Türkiye’deki güzel sanatlar lisesi mezunlarının gölge eğitime ihtiyaç durumları

Year 2025, Volume: 10 Issue: 1, 82 - 95, 31.01.2025

Erkan Tonyali , Ömer Üçer , Berkcan Kayaarslan , Ahmet Korkmaz , Ömer Bilgehan Sonsel

https://doi.org/10.31811/ojomus.1617248

Abstract

Türkiye’de güzel sanatlar lisesinden mezun olmuş öğrencilerin neden gölge eğitime ihtiyaç duyduklarını incelemeyi hedefleyen bu araştırmada, nitel araştırma paradigması çerçevesinde mevcut durumun ne olduğunu araştırmak için durum çalışması modeli kullanılarak tasarlanmıştır. Araştırmada veri toplama süreci odak grup görüşmesi yapılarak toplanmıştır. Araştırmanın örneklemini, uygun durum örneklemesi örneklem tekniği kullanılarak odak grup görüşmesi yapılmak üzere gölge eğitim alan güzel sanatlar lisesinden mezun 14 katılımcı oluşturmuştur. Araştırmanın veri analizinde nitel araştırma içerik analizi tekniği kullanılmış ve veri analizi sürecinde araştırmacılar tarafından MAXQDA 24.5.1 programı kullanılmıştır. Araştırma kapsamında gölge eğitim alan öğrencilerin eğitmen eksikliği, destek arayışı ve eğitim öğretimdeki aksaklıklara yönelik gölge eğitim aldıkları, öğrencilerin gölge eğitimi tercih etme nedenlerini etkileyen faktörlerin üniversiteye giriş sınavlarına yönelik hedeflerine ulaşma arzusu, bireysel ilgi alanları, öz değerlendirme çabaları, online öğrenme seçimleri, öğrencilerin bireysel düzeylerine göre eğitim ihtiyaçları ve enstrüman tercihlerinin belirleyici olduğu ön plana çıkmıştır. Ayrıca gölge eğitimin öğrencilerin 12’sinde çalgı, ses ve işitme eğitimine katkı sağladığı, 2 öğrencide ise bir etkisinin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

gölge eğitim, güzel sanatlar lisesi, özel ders, müzik, müzik eğitimi

The need for shadow education among graduates of fine arts high schools in Türkiye

Abstract

This study, which aims to investigate why students who graduated from Fine Arts High Schools in Türkiye need shadow education, was designed using the case study model to analyz the current situation within the framework of the qualitative research paradigm. The data collection process in the research was carried out through focus group interviews. The study sample consisted of 14 graduates of fine arts high schools who received shadow education to be interviewed in a focus group using the appropriate case sampling technique. The qualitative research content analysis technique was used in the data analysis, and the MAXQDA 24.5.1 program was used by the researchers in the data analysis process. Within the scope of the study, it came to the forefront that the students who received shadow education were shadowed due to a lack of teachers, seeking support, and disruptions in education and that the factors influencing the reasons why students preferred shadow education were the desire to achieve their goals for university entrance exams, individual interests, self-assessment efforts, online learning choices, training needs according to individual levels of students, and instrument preferences. It was also concluded that shadow education contributed to instrument, voice, and hearing training for 12 students, while it had no effect for two students.

Keywords

shadow education, fine arts high school, private lessons, music, music education

Ethical Statement

Kafkas University Social Sciences and Humanities Scientific Research and Publication Ethics Committee E-45172

