Research Article
BibTex RIS Cite
Year 2017, Volume: 12 Issue: 4, 52 - 62, 22.10.2017

Abstract

References

  • 1. Ocakçı, A. (2007). Sağlığın Korunma ve Geliştirilmesinde Hemşirelik Hizmetlerinin Rolü, http://server.karaelmas.edu.tr/saglik/skg.htm (Erişim Tarihi: 08.01.2007).
  • 2. Yalçınkaya, M., Özer F.G. ve Karamanoğlu, A.Y., (2007). Sağlık Çalışanlarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Değerlendirilmesi, Türk Silahlı Kuvvetleri Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(6):409-420.
  • 3. Foster, C., (?). Guidelines for Health Enhancing Physical Activity Promotion Programmes.
  • 4. The European Network for the Promotion of Health-Enhancing Physical Activity, (2000). Tampere, the UKK Institute for Health Promotion Research.
  • 5. Leadership for Active Living, (2003). Leadership Action Strategies. San Diego, San Diego State University. (http://www.leadershipforactiveliving.org/pdf_file/LeadershipActionStr%20web.pdf, accessed 28 July 2006).
  • 6. Ayaz, S., Tezcan, S. ve Akıncı, F., (2005). Hemşirelik Yüksekokulu Öğrencilerinin Sağlığı Geliştirme Davranışları, C.Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 9(2):26-34.
  • 7. Apaydın, K., (2007). Hemşirelik Hizmetlerinde Yönetsel ve Organizasyonel Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Marmara Üniversitesi Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • 8. Yaman, M., (2002). Bir Kamu Hastanesinde Çalışan Sağlık Personelinin Çalışma Ortamından Kaynaklanan ve Sağlığına Etki Eden Mesleki Risklerin Belirlenmesi. Gazi Üniversitesi İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • 9. Bayhan, S., (2005). Ankara Üniversitesi Cebeci Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Ve Tıp Fakültesi Hemşirelerinin Mesleki Riskler Konusunda Bilgi Düzeyi. Ankara Üniversitesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • 10. Caspersen, C.J., Powell, K.E., and Christensen, G.M., (1985). Physical Activity, Exercise, and Physical Fitness: Definitions and Distinctions for Health-Related Research. Public Health Reports, 100:126–131.
  • 11. Blair, S.N., Kohl, H.W., and Barlow, C.E., (1989). Physical Activity, Physical Fitness, and All-Cause Mortality A Prospective Study of Healthy Men and Women. J. Am Med Assoc: 262:2395-2401.
  • 12. Blair, S.N., Goodyear, N.N., Gibbons, L.W., and Cooper, K.N., (1984). Physical Fitness and Incidence of Hypertension in Healthy Normotensive Men and Women. J. Am. Med Assoc. 252:487–490.
  • 13. Larsson, I., Lissner, L., Näslund, I., and Lindroos, A.K., (2004). Leisure and Occupational Physical Activity in Relation to Body Mass Index in Men and Women. Scandinavian Journal of Nutrition; Dec, Vol:48 Issue:4, P:165, 8p.
  • 14. Lee, I.M., (1994). Physical Activity, Fitness and Cancer. In: Bouchard, C, Shepard, RJ, Stephens, T, Eds. Physical Activity, Fitness and Health: International, Proceedings and Consensus Statement. Champaign IL. Human Kinetics, 814-831.
  • 15. Manson, L.E., Nathan, D.M., Krolewski, A.S., Stampfer, M.J., Willett, W.C., Hennekens, C.H., (1992). A. Prospective Study of Exercise and İncidence of Diabetes among US Male Physicians. JAMA 268:63–67.
  • 16. Bek, N., (2008). Fiziksel Aktivite ve Sağlığımız. Ankara: Klasmat Matbaacılık.
  • 17. Yüksel, E., (2001). Çalışan Kadınların Fiziksel Aktivitelerini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Yüksek Lisans. Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • 18. Gordon-Larsen, P., et al., (2006). Inequality in the Built Environment Underlies Key Health Disparities in Physical Activity And Obesity. Pediatrics, 117(2):417–424.
  • 19. Young people and sport in England. Trends in participation 1994–2002. London, Sport England, 2003 (http://www.sportengland.org/downloads/Young-People-and-Sport-2002-report.pdf, accessed 28 July 2006).
  • 20. Özer, D. ve Baltacı, G., (2008). İş Yerinde Fiziksel Aktivite. Ankara: Klasmat Matbaacılık.
  • 21. Leijon, M. and Jacobsson, M., (2006). Fysisk aktivitet på recept fungerar det? En utvärdering av Östgötamodellen [Physical activity on prescription–Does it work? An evaluation of the model used in Ostergotland]. Linkoping, Folkhalsovetenskapligt Centrum, Landstingeti Ostergotland, (Rapport 2006:2) (in Swedish).
