Affedicilik ve Maneviyat, Yazar: Abdullah Dağcı, (Bursa: Emin Yayınları, 1. Basım, 2023, 119 Sayfa)

Year 2025, Issue: 5, 119 - 124, 30.09.2025

Mustafa Çalışkan

https://doi.org/10.70674/oi.1671655

Abstract

Abdullah Dağcı’nın kaleme aldığı “Affedicilik ve Maneviyat” adlı eser, pozitif psikoloji ve din psikolojisi alanlarını kapsayan bir psikoloji kitabıdır. Araştırmanın ana amacı, üniversite öğrencilerinin affetme seviyelerini tespit etmek ve çeşitli değişkenler açısından affetme düzeylerini araştırmaktır. Ana amaçla birlikte araştırmanın, üniversite öğrencilerinin affetme düzeylerini tespit etmek, öğrencileri affetme noktasında geliştirmek için manevi yönelimli affetme programı uygulamak, öğrencilere grup rehberliği uygulamak, uygulanan programla öğrencilerin affetme düzeylerinde farklılık yaratıp yaratmadığını tespit etmek için ön test-son test tekniğini uygulamak gibi alt amaçları vardır. Araştırmanın önemi, ilk yetişkinlik dönemindeki bireylere manevi yönelimli bir programın uygulanılması ve manevi danışmanlık alanına katkı sunulmasıdır. Bununla birlikte araştırma, üniversite öğrencilerinin affetme eğilimlerinin maneviyat ile desteklendiğinin görülmesi açısından da önemlidir. Araştırma karma yöntemle yapılmıştır. Veriler ölçek tekniğinden yararlanarak toplanmış ve SPSS programıyla incelenmiştir. Deneysel desen kısmında ise ön test-son test tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırma 453 (303’ü kız, 150’si erkek) üniversite öğrencisi üzerinde yürütülmüştür. Eser, giriş, dört ayrı bölüm ve sonuç olmak üzere altı kısımdan oluşmaktadır. Giriş kısmında, araştırmanın amacı, önemi ve sınırlılıklarından bahsedilmektedir. Birinci bölümde, affetme kavramı, affetme modelleri, affetmeyi etkileyen faktörler ve affetmeyle ilgili yapılmış araştırmalar hakkında bilgiler verilmektedir. İkinci bölümde, araştırmanın modeli, örneklemin özellikleri, araştırmaya dâhil edilme ve araştırmadan dışlanma kriterleri, araştırmada kullanılan ölçme aracı, Manevi Yönelimli Affetme Programını uygulama yeri ve zamanının belirlenmesi ve araştırma hipotezleri işlenmektedir. Üçüncü bölümde, affedicilik düzeyi cinsiyet, yaş, sosyoekonomik, öğrenim görülen fakülte, öznel dindarlık algısı, aile dindarlık algısı, dini inancın hayata etkisi, beş vakit namaz kılma sıklığı, toplumun affedicilik algısı değişkenlerinde farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiş ve bulgular elde edilmiştir. Dördüncü bölümde, Manevi Yönelimli Affetme Programının geliştirilmesi, alanyazındaki affetme programı uygulamaları, programın hazırlanması, üniversite öğrencilerinin affedicilik düzeylerini arttırmada etkili olup olmadığı incelenmek için programın altı oturum uygulanması, süreç ve değerlendirilmesi işlenmiştir. Sonuç kısmında ise her bölümde ulaşılan sonuçlar toplu olarak verilmiştir. Ekler kısmında Manevi Yönelimli Affetme Programı ile ilgili bilgiler yer almaktadır. Araştırmanın amacına uygun hazırlanan soruların cevaplarına ulaşıldığı görülmektedir. Her bir bölümün bulguları literatürde ulaşılan sonuçlarla desteklenmektedir. Bulgular tablolara aktarılarak somutlaştırılmıştır. Kaynakçada hem ilk hem de güncel kaynaklara ulaşıldığı görülmüştür. Araştırmada, Türk-Anadolu kültüründeki önemli kişilerin yaklaşımlarına değinilmesi çalışmayı güçlendirmektedir ancak affetmeyle ilgili ayet ve hadisler verilerek araştırma daha da desteklenebilirdi. Kitap, psikoloji, pozitif psikoloji ve din psikolojisi alanlarına ilgi duyanların yararlanabileceği bir eserdir.

Keywords

Din Psikolojisi , Psikoloji , Pozitif Psikoloji , Affedicilik , Maneviyat

Ethical Statement

Bu çalışmanın hazırlanma sürecinde bilimsel ve etik ilkelere uyulduğu ve yararlanılan tüm çalışmaların kaynakçada belirtildiği beyan olunur.

