Research Article
BibTex RIS Cite

Hane halkı tüketim harcaması alt kalemlerinin enflasyon yakınsama analizi

Year 2025, Volume: 7 Issue: 1, 30 - 40, 30.06.2025
https://doi.org/10.55580/oguzhan.1666921

Abstract

Türkiye’de çözülemeyen en büyük ekonomik problemlerden biri enflasyon olgusudur. Enflasyon; üretici ve tüketiciler olmak üzere toplum üzerinde olumsuz etkiler bırakabilmektedir. Özellikle son dönemde yaşanan ekonomik, sosyal ve politik gelişmeler enflasyonu doğrudan ve dolaylı olarak etkilemektedir. Enflasyon ülke ekonomileri için önemli bir sorun teşkil etmektedir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’nin IBSS 26 alt bölgesi için hane halkı tüketim harcaması 12 mal ve hizmet kalemine ait enflasyonu yakınsama hipotezi çerçevesinde analiz etmektir. Türkiye IBSS 2 düzeyindeki 26 alt bölge için gerçekleştirilen bu çalışmada, 2005-2021 yılları arasındaki 12 mal ve hizmet kalemine ait enflasyon değerleri kullanılmıştır. Zaman serileri verileri Türkiye İstatistik Kurumu’ndan (TÜİK) temin edilmiştir. Çalışmanın analizinde Sistem GMM Modeli ile dinamik panel veri analizinden yararlanılmıştır. Koşulsuz yakınsama hipotezi analiz sonucuna göre 12 mal ve hizmet kaleminden gıda ve alkolsüz içecekler, sağlık, haberleşme ve eğitim enflasyonunda yakınsamanın söz konusu olduğu belirlenmiştir.

References

  • Akdi, Y. ve Şahin, A. (2007). Enflasyon Yakınsaması: Türkiye Örneği. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, 44(514), 69-74.
  • Aydınlık, Ü. (2020). Bölgesel Enflasyon Farklılıkları ve Yakınsaması. Uzmanlık Tezi, i-64.
  • Busetti, F., Forni, L., Harvey A. ve Venditti, F. (2006). Inflation Convergence And Divergence Within The European Monetary Union. No.574.
  • Dökmen, G. (2012). Yolsuzlukların Vergi Gelirleri Üzerindeki Etkisi: Dinamik Panel Veri Analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 13 (1), 41-51.
  • Girgin, M. (2023). Gelişmekte Olan Ülkelerde Enflasyon Yakınsaması: Yakınsama Kulüpleri Analizi. Yüksek Lisans Tezi, i-41.
  • Güneş, A. (2020). Bölgelerarası Enflasyon Yakınsaması: Türkiye Örneği. Journal Of Social, Humanities And Administrative Sciences, 6(33), 1971-1994.
  • Güriş, S., Çağlayan, E. ve Bülbül, H. (2020). Enflasyon Yakınsamasının Fourier Birim Kök Testleri İle İncelenmesi: Kırılgan Beşli Örneği. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 9(3), 85-92.
  • Karademir, C. (2022). Seçili AB Ülkelerinde Enflasyon Oranı Yakınsaması Analizi: Nahar-Inder Tekniğinden Kanıtlar. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi. 57(4), 3030-3041.
  • Keynes, J. M. (1936). The General Theory of Employment, Interest and Money. Londra: Macmillan.
  • Kocenda, E. ve Papell, D. H. (1997). Inflation Convergence Within the European Union: A Panel Data. Analysis. Int. J. Fin. Econ., 2, 189-198.
  • Konat, G. ve Temiz, M. (2019). Euro Bölgesi Ülkeleri İçin Enflasyon Yakınsamasının Panel Birim Kök Testi ile İncelenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(3), 2333-2337.
  • Önder, K. ve Şahin, M. (2024). İlk ve İkinci El Konut Talebinde Yakınsama Hipotezinin Analizi: 26 Alt Bölge Örneği. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 60, 153-171. https://doi.org/10.30794/pausbed.1370918
  • Özmen, M. ve Baktemur, F. İ. (2016). AB-27 Ülkeleri İçin Gelir Yakınsamasının Mekânsal Ekonometrik Analiz ile Tahmini. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(1), 1-10.
  • Patel, D., Sandefur, J. ve Subramanian, A. (2021). The New Era Of Unconditional Convergence. Journal of Development Economics, 152, 102687.
  • Quiroga, B. P. (2010). Convergence Patterns in Latin America. School of Economics and Management University of Arhus, 1-37.
  • Sertbaş, M. E. (2019). Türkiye Ekonomisinde Mal ve Hizmet Enflasyonunun Genel Enflasyona Yakınsamasının Analizi. Ekoist: Journal of Econometrics and Statistics, (30), 21-33.
  • Sosvilla-Rivero, S. ve Olloqui, I. (1999). Instability in Cointegration Regressions: Evidence from Inflation Rate Convergence in EU Countries. Estudios de Economia Espanola, No. 53.
  • T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı. (2019). İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması SEGE-2017. Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü, İ-92.
  • T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı. (2022). İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması Sege-2022. Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü, iii-127.
  • Tıraşoğlu, M. ve Yurttagüler, İ. M. (2018). Inflation Convergence in BRICS Countries: A Comprehensive Unit Root Test Analysis. Alphanumeric Journal, 6(2), 311-324.
  • Tunay, K. B. ve Silpagar, A. M. (2007). Dinamik Mekan-Zaman Panel Veri Modelleriyle Türkiye’de Bölgesel Enflasyon Yakınsamasının Analizi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(1), 1-27.
  • Yeşilyurt, F. (2014). Bölgesel Enflasyon Yakınsaması: Türkiye Örneği. Ege Akademik Bakış, 14(2), 305-314.