  • 22. Ainsworth, B.E., Jacobs, D.R., Leon, A.S., et al., (1993). Assessment of the accuracy of physical activity questionnaire occupational data. J Occup Med.35: 1017-1027.
  • 23. Carroll, S., Cooke, C.B., and Butterly, R.J., (2000). Leisure Timephysical Actvity, Cardiorespiratory Fitness and Plasma Fibrinogen Concentrations in Nonsmoking Middle Aged Men. Med. Sci Sports Exerc; 32:620-62.
  • 24. Washburn, R.A. and Montoye, H.J., (1986). The Assessment of Physical Activity by Questionnaire. Am J Epidemol; 123:563-576.
  • 25. Atenz, A.A., (2001). A Review of Empirically Based Physical Activity Program for Middle Aged to Older Adults. Journal of Aging and Physical Activity, 9:38-55.
  • 26. Kreska, A.M. and Caspersen, C.J., (1997). Introduction to Collection of Physical Activity Questionnaires. Med. Sports Exerc. 29:5-9.
  • 27. Laporte, R.E., Montoye, H.J., and Caspersen, C.J., (1985). Assesment of Physical Activity in Egidemiologic Research; Problems and Prospects, Public Health Rep. 100. 131-146.
  • 28. Craig, C.L., Mashall, A.L., Sjöström, M., et al. (2003). International Physical Activity Questionnaire: 12-country reliability and validity. Med Sci Sports Exerc; 35:1381-1395.
  • 29. International Physical Activity Questionnaire [web site]. Stockholm, Karolinska Institute, 2006 (http://www.ipaq.ki.se, Erişim Tarihi: 28 Temmuz 2016).
  • 30. Global Physical Activity Surveillance [web site]. Geneva, World Health Organization, (2006). (http://www.who.int/chp/ steps/GPAQ/en/index.html, Erişim Tarihi: 28 Temmuz 2016).
  • 31. Sallis, J.F. and Owen, N., (1999). Physical Activity and Behavioral Medicine. Thousand Oaks, Sage:108–134.
  • 32. Üçok, K., Genç, A., Şener, Ü., et al., (2011). Investigation of Physical Activity Level of Medical School Students. Eur J Basic Med Sci; 1:33-38.
  • 33. Savcı, S., Öztürk, M., Arıkan, H., ve ark., (2006). Üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeyleri. Türk Kardiyol Dern Arş; 34:166-172.
  • 34. Koylan, N., (2001). Türk Toplumu ve koroner kalp hastalığı trendindeki artış. Türkiye Kard Derneği Arşivi; 29:610-611.
  • 35. Agita, M., (2002). Move for health. The World Health Organization (WHO). World Health Organization. 7th April-World Health Day.
  • 36. Erkan, N., (2000. Yaşam Boyu Spor. Ankara. Bağırgan Yayınevi, 13.
  • 37. Mahley, R.W., Palaoğlu, K.E., Atak, Z., et al,. (1995). Turkish Heart Study: Lipids, lipoproteins and Apoproteins. J Lipid Res; 36:839-859.
  • 38. Chakravarthy, M.V., Joyner, M.J., and Booth, F.W., (2000). An Obligation for Primary Care Physicians to Prescribe Physical Activity to Sedentary Patients to Reduce the Risk of Chronic Health Conditions. Mayo Clin Proc; 77(2):165-73.
  • 39. Pate, R.R., Pratt, M., Blair, S.N., et al., (1995). Physical Activity and Public Health. A Recommendation from Centers for Disease Control and Prevention and the American College of Sports Medicine. JAMA:273-402.
  • 40. Miller, T.D., Balady, G.J., and Fletcher, G.F., (1997). Exercise and ıts Role in the Prevention and Rehabilitation of Cardiovascular Disease. Ann Behav Med; 19:220-229.
  • 41. Wannamethee, S.G. and Shaper, A.G., (1999). Physical Activity and the Prevention of Stroke. J Cardiovasc Risk; 6:213-216.
  • 42. Berlin, J.A. and Colditz, G., (1990). A meta-analysis of Physical Activity in the Prevention of Coronary Heart Disease. American Journal of Epidemiology, 132:612–628.
  • 43. Powell, K.E., et al., (1987). Physical Activity and the Incidence of Coronary Heart Disease. Annual Review of Public Health, 8:253–287.
  • 44. Ellekjaer, H., et al., (2000). Physical Activity and Stroke Mortality in Women. Ten-year follow-up of the Nord-Trondelag health survey, 1984–1986. Stroke, 31:14–18.
  • 45. Wannamethee, S. and Shaper, A., (1999). Physical Activity and the Prevention of Stroke. Journal of Cardiovascular Risk, 6:213– 216.
  • 46. Hardman, A. and Stensel, D., (2003). Physical Activity and Health: the Evidence Explained. London, Routledge.

