AVNİ ANIL’IN ACEMKÜRDÎ, MAHUR VE UŞŞAK MAKAMINDAKİ ESERLERİNİN MAKAMSAL ANALİZİ VE MAKAM KULLANIM TEKNİĞİNİN İNCELENMESİ

Year 2022, , 188 - 211, 31.12.2022

Pelin Taşkın

https://doi.org/10.31811/ojomus.1115684

Abstract

20. Yüzyılın önemli bestekârlarından biri olan Avni Anıl, 23 Nisan 1928’de Üsküdar’da dünyaya geldi. Sanatçının, bestekârlık yönünün yanı sıra yazarlık ve yayıncılık yönü de bulunmaktadır. Mûsikî üzerine çeşitli kitaplar, dergiler ve nota fasikülleri yayınlamıştır. Müzik eğitimine Üsküdar Mûsikî Cemiyeti’nde başlayan bestekâr, cemiyette başkanlık ve hocalık görevlerinde bulunan Emin Ongan’ı tek ve son hocası olarak nitelendirmektedir. Anıl, besteciliğe ilgi duymuş, Emin Ongan’ın teşvikiyle bestekârlığa ilk adımını atmıştır. Sanatçı arkadaşlarının desteğiyle de besteciliğini hızla devam ettirmiştir. Eserlerini bestelerken çağın adamı olmak istediğini belirtmiş ve Türk Müziği’nde yeni bir çığır açmıştır. Avni Anıl’ın 152 tane şarkı formunda ve 1 tane de dinî formda olmak üzere bestelediği 153 eseri bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı; Avni Anıl’ın Acemkürdî, Mahur ve Uşşak makamlarında bestelemiş olduğu eserlerde kullandığı makam geçkilerini saptamak, makamın esas yapısında olup olmadığını tespit etmek ve varsa farklılığının belirlenmesini sağlamaktır. Yapılan bu çalışmada kaynak tarama yöntemi kullanılarak makamlarla ilgili bazı bilgilere yer verilmiştir. Basit, şed ve birleşik makamlara örnek teşkil etmesi açısından Avni Anıl’ın bahsi geçen 3 farklı makamdaki eserlerinin makamsal analizi yapılarak içerisindeki geçki ve çeşniler tespit edilmiştir. Makamın yapısındaki hususlar dikkate alınarak yapılan analiz sonuçlarıyla Avni Anıl’ın eserlerindeki makam kullanım tekniğine ulaşılmıştır.

Keywords

Avni Anıl, Bestekâr, Makamsal Analiz, Makam Kullanım Tekniği, Avni Anıl, Composer, Maqam Analysis, Maqam Usage Technique

MAQAM ANALYSIS OF AVNI ANIL'S WORKS IN ACEMKÜRDÎ, MAHUR AND UŞŞAK MAQAMS AND EXAMINATION OF HIS MAQAM USAGE TECHNIQUE

Abstract

Avni Anil, one of the important composers of the 20th century, was born on April 23rd 1928 in Üsküdar. Avni Anıl, who has writing and publishing skills as well as being a composer, published various books, magazines and musical note fascicles. The composer, who started his musical education at the Üsküdar Music Community, describes Emin Ongan, who was also the chairman and teacher of the community, as his only and last teacher. Avni Anıl, who was interested in composing, took the first step into composing with the encouragement of teacher Emin Ongan and continued it with the support of his artist friends. Avni Anil, who stated his desire to be a man of the age with his compositions, broke a new ground in Turkish Music. Avni Anil has 153 works composed in total, including 152 in song form and 1 in religious form. The aim of this study is to determine the maqam routes used by Avni Anil in his works in the maqam of Acemkurdi, Mahur and Uşşak, to determine whether the maqam is in its base structure and to find out the differences, if there is any. In this study, some information about the maqams has been provided using the literature review method. Regarding its serving as an example for simple, shed and unified maqams, Avni Anil's works in the 3 different mentioned maqams have been analyzed and the routes and medleys in them have been determined. As a result of this analysis, which was carried out taking into account the issues in the structure of the maqam, the authority usage technique in the works of Avni Anil has been reached and identified.

Keywords

Avni Anıl, Composer, Maqam Analysis, Maqam Usage Technique

References

• Altınköprü, H. (2018). Geleneksel Türk Sanat Müziğinde makam geçkileri. Ege Üniversitesi Devlet Türk Musikisi Konservatuvarı Dergisi, (12), 1-11. https://doi.org/10.31722/konservatuvardergisi.467218
• Aydar, D. (2018). Türk müziği nazariyatına genel bir bakış. Bilig, (84), 179-196. https://dergipark.org.tr/tr/pub/bilig/issue/42610/519051
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri (19. Baskı). Pegem Akademi.
• Can, M. C. (2002). Geleneksel Türk sanat müziğinde Arel-Ezgi-Uzdilek ses sistemi ve uygulamada kullanılmayan bazı perdeler. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22 (1), 175-181. https://dergipark.org.tr/tr/pub/gefad/issue/6766/91041
• Ergöz, H. S. (2007). Türk müziği nazariyatı ve solfeji uygulama kitabı 1 (2. Baskı). Değişim Yayınları.
• Güler, E. ve Göktaş, U. (2020). Arel-Ezgi-Uzdilek ses sistemine göre Türk müziği basit makam dizilerinin bağlamanın mevcut perde sistemiyle karşılaştırılması. İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi, 6 (2), 72-85. https://doi.org/10.22252/ijca.836102
• İrden, S. (2015). Türk mûsikîsi’nde makâm uygulamaları. Aybil Yayınevi.
• Kaçar, G. Y. (2008). Türk mûsikîsinde makam. İSTEM, (11), 145-158. https://dergipark.org.tr/tr/pub/istem/issue/26538/279406
• Karadeniz, E. (1965). Türk mûsikîsinin nazariye ve esasları. Türk Matbaacılık Sanayii.
• Kızrak, M. A. ve Bolat, B. (2014). Klasik Türk müziği makamlarının tanınması. Akıllı Sistemlerde Yenilikler ve Uygulamaları Sempozyumu (ASYU), 2-6.
• Kutluğ, Y. F. (2000). Türk mûsikîsinde makamlar (1. Baskı). Yapı Kredi Yayınları.
• Özkan, İ. H. (1987). Türk mûsikîsi nazariyatı ve usûlleri kudüm velveleleri (2. Baskı). Ötüken Neşriyat.
• Salgar, M. F. (2012). Türk müziğinde makamlar, usûller ve seyir örnekleri. Üstün Eserler Basım.