An analysis of Béla Bartók’s comparisons on the similarities between Turkish and Hungarian music through three works

Year 2024, Volume: 9 Issue: 2, 586 - 604, 31.12.2024

Ruba Pekdemir Peker , Serla Balkarlı

https://doi.org/10.31811/ojomus.1529664

Abstract

This study is a research that evaluates the similarities between Turkish and Hungarian music based on the fieldwork of Hungarian Nationalist composer Béla Bartók, who made significant contributions to the history of music, in Anatolia, and in this direction, three analyses are made. Bartók’s deep interest in folk music led him on a comprehensive research journey not only in Hungary but also in different geographies, especially as far as Turkey. Bartók, who visited rural areas and villages in Turkey, conducted in-depth studies on folk music and compiled folk songs. As a result of these field studies, Bartók identified many common rhythmic, melodic and structural similarities in Turkish and Hungarian folk music. The focus of the study is to evaluate Bartók’s comparisons in Anatolia. In addition, three analyses are made comparing the melodic and structural similarities between the Turkish folk songs that Bartók collected and Western music compositions. This research aims to make an in-depth assessment of the cultural interactions and musical connections between Turkish and Hungarian music, to reveal the scientific and cultural value of Bartók’s collection methods. In addition, this study, which aims to discover the bridges between local folk music and contemporary Western music, contributes to a better understanding of the interactions in the universal language of music.

Keywords

Béla Bartók, folk music, Turkish music, Hungarian music, contemporary music, folk song collections

Béla Bartók’un Türk ve Macar müzikleri arasındaki benzerlikler üzerine yapmış olduğu karşılaştırmaların üç eser üzerinden incelenmesi

Abstract

Bu çalışma, müzik tarihine önemli katkılarda bulunmuş Macar Milliyetçi besteci Béla Bartók’un Anadolu’daki saha çalışmalarına dayanarak Türk ve Macar müzikleri arasındaki benzerlikleri değerlendiren ve bu doğrultuda üç adet analizin yapıldığı bir araştırmadır. Bartók’un halk müziğine duyduğu derin ilgi, onu sadece Macaristan’da değil, aynı zamanda farklı coğrafyalarda, özellikle Türkiye’ye kadar uzanan kapsamlı bir araştırma yolculuğuna çıkarmıştır. Türkiye’de kırsal bölgeleri ve köyleri ziyaret eden Bartók, burada halk müziği üzerinde derinlemesine çalışmalar yapmış ve türkü derlemeleri gerçekleştirmiştir. Bu saha çalışmalarının sonucunda, Bartók, Türk ve Macar halk müziklerinde birçok ortak ritmik, melodik ve yapısal benzerlikler tespit etmiştir. Çalışmanın odak noktası, Bartók’un Anadolu’daki yapmış olduğu karşılaştırmalar üzerine değerlendirme yapmaktır. Ayrıca, Bartók’un derlediği Türk halk türküleri ile Batı müziği besteleri arasındaki melodik ve yapısal benzerlikleri karşılaştıran üç analiz de yapılmaktadır. Bu araştırma, Türk ve Macar müzikleri arasındaki kültürel etkileşimlerin ve müzikal bağlantıların derinlemesine bir değerlendirmesini yapmayı, Bartók’un derleme yöntemlerinin bilimsel ve kültürel değerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Ayrıca, yerel halk müziği ile çağdaş Batı müziği arasındaki köprüleri keşfetmeyi hedefleyen bu çalışma, müziğin evrensel dilindeki etkileşimleri daha iyi anlamamıza katkı sağlamaktadır.

Keywords

Béla Bartók, halk müziği, Türk müziği, Macar müziği, çağdaş müzik, türkü derlemeleri

References

• Ak, Ş. A. (2002). Türk musikisi tarihi. Akçağ Yayınları.
• Aktüze, İ. (2004). Müziği okumak. Pan Yayıncılık.
• Altay, G. (2014). Halk müziği kaynaklarından yeni bir sanat müziğinin yaradılışı: Béla Bartók. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 3(1), 9-17. https://doi.org/10.15869/itobiad.05220
• Bartók, B. (n.d.-a). https://vmirror.imslp.org/files/imglnks/usimg/a/a8/IMSLP918136-PMLP03387-E173317_-b%C3%A9la-bart%C3%B3k_sz-56_rom%C3%A1n-n%C3%A9pi-t%C3%A1ncok.pdf
• Bartók, B. (n.d.-b). https://vmirror.imslp.org/files/imglnks/usimg/7/76/IMSLP893790-PMLP03084-Bartok-Sz42-For-Children-Book1-Hungarian.pdf
• Bartók, B. (n.d.-c). https://imslp.eu/files/imglnks/euimg/1/1b/IMSLP01109-Bartok_microcosmos_Book1.pdf
• Bartók, B. (1935). Melodien der rumänischen Colinde (Weihnachtslieder). Universal-Edition.
• Bartók, B. (1936). Halk müziği hakkında: Bela Bartok`un (3) konferansı. Receb Ulusoğlu Basımevi.
• Bartók, B., & Suchoff, B. (Eds.). (1971). Béla Bartók: Essays. University of Nebraska Press.
• Dille, D. (1968). Documenta Bartókiana. Budapeşte.
• Dobszay, L. (1983). A siratóstílus dallamköre zenetörténetünkben és népzenénkben [Eski Macar musikisinin ağıt üslubundaki ezgileri ve Macar halk musikisi].
• Esin, F., & Sazak, N. (2016). Türk folklorünün müzikal manada Macar müziğine etkisi. İdil, 5(22), 587-602.
• Mimaroğlu, İ. (1991). Müzik tarihi. Varlık Yayınları.
• Ortakale, G. (2007). Türk halk müziğinin klasik Batı müziğine etkileri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi.
• Pekdemir, R. (2015). Nasyonalizmin Béla Bartók’un müziğine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Anadolu Üniversitesi.
• Saygun, A. A. (1976). Béla Bartók’s folk music research in Turkey (A. A. Saygun, Trans.). Akadémiai Kiadó.
• Schonberg, H. C. (2013). Büyük besteciler (A. F. Yıldırım, Trans., 1st ed.). Doğan Egmont Yayıncılık ve Yapımcılık.
• Sipos, J. (2000). In the wake of Bartók in Anatolia. European Folklore Institute.
• Sipos, J. (2009). Anadolu’da Bartók’un izinde (S. Deliorman, Trans.). Pan Yayıncılık.
• Togan, Z. V. (1981). Umumi Türk tarihi. Enderun Kitabevi.
• Vargyas, L. (1981). A Magyarság népzenéje [Macarların halk musikisi]. Fonó Records.
• Vikár, L. (1993). Volga-Kámai Finn-Ugorok És Törökök Dallamai [Volga-Kama bölgesindeki Fin-Ugor ve Türki halkların musikisindeki eski tabakalar].