Öz
Seyahat sektörü, turizm endüstrisi içerisinde yer alan emeğin yoğun olduğu önemli bir aktördür. Ayrıca küreselleşmenin etkisiyle ülkemizde son yıllarda oldukça hızlı bir değişim sürecine girmiştir. Bu süreç içerisinde tur operatörleri ve seyahat acenteleri önemli yer tutmaktadır. Her geçen yıl sektörde çalışan sayısı artmakta ve beraberinde de bazı riskleri getirmektedir. Belli dönemlerde mesai saatlerinin uzun olması, jetlag, ara dinlenme ya da hafta tatillerinin ihlal edilmesi, kayıt dışı istihdam gibi unsurlar iş kazası geçirme oranını ve uzun vadede meslek hastalıklarına yakalanma riskini arttırmaktadır. Bu nedenle seyahat sektöründe, iş kazası ve meslek hastalıkları dikkate alınması gereken bir husustur. Her ne kadar yaşanan iş kazaları diğer sektörlere nazaran az olsa da özel bir alandır. Çalışma kapsamında SGK verilerinden yararlanılarak, 2016 ve 2018 yılları arasında tur operatörleri ve seyahat acenteleri çalışanlarına ait kaza sıklık oranları belirlenmiş ve her geçen yıl arttığı tespit edilmiştir. İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu çalışanın sağlığını korumayı hedeflemektir. Dolayısıyla çalışmanın amacı; seyahat acentesi, tur operatörü veya diğer rezervasyon hizmetleri ile ilgili sektörel bir farkındalık yaratmak, bu alanda hizmet veren işyerlerine İSG ile ilgili denetim ve bunun yanında işveren bilinçlendirme eğitimlerinin düzenlenmesi gerekliliğini ortaya koymaktır.
Anahtar Kelimeler
: İş Sağlığı ve Güvenliği Kaza Sıklık Oranı SGK Verileri Seyahat Acenteleri ve Tur Operatörleri Kaza Ağırlık Oranı
Kaynakça
- Ahipaşaoğlu, H. S. ve Arıkan, İ. (2003)., Seyahat İşletmeleri Yönetimi ve Ulaştırma, Sistemleri, Ankara: Detay Yayıncılık.
- Akdu, U., (2015). Seyahat Acentacılığı ve Tur Operatörlüğü: Tur Planlaması ve Yönetimi, Edt. Yasin Keleş, Ankara, Grafiker Yayınevi.
- Ardilli, G., ( 2006)., Turizm Ekonomisinde Seyahat Kuruluşlarının Yeri Üzerine Bir İnceleme, (Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi), Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Ana Bilim Dalı, Kalkınma İktisadı vVe İktisadi Büyüme Bilim Dalı.
- Ashworth, G. (Editörler) Marketing in the Tourism Industry, The Promotion of Destination Gerions, 67–74, Croom Helm, London, New York ve Sydney.
- Avcıkurt, C., Alper, B., & Geyik, S. (2009). Education and trainig of Turist Guide in Turkey. Management and Education, 1, 57-63
- Batman, O. (2003). Türkiye’deki Profesyonel Turist Rehberlerinin Mesleki Sorunlarına Yönelik Bir Araştırma. Bilgi Dergi, 2, 117-134.
- Batman, O. (2003). Türkiye’deki Profesyonel Turist Rehberlerinin Mesleki Sorunlarına Yönelik Bir Araştırma. Bilgi Dergi, 2, 117-134.
- Buck, M. (1988), “The Role of Travel Agent and Tour Operator”, İçinde Goodall, B.,
- Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik. (2013). T.C. Resmi Gazete, 28648, 15 Mayıs 2013.
- Eğitim Sistem, https://www.egitimsistem.com/rezervasyon-elemani-ne-is-.yapar-66863h.htm , (Erişim tarihi;13.04.2020).
- Güzel, F. Ö. Türker A. Şahin İ. (2014). Profesyonel Turist Rehberlerinin Algıladıkları Mesleki Engelleri Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma, Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi 2, 173-190
- Güzel, Ö., (2007). Türkiye İmajının Geliştirilmesinde Profesyonel Turist Rehberlerinin Rolü (Alman Turistler Üzerine Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Hacıoğlu, N. (2000), Seyahat Acenteliği ve Tur Operatörlüğü, Vipaş A.Ş., 5. B., Bursa.
- Hacıoğlu,. N. (2006), Seyahat Acentacılığı ve Tur Operatörlüğü, Ankara,
- Holloway, J. C. (1994), The Business of Tourism, Pitman Publishing, 4. E.Great Britain. "https://dergipark.org.tr/tr/pub/gsbdergi/issue/32176/357022 (Erişim tarihi: 05.04.2020).