HASTANEDE ÇALIŞAN SAĞLIK PERSONELLERİNİN FİZİKSEL AKTİVİTE DÜZEYİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Year 2017, Volume: 12 Issue: 4, 52 - 62, 22.10.2017

Abstract

Bu çalışmada, Hastanede çalışan sağlık
personellerinin fiziksel aktivite (FA) düzeyleri belirlenmek hedeflenmiştir. Kişisel
özellikleri içeren bir soru formu ve fiziksel aktivite seviyesini belirlemek
için Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketinin (IPAQ) kısa formu kullanılmıştır.
Anket, son 7 gün içinde en az 10 dakika yapılan FA ile ilgili soruları
içermektedir. Araştırmanın evrenini Bursa Devlet Hastanesinde çalışan, anketi
cevaplamayı kabul eden 20-63 yaş arasında toplam 176 sağlık personeli oluşturmaktadır.
Gruplar arası karşılaştırmalarda Kruskal-Wallis ve Mann-Whitney testi
kullanıldı. Değişkenler arasındaki ilişkiler Pearson korelasyon katsayısı ile
analiz edildi. İstatistiksel karşılaştırmalar sonucunda α=0.050 alındı. Sağlık
personellerinin cinsiyet, yaş, medeni durum, çocuk sayısı, alkol ve sigara içme
durumlarına göre FA düzeyleri belirlendi. Araştırma sonucunda elde edilen
bulgulara göre; erkeklerin, orta,
şiddetli
fiziksel aktivite yürüme de
ğerleri
ile kadınların değerleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Sonuç
olarak bu tür araştırmaların sağlık personelleri üzerinde yoğunlaştırılarak
farkındalık yaratılması sağlanmalı, sağlık personelinin toplumsal sağlığı
korumada etkinliği göz ardı edilmemelidir.

