!

Öz

On March 8, 2008, President Recep Tayyip Erdoğan, who was the prime minister at the time, said that women in Türkiye should have at least three children. Since then, a pronatalist rhetoric has been sustained in Türkiye. Today, there is a large multidisciplinary social science literature on the post-2008 pronatalist rhetoric, but no study has investigated the causal effects of the rhetoric on actual fertility. To fill this gap in the literature, this paper investigates whether the post-2008 pronatalism in Türkiye did create any robust causal effect on actual fertility (the period Total Fertility Rate). The paper uses the synthetic control method to identify the causal effect associated with the post-2008 pronatalism. An inspection of population policies across the globe identifies 26 countries as potential donors for the synthetic Türkiye, and the predictor variables for actual fertility are GDP per capita, infant mortality rate, population density, and the share of young population (15 to 24 ages). Using the state-of-the-art methodological principles of the synthetic control method, the paper demonstrates that the post-2008 pronatalist rhetoric in Türkiye did not create any robust causal effect on actual fertility. From the viewpoint of optimal population policy, this paper underlines that the rhetoric only, i.e., without generous programs creating sufficiently strong incentives, would not even boost period fertility outcomes.

Anahtar Kelimeler

pronatalism, population policy, causal inference, synthetic control

Teşekkür

The author is grateful to three anonymous reviewers of this journal and the participants of the 2023 METU Workshop on Turkish Economy in Memory of Fikret Şenses for their helpful comments and suggestions on an earlier version of this paper. The remaining errors and weaknesses are the author’s own.

