A Comparison Between the Original Text of Sa’di’s Gulistan and Seyf-i Sarayi’s Turkish Translation of Gulistan

Year 2017, Volume: 17 Issue: 45, 63 - 74, 31.12.2017

Nasrin Zabeti Miandoab

https://doi.org/10.32330/nusha.354751

Abstract

This study aims at presenting a general comparison between the original
Persian text of Sa’di’s Gulistan and Seyf-i Sarayi’s translation into
Kipchak Turkish by identifying the discrepancies.

An evaluation of Seyf- Sarayi’s translation along with his not incongruent
interpolations is made. It can be observed that Sarayi has been successful in
extending some verses into several verses or in relocating some, for instance
through translating the second hemistich first, in order to achieve more
subtlety and appraisal. It is worth mentioning that sometimes he has dismissed
some verses by adding other verses conveying the same content. Another point is
that generally Arabic lines and verses are not translated at all or have been
transferred deficiently. This study once again proves Sarayi to be a
well-educated man of letters.

Keywords

Kipchak Turkish, Sa’di, Gulistan, Seyf-i Sarayi, manuscript, hemistich and verse, comparison

SEYF-i SARAYİ'NİN GÜLİSTAN TERCÜMESİ'NİN, SADİ'NİN GÜLİSTAN'I İLE KARŞILAŞTIRILMASI

Abstract

Bu
makalenin konusu, 13. yüzyılda İran sahasında eğitici-öğretici
içerikli olarak yazılan Sa’di’nin Gülistan eseri ile Seyfi
Sarayi tarafından Kıpçak Türkçesine çevirisi arasındaki
farklılıkları tespit ederek genel bir karşılaştırma yapmaktır.

Bu
çalışmada tercümenin yanı sıra Seyfi Sarayi’nin çevirinin
içine, konudan sapmadan ve aynı çerçeve içerisinde, aldığı
kendi beyitleri değerlendirilmiştir. Bunun dışında Seyf-i
Sarayi, Sa’di’nin Gülistan’ında geçen bazı beytleri
genişleterek birkaç beyt halinde çevirmeyi de başarmıştır veya
çeviriyi daha güzel ve beğenilir bir hale getirmek için
mısraların yerini değiştirmiş mesela metindeki ikinci mısrayı
önce çevirmiştir. Fakat metinin içinde geçen beytleri çeviriye
almayarak, mazmun açısından farklı olan başka beytler yazdığını
da belirtmek gerekir. Söylemeye değer başka bir konu ise metinde
geçen Arapça satır ve beytlerle ilgilidir, ya eksik aktarılmışlar
veya çeviriye alınmamışlardır.

Bu
makalede yapılan incelemeden hareketle Seyfi Sarayi’nin iyi bir
şair ve edip olarak yetiştirilmiş olduğu ortaya çıkmaktadır.

Keywords

Kıpçak Türkçesi, Sa’di, Gülistan, yazma, beyit ve mısra, Seyf-i Sarayi, karşılaştırma

References

• “Seyf-i Sarayi: Glistan Tercümesi”, Haz. Ali Fehmi Karamanlıoğlu, Türk Dil Kurumu yayınları: 544, Ankara 1989.
• “Gülistan-i Saadi”, Haz. Nurullah İzed-perest, Merv Yay. Tahran 1988.
• “Gülistan”, Haz. Doktor Halil Hatip Rehber, Safi Alişah Yay. 3. baskı, Tahran 1983.