References

  • 1. Ocakçı, A. (2007). Sağlığın Korunma ve Geliştirilmesinde Hemşirelik Hizmetlerinin Rolü, http://server.karaelmas.edu.tr/saglik/skg.htm (Erişim Tarihi: 08.01.2007).
  • 2. Yalçınkaya, M., Özer F.G. ve Karamanoğlu, A.Y., (2007). Sağlık Çalışanlarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Değerlendirilmesi, Türk Silahlı Kuvvetleri Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(6):409-420.
  • 3. Foster, C., (?). Guidelines for Health Enhancing Physical Activity Promotion Programmes.
  • 4. The European Network for the Promotion of Health-Enhancing Physical Activity, (2000). Tampere, the UKK Institute for Health Promotion Research.
  • 5. Leadership for Active Living, (2003). Leadership Action Strategies. San Diego, San Diego State University. (http://www.leadershipforactiveliving.org/pdf_file/LeadershipActionStr%20web.pdf, accessed 28 July 2006).
  • 6. Ayaz, S., Tezcan, S. ve Akıncı, F., (2005). Hemşirelik Yüksekokulu Öğrencilerinin Sağlığı Geliştirme Davranışları, C.Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 9(2):26-34.
  • 7. Apaydın, K., (2007). Hemşirelik Hizmetlerinde Yönetsel ve Organizasyonel Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Marmara Üniversitesi Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • 8. Yaman, M., (2002). Bir Kamu Hastanesinde Çalışan Sağlık Personelinin Çalışma Ortamından Kaynaklanan ve Sağlığına Etki Eden Mesleki Risklerin Belirlenmesi. Gazi Üniversitesi İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • 9. Bayhan, S., (2005). Ankara Üniversitesi Cebeci Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Ve Tıp Fakültesi Hemşirelerinin Mesleki Riskler Konusunda Bilgi Düzeyi. Ankara Üniversitesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • 10. Caspersen, C.J., Powell, K.E., and Christensen, G.M., (1985). Physical Activity, Exercise, and Physical Fitness: Definitions and Distinctions for Health-Related Research. Public Health Reports, 100:126–131.
  • 11. Blair, S.N., Kohl, H.W., and Barlow, C.E., (1989). Physical Activity, Physical Fitness, and All-Cause Mortality A Prospective Study of Healthy Men and Women. J. Am Med Assoc: 262:2395-2401.
  • 12. Blair, S.N., Goodyear, N.N., Gibbons, L.W., and Cooper, K.N., (1984). Physical Fitness and Incidence of Hypertension in Healthy Normotensive Men and Women. J. Am. Med Assoc. 252:487–490.
  • 13. Larsson, I., Lissner, L., Näslund, I., and Lindroos, A.K., (2004). Leisure and Occupational Physical Activity in Relation to Body Mass Index in Men and Women. Scandinavian Journal of Nutrition; Dec, Vol:48 Issue:4, P:165, 8p.
  • 14. Lee, I.M., (1994). Physical Activity, Fitness and Cancer. In: Bouchard, C, Shepard, RJ, Stephens, T, Eds. Physical Activity, Fitness and Health: International, Proceedings and Consensus Statement. Champaign IL. Human Kinetics, 814-831.
  • 15. Manson, L.E., Nathan, D.M., Krolewski, A.S., Stampfer, M.J., Willett, W.C., Hennekens, C.H., (1992). A. Prospective Study of Exercise and İncidence of Diabetes among US Male Physicians. JAMA 268:63–67.
  • 16. Bek, N., (2008). Fiziksel Aktivite ve Sağlığımız. Ankara: Klasmat Matbaacılık.
  • 17. Yüksel, E., (2001). Çalışan Kadınların Fiziksel Aktivitelerini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Yüksek Lisans. Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • 18. Gordon-Larsen, P., et al., (2006). Inequality in the Built Environment Underlies Key Health Disparities in Physical Activity And Obesity. Pediatrics, 117(2):417–424.
  • 19. Young people and sport in England. Trends in participation 1994–2002. London, Sport England, 2003 (http://www.sportengland.org/downloads/Young-People-and-Sport-2002-report.pdf, accessed 28 July 2006).
  • 20. Özer, D. ve Baltacı, G., (2008). İş Yerinde Fiziksel Aktivite. Ankara: Klasmat Matbaacılık.
  • 21. Leijon, M. and Jacobsson, M., (2006). Fysisk aktivitet på recept fungerar det? En utvärdering av Östgötamodellen [Physical activity on prescription–Does it work? An evaluation of the model used in Ostergotland]. Linkoping, Folkhalsovetenskapligt Centrum, Landstingeti Ostergotland, (Rapport 2006:2) (in Swedish).