Kaynakça

• Abadie, A. (2021). Using synthetic controls: Feasibility, data requirements, and methodological aspects. Journal of Economic Literature, 59(2), 391-425.
• Abadie, A., Diamond, A., & Hainmueller, J. (2010). Synthetic control methods for comparative case studies: Estimating the effect of California’s tobacco control program. Journal of the American Statistical Association, 105(490), 493-505.
• Abadie, A., & Gardeazabal, J. (2003). The economic costs of conflict: A case study of the Basque Country. American Economic Review, 93(1), 113-132.
• Abadie, A., & L’hour, J. (2021). A penalized synthetic control estimator for disaggregated data. Journal of the American Statistical Association, 116(536), 1817-1834.
• Abbasoğlu Özgören, A., & Türkyılmaz, A. S. (2023). Changing Fertility Preferences in Türkiye: Analyses by Parity. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 23(59), 321-355. Açıkgöz, Ş. (2012). Fertility, Employment and Capital Accumulation: A Case Study for Turkey. Ekonomik Yaklaşım, 23(83), 1-36.
• Akkan, B. (2018). The politics of care in Turkey: Sacred familialism in a changing political context.Social Politics: International Studies in Gender, State & Society, 25(1), 72-91.
• Aksoy, O., & Billari, F. C. (2018). Political Islam, marriage, and fertility: evidence from a natural experiment. American Journal of Sociology, 123(5), 1296-1340.
• Arat, Y. (2010). Religion, politics and gender equality in Turkey: Implications of a democratic paradox? Third World Quarterly, 31(6), 869-884.
• Ateş Dereli, E. (2023). En Az 3 Çocuk Diyen Erdoğan’dan Dikkat Çeken Sözler: “Nüfusumuzun 85 Milyon Olması Yeterli Değil” https://onedio.com/haber/en- az-3-cocuk-diyen-erdogan-dan-dikkat-ceken-sozler-nufusumuzun-85-milyon- olmasi-yeterli-degil-1181277
• Attar, M. A. (2013). Growth and Demography in Turkey: Economic History vs. Pro- Natalist Rhetoric. TEPAV.
• Attar, M. A. (2016). Doğurganlık Kararları, Akılcı Seçim ve Türkiye’de Nüfus Politikası. In: Türkiye Dördüncü Nüfusbilim Konferansı Tebliği Metinleri Kitabı, (pp. 1-20), Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü.
• Attar, M. A. (2020). Nüfus Politikaları, Toplumsal Refah ve İktisadi Kalkınma Süreci. In: Tiryakioğlu, M. (ed.) Devletle Kalkınma Fikret Şenses’e Armağan. İletişim. Aydın-Düzgit, S., Kutlay, M., & Keyman, E. F. (2023). How Erdoğan rules through crisis. Journal of Democracy, 34(4), 80-93.
• Bergsvik, J., Fauske, A., & Hart, R. K. (2021). Can policies stall the fertility fall? A systematic review of the (quasi) experimental literature. Population and Development Review, 47(4), 913-964.
• Can, B. (2023). Cumhuriyet döneminde Türkiye’nin nüfus politikaları: Yeni bir kronolojik sınıflandırma. TroyAcademy, 8(1), 1-37.
• Çetik, A., Gültekin, T., & Kuşdemir, Y. (2008). Erdoğan: En az üç çocuk doğurun. Erişim Tarihi: 5 Ocak 2024, http://www.hurriyet.com.tr/erdogan-en-az-uc-cocuk- dogurun-8401981de la Croix, D., & Gobbi, P. E. (2017). Population density, fertility, and demographic convergence in developing countries. Journal of Development Economics, 127, 13-24.
• Dildar, Y. (2022). The Effect of Pronatalist Rhetoric on Women’s Fertility Preferences in Turkey. Population and Development Review, 48(2), 579-612.
• Erten, H. (2015). ‘No more than two with caesarean:’ the C-section at the intersection of pronatalism and ethnicity in Turkey. Anthropology in Action, 22(1), 7-16. Eryurt, M. A., Canpolat, S., & Koç, İ. (2013). Population and Population Policies in Turkey: Predictions and Recommendations. Amme İdaresi Dergisi, 46(4), 129-156.
• Esen, B., & Gümüşçü, S. (2023). How Erdoğan’s populism won again. Journal of Democracy, 34(3), 21-32.
• Galor, O. (2011). Unified Growth Theory. Princeton University Press. Georges, P., & Seçkin, A. (2016). From pro-natalist rhetoric to population policies in Turkey? An OLG general equilibrium analysis. Economic Modelling, 56, 79-93. Gietel-Basten, S., Han, X., & Cheng, Y. (2019). Assessing the impact of the “one-childpolicy” in China: a synthetic control approach. PLoS one, 14(11), e0220170. Greulich, A., Dasre, A., & Inan, C. (2016). Two or three children? Turkish fertility at a crossroads. Population and Development Review, 42(3), 537-559.