- İlhan, M, Gözükara, M, Aksu, E. (2017). Turizm Sektöründe İş Sağlığı ve Güvenliği İle İlgili Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2 (2), 1-8. Retrieved from
- İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu (2012) Erişim tarihi: 01.03.2020, Erişim adresi: http://www.ttb.org.tr/mevzuat/index.php?option=com_content&view=article&id=923:-salii-ve-guevenl-kanunu&Itemid=28,
- İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliği. (2012). T.C. Resmi Gazete, 28509, 26 Aralık 2012, Kalkan, O., (1995). Turizm Mevzuatı, T.H.K. Basımevi, Ankara, 1995, s.134.
- Konaklama ve Seyahat Hizmetleri, Seyahat Acenteciliği Modülü, http://megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller/Seyahat%20Acentecili%C4%9Fi.pdf (Erişim tarihi: 13.04.2020).
- Köroğlu, Ö., (2011). İş Doyumu Ve Motivasyon Düzeylerini Etkileyen Faktörlerin Performansla İlişkisi: Turist Rehberleri Üzerine Bir Araştırma, Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Köroğlu, Ö., (2011). İş Doyumu Ve Motivasyon Düzeylerini Etkileyen Faktörlerin Performansla İlişkisi: Turist Rehberleri Üzerine Bir Araştırma, Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Köroğlu, Ö., (2013). Turist rehberlerinin İş Yaşamındaki Rolleri Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(16), 91-112.
- Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma Genel Müdürlüğü, http://www.hbo.gov.tr/E-BOOK/ON_BURO.pdf , (Erişim tarihi:13.04.2020).
- Lecrec, D., ve Martin, J. N. (2004). Tour guide Communication Competence: French, Germanand Americantourists’ Perceptions. International Journal of Intercultural Relations, 28, 181-200.
- Milli Eğitim Bakanlığı Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü http://hbogm.meb.gov.tr/modulerprogramlar/programlar/konaklama/Transfermen.pdf, (Erişim tarihi; 13.04.2020). Ong, C.-E., & Chris Ryan, A. M. (2014). Power-knowledge and Tour-Guide Training:
- Personel Dairesi Başkanlığı, https://www.csgb.gov.tr/media/6518/2012_hizmeticiegitim.pdf (Erişim tarihi: 02.04.2020).
- Seyahat Acenteciliği Tur Operatörlüğü, http://acikerisim.baskent.edu.tr/ bitstream/handle/11727/1921/ff9472e56b30a188a7b69f78aad0e83a.pdf?sequence=2&isAllowed=y, Erişim tarihi:13.04.2020).
- Seyahat Acenteleri PPT. Sunusu, https://avys.omu.edu.tr/storage/app/public/ yusuf.catalkaya/121024/SEYAHAT%20ACENTECILI%C4%9EI%20HAFTA%207.pdf, (Erişim tarihi:13.04.2020).
- Sheldon, J. P. (1986), The tour operator industry: an analysis, Annals of Tourism, Reseach, 13 (3), 349-365.
- Sosyal Güvenliği Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü Kayıt dışı istihdamla mücadele daire başkanlığı. Erişim adresi: www.anro.org.tr/uploads/SGK.ppsx (Erişim tarihi: 16.03.2020).
- Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu (2006) T.C. Resmi Gazete, 26200, 16 Haziran 2006,
- Tozkoparan, G., Taşoğlu, J. (2011). İş sağlığı ve güvenliği uygulamaları ile ilgili işgörenlerin tutumlarını belirlemeye yönelik bir araştırma, Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt/Vol. 30, Sayı/No. 1, 181-209.
- Turizm Sektöründe İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Güncel Sorunlar ve Çözüm Yolları’ http://app.csgb.gov.tr/isggm/oshaturkey/sunumlar/9.pdf ,(Erişim tarihi:20.04.2020).
- Turizm ve Otelcilik Portalı; http://www.goktepe.net/seyahat-acentelerinde-organizasyon.html (Erişim tarihi: 11.04.2020).
- WHO. Global Health Risks: Mortality and Burden of Disease Attributable to Selected Major Risks. Geneva: World Health Organization, (2009).
- Yarcan, Ş. (2007). Profesyonel Turist Rehberliğinde Mesleki Etik Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 18(1), 33-44
- Yenipınar, U., Bak, E., ve Çapar, G. (2014). Turist Rehberliği Meslek Kanununun, Meslek Örgütleri ve Öğretim Elemanlarının Bakış Açısı ile Değerlendirilmesi. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 86-114.
- Yılmaz, G.(2005), İş Kazalarından Doğan Sorumluluklar, Mühendis ve Makina Dergisi, 543, s: 3-11.
- 2016 Yılına Ait SGK Verileri Erişim Tarihi: 05.03.2020 http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik
- 2017 Yılına Ait SGK Verileri Erişim Tarihi: 05.03.2020 http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik
- 2018 Yılına Ait SGK Verileri; http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik, (Erişim Tarihi: 05.03.2020)
- https://www.e-sehir.com/egitim/meslekler/bilet-satis-elemani-gise-banko-meslegi-tanimi.html ,( Erişim tarihi:19.04.2020).
- https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5510.pdf (Erişim Tarihi: 05.04.2020).
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Ağustos 2020 |
| Kabul Tarihi | 21 Haziran 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 3 Sayı: 2 |