  • 22. Ainsworth, B.E., Jacobs, D.R., Leon, A.S., et al., (1993). Assessment of the accuracy of physical activity questionnaire occupational data. J Occup Med.35: 1017-1027.
  • 23. Carroll, S., Cooke, C.B., and Butterly, R.J., (2000). Leisure Timephysical Actvity, Cardiorespiratory Fitness and Plasma Fibrinogen Concentrations in Nonsmoking Middle Aged Men. Med. Sci Sports Exerc; 32:620-62.
  • 24. Washburn, R.A. and Montoye, H.J., (1986). The Assessment of Physical Activity by Questionnaire. Am J Epidemol; 123:563-576.
  • 25. Atenz, A.A., (2001). A Review of Empirically Based Physical Activity Program for Middle Aged to Older Adults. Journal of Aging and Physical Activity, 9:38-55.
  • 26. Kreska, A.M. and Caspersen, C.J., (1997). Introduction to Collection of Physical Activity Questionnaires. Med. Sports Exerc. 29:5-9.
  • 27. Laporte, R.E., Montoye, H.J., and Caspersen, C.J., (1985). Assesment of Physical Activity in Egidemiologic Research; Problems and Prospects, Public Health Rep. 100. 131-146.
  • 28. Craig, C.L., Mashall, A.L., Sjöström, M., et al. (2003). International Physical Activity Questionnaire: 12-country reliability and validity. Med Sci Sports Exerc; 35:1381-1395.
  • 29. International Physical Activity Questionnaire [web site]. Stockholm, Karolinska Institute, 2006 (http://www.ipaq.ki.se, Erişim Tarihi: 28 Temmuz 2016).
  • 30. Global Physical Activity Surveillance [web site]. Geneva, World Health Organization, (2006). (http://www.who.int/chp/ steps/GPAQ/en/index.html, Erişim Tarihi: 28 Temmuz 2016).
  • 31. Sallis, J.F. and Owen, N., (1999). Physical Activity and Behavioral Medicine. Thousand Oaks, Sage:108–134.
  • 32. Üçok, K., Genç, A., Şener, Ü., et al., (2011). Investigation of Physical Activity Level of Medical School Students. Eur J Basic Med Sci; 1:33-38.
  • 33. Savcı, S., Öztürk, M., Arıkan, H., ve ark., (2006). Üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeyleri. Türk Kardiyol Dern Arş; 34:166-172.
  • 34. Koylan, N., (2001). Türk Toplumu ve koroner kalp hastalığı trendindeki artış. Türkiye Kard Derneği Arşivi; 29:610-611.
  • 35. Agita, M., (2002). Move for health. The World Health Organization (WHO). World Health Organization. 7th April-World Health Day.
  • 36. Erkan, N., (2000. Yaşam Boyu Spor. Ankara. Bağırgan Yayınevi, 13.
  • 37. Mahley, R.W., Palaoğlu, K.E., Atak, Z., et al,. (1995). Turkish Heart Study: Lipids, lipoproteins and Apoproteins. J Lipid Res; 36:839-859.
  • 38. Chakravarthy, M.V., Joyner, M.J., and Booth, F.W., (2000). An Obligation for Primary Care Physicians to Prescribe Physical Activity to Sedentary Patients to Reduce the Risk of Chronic Health Conditions. Mayo Clin Proc; 77(2):165-73.
  • 39. Pate, R.R., Pratt, M., Blair, S.N., et al., (1995). Physical Activity and Public Health. A Recommendation from Centers for Disease Control and Prevention and the American College of Sports Medicine. JAMA:273-402.
  • 40. Miller, T.D., Balady, G.J., and Fletcher, G.F., (1997). Exercise and ıts Role in the Prevention and Rehabilitation of Cardiovascular Disease. Ann Behav Med; 19:220-229.
  • 41. Wannamethee, S.G. and Shaper, A.G., (1999). Physical Activity and the Prevention of Stroke. J Cardiovasc Risk; 6:213-216.
  • 42. Berlin, J.A. and Colditz, G., (1990). A meta-analysis of Physical Activity in the Prevention of Coronary Heart Disease. American Journal of Epidemiology, 132:612–628.
  • 43. Powell, K.E., et al., (1987). Physical Activity and the Incidence of Coronary Heart Disease. Annual Review of Public Health, 8:253–287.
  • 44. Ellekjaer, H., et al., (2000). Physical Activity and Stroke Mortality in Women. Ten-year follow-up of the Nord-Trondelag health survey, 1984–1986. Stroke, 31:14–18.
  • 45. Wannamethee, S. and Shaper, A., (1999). Physical Activity and the Prevention of Stroke. Journal of Cardiovascular Risk, 6:213– 216.
  • 46. Hardman, A. and Stensel, D., (2003). Physical Activity and Health: the Evidence Explained. London, Routledge.
There are 46 citations in total.