• Gürkaynak, R. S., Kısacıkoğlu, B., Lee, S. S., Şimşek, A. (2022). Türkiye’nin Enflasyon Tercihleri. In: A. S. Akat & S. Gürsel (Eds.), Çıkmaz Yol: Dünden Yarına Türkiye Ekonomisi, (123-148). İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Gürsel, S., Uysal-Kolaşin, G., & Güner, D. (2010). Üç Çocuk Hayal. betam Araştırma Notu, No.10/71.
• Gürtin, Z. B. (2016). Patriarchal pronatalism: Islam, secularism and the conjugal confines of Turkey’s IVF boom. Reproductive Biomedicine & Society Online, 2, 39-46.
• Hatun, D., & Warner, D. F. (2022). Disentangling the roles of modernization and secularization on fertility: The case of Turkey. Population Research and Policy Review, 41(3), 1161-1189.
• Keskin, F., & Çavlin, A. (2023). Cohort fertility heterogeneity during the fertility decline period in Turkey. Journal of Biosocial Science, 55(4), 779-794.
• Keskin, F., & Koç, İ. (2023) Cumhuriyetin 100. Yılında Türkiye’nin Demografik Yapısı ve Öncelik Alanları, Nüfusbilim Dergisi 45, 5-27. Kılıçtepe, Ş., Saluk, S., & Mutlu, B. (2022). Üreme adaleti perspektifinden Türkiye’de üreme ve doğurganlık politikalarına bakış. Feminist Tahayyül, 3(1), 39-72. Kocamaner, H. (2018). The politics of family values in Erdogan’s New Turkey. Middle East Report, 288(1), 36-39.
• Koç, İ., Eryurt, M., Adali, T., & Çağatay, P. (2010). Türkiye’nin Demografik Dönüşümü Doğurganlık Aile Planlaması Anne Çocuk Sağlığı ve Beş Yaş Altı Ölümlerdeki Değişimler 1968 2008. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü.
• Korkut, U., & Eslen-Ziya, H. (2016). The discursive governance of population politics: the evolution of a pro-birth regime in Turkey. Social Politics: International Studies in Gender, State & Society, 23(4), 555-575.
• Leeuw, F., & Van De Vall, M. (1984). National population policies in industrial countries: Praxis or paradox? Comparative Social Research, 7, 351-368. MacFarlane, K. A., O’Neil, M. L., Tekdemir, D., Çetin, E., Bilgen, B., & Foster, A. M. (2016). Politics, policies, pronatalism, and practice: availability and accessibility of abortion and reproductive health services in Turkey. Reproductive HealthMatters, 24(48), 62-70.
• Mulhern, J. J. (1975). Population and Plato’s Republic. Arethusa, 8(2), 265-281. Oyvat, C. (2012). (En Az) Üç Çocuk ve Türkiye’nin Emek Arzları. İktisat ve Toplum, 18, 50–56.
• Öniş, Z. (2015). Monopolising the centre: The AKP and the uncertain path of Turkish democracy. The International Spectator, 50(2), 22-41.
• Pehlivanlı-Kadayıfçı, E., Ziya, H. E., & Korkut, U. (2020). Discursive governance over pro-population politics in Turkey. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 23(2), 244-283. Reich, G. (2024). Determining the impact of the 2004 Australian Baby Bonus on fertility rates using a synthetic control analysis. Australian Economic Papers, 63, 23-32.
• Saluk, S. (2023). Fraternal natalism: demographic anxieties and the righteous state in Turkey. Women’s Studies International Forum, 98, 102751.
• Sayan, S. (2013). 3+ Çocukçular Tam Olarak Ne İstiyor? İktisat ve Toplum, 29, 5–12. Sobotka, T., Matysiak, A., & Brzozowska, Z. (2019). Policy responses to low fertility: How effective are they. United Nations Population Fund, 98.
• Telli, P., Cesuroğlu, T., & Aksu Tanık, F. (2019). How do pronatalist policies impact women’s access to safe abortion services in Turkey? International Journal of Health Services, 49(4), 799-816.
• Thévenon, O. (2011). Family policies in OECD countries: A comparative analysis. Population and Development Review, 37(1), 57-87.
• TurkStat. (2024). Demographic Indicators, Population Projections and Estimations,Turkish Statistical Institute, Published: July 30, 2024, Accessed: August 4, 2024, URL: https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=Population-and- Demography-109
• United Nations. (2021). World Population Policies 2021: Policies related to fertility. United Nations Department of Economic and Social Affairs Population Division, New York.
• Üstek, F., & Kö k, I. (2012). İktidarın Nüfus Planlaması: Kürtaj ve Sezaryen üzerinden kadın cinselliğinin siyaseti. Birgün Pazar. Dosya. World Bank. (2024). World Development Indicators Databank. URL: Accessed: September 2, 2024. URL: https://databank.worldbank.org/source/world- development-indicators.
• Yıldız, D., & Koç, İ. (2008). Türkiye’de Milletvekillerinin Çocuk Sayısı ve Değişimi: Genel Nüfus ile Karşılaştırılmalı Bir Analiz. Nüfusbilim Dergisi 30(1), 3-12.