The Inflation convergence analysis of household consumption expenditure subcategories

Year 2025, Volume: 7 Issue: 1, 30 - 40, 30.06.2025
https://doi.org/10.55580/oguzhan.1666921

Abstract

One of the largest unresolved economic problems in Turkey is the phenomenon of inflation. Inflation can have negative effects on society, both for producers and consumers. Particularly, recent economic, social, and political developments have been affecting inflation both directly and indirectly. Inflation poses a significant challenge for national economies. The aim of this study is to analyze the inflation of household consumption expenditures in 12 goods and service categories for Turkey's IBSS 26 sub-regions within the framework of the convergence hypothesis. This study, conducted for 26 sub-regions at the IBSS level 2 in Turkey, utilizes inflation values for 12 goods and service categories between 2005 and 2021. The time-series data have been obtained from the Turkish Statistical Institute (TUIK). In the analysis, the System GMM Model is employed for dynamic panel data analysis. According to the results of the unconditional convergence hypothesis analysis, it has been determined that convergence exists in the inflation of food and non-alcoholic beverages, health, communication, and education among the 12 goods and service categories.

References

  • Akdi, Y. ve Şahin, A. (2007). Enflasyon Yakınsaması: Türkiye Örneği. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, 44(514), 69-74.
  • Aydınlık, Ü. (2020). Bölgesel Enflasyon Farklılıkları ve Yakınsaması. Uzmanlık Tezi, i-64.
  • Busetti, F., Forni, L., Harvey A. ve Venditti, F. (2006). Inflation Convergence And Divergence Within The European Monetary Union. No.574.
  • Dökmen, G. (2012). Yolsuzlukların Vergi Gelirleri Üzerindeki Etkisi: Dinamik Panel Veri Analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 13 (1), 41-51.
  • Girgin, M. (2023). Gelişmekte Olan Ülkelerde Enflasyon Yakınsaması: Yakınsama Kulüpleri Analizi. Yüksek Lisans Tezi, i-41.
  • Güneş, A. (2020). Bölgelerarası Enflasyon Yakınsaması: Türkiye Örneği. Journal Of Social, Humanities And Administrative Sciences, 6(33), 1971-1994.
  • Güriş, S., Çağlayan, E. ve Bülbül, H. (2020). Enflasyon Yakınsamasının Fourier Birim Kök Testleri İle İncelenmesi: Kırılgan Beşli Örneği. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 9(3), 85-92.
  • Karademir, C. (2022). Seçili AB Ülkelerinde Enflasyon Oranı Yakınsaması Analizi: Nahar-Inder Tekniğinden Kanıtlar. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi. 57(4), 3030-3041.
  • Keynes, J. M. (1936). The General Theory of Employment, Interest and Money. Londra: Macmillan.
  • Kocenda, E. ve Papell, D. H. (1997). Inflation Convergence Within the European Union: A Panel Data. Analysis. Int. J. Fin. Econ., 2, 189-198.
  • Konat, G. ve Temiz, M. (2019). Euro Bölgesi Ülkeleri İçin Enflasyon Yakınsamasının Panel Birim Kök Testi ile İncelenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(3), 2333-2337.
  • Önder, K. ve Şahin, M. (2024). İlk ve İkinci El Konut Talebinde Yakınsama Hipotezinin Analizi: 26 Alt Bölge Örneği. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 60, 153-171. https://doi.org/10.30794/pausbed.1370918
  • Özmen, M. ve Baktemur, F. İ. (2016). AB-27 Ülkeleri İçin Gelir Yakınsamasının Mekânsal Ekonometrik Analiz ile Tahmini. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(1), 1-10.
  • Patel, D., Sandefur, J. ve Subramanian, A. (2021). The New Era Of Unconditional Convergence. Journal of Development Economics, 152, 102687.
  • Quiroga, B. P. (2010). Convergence Patterns in Latin America. School of Economics and Management University of Arhus, 1-37.
  • Sertbaş, M. E. (2019). Türkiye Ekonomisinde Mal ve Hizmet Enflasyonunun Genel Enflasyona Yakınsamasının Analizi. Ekoist: Journal of Econometrics and Statistics, (30), 21-33.
  • Sosvilla-Rivero, S. ve Olloqui, I. (1999). Instability in Cointegration Regressions: Evidence from Inflation Rate Convergence in EU Countries. Estudios de Economia Espanola, No. 53.
  • T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı. (2019). İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması SEGE-2017. Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü, İ-92.
  • T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı. (2022). İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması Sege-2022. Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü, iii-127.
  • Tıraşoğlu, M. ve Yurttagüler, İ. M. (2018). Inflation Convergence in BRICS Countries: A Comprehensive Unit Root Test Analysis. Alphanumeric Journal, 6(2), 311-324.
  • Tunay, K. B. ve Silpagar, A. M. (2007). Dinamik Mekan-Zaman Panel Veri Modelleriyle Türkiye’de Bölgesel Enflasyon Yakınsamasının Analizi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(1), 1-27.
  • Yeşilyurt, F. (2014). Bölgesel Enflasyon Yakınsaması: Türkiye Örneği. Ege Akademik Bakış, 14(2), 305-314.
There are 22 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Panel Data Analysis, Microeconomic Theory
Journal Section Research Articles
Authors

Fatma Erten Yağan 0000-0001-7974-0615

Kübra Önder 0000-0003-3537-3635

Publication Date June 30, 2025
Submission Date March 27, 2025
Acceptance Date June 27, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 7 Issue: 1

Cite

APA Erten Yağan, F., & Önder, K. (2025). Hane halkı tüketim harcaması alt kalemlerinin enflasyon yakınsama analizi. Oğuzhan Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 30-40. https://doi.org/10.55580/oguzhan.1666921