Details

Subjects Health Care Administration
Journal Section Articles
Authors

Nimet Korkmaz

Nesrin Demirkan This is me

Publication Date October 22, 2017
Published in Issue Year 2017 Volume: 12 Issue: 4

Cite

APA Korkmaz, N., & Demirkan, N. (2017). HASTANEDE ÇALIŞAN SAĞLIK PERSONELLERİNİN FİZİKSEL AKTİVİTE DÜZEYİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Sport Sciences, 12(4), 52-62.
AMA Korkmaz N, Demirkan N. HASTANEDE ÇALIŞAN SAĞLIK PERSONELLERİNİN FİZİKSEL AKTİVİTE DÜZEYİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Sport Sciences. October 2017;12(4):52-62.
Chicago Korkmaz, Nimet, and Nesrin Demirkan. “HASTANEDE ÇALIŞAN SAĞLIK PERSONELLERİNİN FİZİKSEL AKTİVİTE DÜZEYİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ”. Sport Sciences 12, no. 4 (October 2017): 52-62.
EndNote Korkmaz N, Demirkan N (October 1, 2017) HASTANEDE ÇALIŞAN SAĞLIK PERSONELLERİNİN FİZİKSEL AKTİVİTE DÜZEYİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Sport Sciences 12 4 52–62.
IEEE N. Korkmaz and N. Demirkan, “HASTANEDE ÇALIŞAN SAĞLIK PERSONELLERİNİN FİZİKSEL AKTİVİTE DÜZEYİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ”, Sport Sciences, vol. 12, no. 4, pp. 52–62, 2017.
ISNAD Korkmaz, Nimet - Demirkan, Nesrin. “HASTANEDE ÇALIŞAN SAĞLIK PERSONELLERİNİN FİZİKSEL AKTİVİTE DÜZEYİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ”. Sport Sciences 12/4 (October 2017), 52-62.
JAMA Korkmaz N, Demirkan N. HASTANEDE ÇALIŞAN SAĞLIK PERSONELLERİNİN FİZİKSEL AKTİVİTE DÜZEYİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Sport Sciences. 2017;12:52–62.
MLA Korkmaz, Nimet and Nesrin Demirkan. “HASTANEDE ÇALIŞAN SAĞLIK PERSONELLERİNİN FİZİKSEL AKTİVİTE DÜZEYİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ”. Sport Sciences, vol. 12, no. 4, 2017, pp. 52-62.
Vancouver Korkmaz N, Demirkan N. HASTANEDE ÇALIŞAN SAĞLIK PERSONELLERİNİN FİZİKSEL AKTİVİTE DÜZEYİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Sport Sciences. 2017;12(4):52-6.