Supporting Institution

Bu araştırmayı desteklemek için dış fon kullanılmamıştır.

Thanks

Beyan edilmemiştir.

Forgiveness and Spirituality, Author: Abdullah Dagcı, (Bursa: Emin Publications, 1st Edition, 2023, 119 Pages)

Abstract

"Forgiveness and Spirituality," written by Abdullah Dagcı, is a psychology book covering the fields of positive psychology and the psychology of religion. The main purpose of the study was to assess the forgiveness levels of university students and to examine these levels across various variables. Along with the main purpose, the study also had sub-objectives such as determining the forgiveness levels of university students, implementing a spiritually oriented forgiveness program to improve students' forgiveness, providing group counseling to students, and applying a pretest-posttest technique to determine whether the program made a difference in students' forgiveness levels. The significance of the study lies in implementing a spiritually oriented program with individuals in early adulthood and contributing to the field of spiritual counseling. Furthermore, the study is also significant in demonstrating that university students' forgiveness tendencies are supported by spirituality. The research was conducted using a mixed-method. Data were collected using a scale technique and analyzed with SPSS. The experimental design utilized a pretest-posttest technique. The study was conducted with 453 university students (303 female, 150 male). The book consists of six parts: an introduction, four separate chapters, and a conclusion. The introduction discusses the purpose, significance, and limitations of the study. The first chapter provides information on the concept of forgiveness, models of forgiveness, factors affecting forgiveness, and research on forgiveness. The second chapter discusses the research model, sample characteristics, inclusion and exclusion criteria, the measurement tool used in the study, determining the location and time of implementation of the Spiritually Oriented Forgiveness Program, and the research hypotheses. The third chapter examines whether forgiveness levels differ across variables such as gender, age, socioeconomic status, faculty of study, subjective perception of religiosity, perception of family religiosity, the impact of religious belief on life, frequency of performing the five daily prayers, and society's perception of forgiveness. The fourth chapter examines the development of the Spiritually Oriented Forgiveness Program, applications of forgiveness programs in the literature, the program's preparation, the program's six-session implementation to examine its effectiveness in increasing university students' forgiveness levels, the process, and its evaluation. The conclusion chapter provides a comprehensive overview of the findings from each chapter. The appendix contains information on the Spiritually Oriented Forgiveness Program. It appears that the questions formulated in accordance with the purpose of the study were answered. The findings of each chapter are supported by findings from the literature. These findings are presented in tables and illustrated. The bibliography demonstrates the availability of both primary and current sources. While the research's focus on the approaches of prominent figures in Turkish-Anatolian culture strengthens the study, it could have been further supported by the inclusion of verses and hadiths related to forgiveness. The book is a valuable resource for those interested in psychology, positive psychology, and the psychology of religion.

Keywords

Psychology of Religion , Psychology , Positive Psychology , Forgiveness , Spirituality

Ethical Statement

It is declared that scientific and ethical principles were complied with during the preparation of this study and all the studies used are cide in the bibliography.

Supporting Institution

No external funding was used to support this research.

Thanks

Not declared.

References

• Asıcı, Esra. Affetme Odaklı Grup Rehberliğinin Ergenlerin Saldırganlık ve Öznel İyi Oluşları Üzerindeki Etkisi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 2018.
• Bugay Tuna, Aslı - Demir, Ayhan Gürbüz. “Hataya ilişkin özelliklerin başkalarını affetmeyi yordaması”. https://open.metu.edu.tr/handle/11511/74426
• Dağcı, Abdullah. Affedicilik ve Maneviyat. Bursa: Emin Yayınları, 1. Basım, 2023.
• Güven, Naciye - Erdem, Tuğçe. “Affetme: Kuramsal bir değerlendirme”. International Journal of Current Approaches in Language, Education and Social Sciences 2/2 (2020), 578-607.
• Korkmaz, Sezai. “Ölçülülük ve Aşkınlık Erdemi: Affetme, Alçakgönüllülük ve Dindarlık İlişkisi”. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD) 20/1 (29 Haziran 2020), 240-252. https://doi.org/10.30627/cuilah.719673
• Oral, Tuncay. Üniversite Öğrencilerinin Affetme Düzeylerinin Öz-Anlayış, Kişilerarası Hataya İlişkin Ruminasyon ve Kişilik Özellikleri Açısından İncelenmesi. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 2016. https://search.proquest.com/openview/79f7dae1eba366977a522f22abcc64c0/1?pq-origsite=gscholar&cbl=2026366&diss=y