Supporting Institution

Kafkas University

References

• Aksoy, B. (2016). The opinions of the students, parents, administrators and teachers on the implementation of basic high school based on the right to quality education (Thesis No. 436737) [Master’s thesis, Akdeniz University]. Council of Higher Education Thesis Centre.
• Baker, D., Akiba, M., LeTendre, G., & Wiseman, A. (2001). Worldwide shadow education: Outside-school learning, ınstitutional quality of schooling, and cross-national mathematics achievement. Educational Evaluation and Policy Analysis, 23(1), 1-17. https://doi.org/10.3102/01623737023001001
• Başbuğ, Ç., & Kaya, A. (2022). Temel yeterlilik testi başarı sırası barajının müzik öğretmenliği programları özel yetenek seçme sınavına etkileri. Trakya Eğitim Dergisi, 12(3), 1356-1371. https://doi.org/10.24315/tred.979210
• Bray, M. (2007). Bray M. The shadow education system: private tutoring and its implications for planners (2nd ed.). UNESCO International Institute for Educational Planning. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000118486
• Bray, M., & Kwo, O. (2013). Behind the façade of fee-free education: Shadow education and its implications for social justice. Oxford Review of Education, 39(4), 480-497. https://doi.org/10.1080/03054985.2013.821852
• Buchmann, C. (2002). Getting ahead in Kenya: Social capital, shadow education, and achievement. B. Fuller & E. Hannum (Eds.), Schooling and social capital in diverse cultures (Research in the sociology of education, 13) (pp. 133-159). Emerald Group Publishing Limited, Leeds. https://doi.org/10.1108/S1479-3539(2002)0000013008
• Buchmann, C., Condron, D. J., & Roscigno, V. J. (2010). Shadow education, American style: Test preparation, the SAT and college enrollment. Social Forces, 89(2), 435-461. https://doi.org/10.1353/sof.2010.0105
• Byun, S., & Baker, D. P. (2015). Shadow education. In R. Scott, S. Kosslyn, & N. Pinkerton (Eds.), Emerging trends in the social and behavioral sciences: An interdisciplinary, searchable, and linkable resource (pp. 1-9). Wiley-Blackwell. https://doi:10.1002/9781118900772.etrds0301
• Byun, S. Y., & Park, H. (2012). The academic success of East Asian American youth: The role of shadow education. National Institutes of Health, 85(1), 40-60. https://doi:10.1177/0038040711417009
• Çetin, Y., & Gündoğdu, K. (2021). Gölge eğitim: Destekleme ve yetiştirme kurslarına yönelik bir durum çalışması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 10(1), 255-271.
• Çoban, B., Coşkuner, Z., Batmaz, H. Ç., & Kırgil. F. (2013). Güzel sanatlar ve spor liseleri spor bölümü 12. Sınıf öğrencilerinin YGS ve LYS’ye yönelik görüşlerinin tespit edilmesi. International Journal of Social Science, 6(5), 43-58. http://dx.doi.org/10.9761/JASSS1401
• Dawson, W. (2010). Private tutoring and mass schooling in East Asia: Reflections of inequality in Japan, South Korea, and Cambodia. Asia Pacific Education Review, 11(1), 14-24. https://doi.org/10.1007/s12564-009-9058-4
• Dicle, H. (1997). Güzel sanatlar liselerinin kuruluş amaçları ve bugünkü durumları. Mavi Nota Müzik ve Sanat Dergisi, 5(25), 27-29.
• Ekiz, D. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri (2nd ed.). Anı Yayıncılık.
• Grajcevci, A., & Shala, A. (2016). Formal and non-formal education in the new era. Action Researcher in Education, 7(7), 119-130.
• Gülcan, M. G. (2023). Avrupa Birliği ve eğitim (8th ed.). Pegem Akademi.
• Günhan, N. K., & Bumen, N. (2024). Türkiye’de gölge eğitim üzerine bir meta sentez çalışması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 62, 179-214. https://doi.org/10.9779/pauefd.1277613
• Hu, Y., Fan, W., & Ding, W. (2016). Does shadow education aggravate inequality of educational outcomes. The Eurasia Proceedings of Educational and Social Sciences, 4, 11-32.
• Ireson, J., & Rushforth, K. (2005). Mapping and evaluating shadow education. ESRC Research Project RES-000-23-0117. Institute of Education, University of London.
• İlik, A. (1997). Anadolu güzel sanatlar liselerinin müzik bölümlerinin uluslararası faaliyetleri ve Sevda-Cenap And Müzik Vakfı. Mavi Nota Müzik ve Sanat Dergisi, 5(25), 27-29.
• Kılavuz, N., & Tanık, İ. (2011). Millî Mücadele Döneminde Maarif Kongresi ve I. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin eğitim-öğretim hakkındaki görüşleri. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 353-378.
• Kobakidze, M. N., & Suter, L. E. (2020). The global diversity of shadow education. European Journal of Education, 55(3), 316-321. https://doi.org/10.1111/ejed.12411
• Lee, S., & Shouse, R. C. (2011). The impact of prestige orientation on shadow education in South Korea. Sociology of Education, 84(3), 212-224. https://doi.org/10.1177/0038040711411278
• Machabeli, G., Bregvadze, T., & Apkhazava, R. (2011). Examining private tutoring phenomenon in Georgia. International Institute for Education Policy, Planning & Management.
• Merriam, S. B. (2013). Qualitative research: A guide to design and ımplementation. John Wiley & Sons Inc.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Sage.
• Önal, İ. (2010). Tarihsel değişim sürecinde yaşam boyu öğrenme ve okuryazarlık: Türkiye deneyimi. Bilgi Dünyası, 11(1). 101-121. https://doi.org/10.15612/BD.2010.258
• Öztürk, A. (2003). Students opinions on the curriculum of Anatolian arts high school and their attitudes toward the teaching profession (Thesis No. 124936) [Master’s thesis, Marmara University]. Council of Higher Education Thesis Centre.
• Rifai, N., Rose, T., McMahon, G., Saxberg, B., & Christensen, U. (2018). Learning in the 21st Century: Concepts and tools. Clinical Chemistry, 64(10), 1423-1429. https://doi.org/10.1373/clinchem.2018.292383
• Rukancı, F., & Anameriç, H. (2004). Ortaçağ’da ilk üniversiteler: Studium Generale. Felsefe Dünyası Dergisi, 39, 170-187.
• Sağlam, M., Özüdoğru, O. F., & Çıray, F. (2011). Avrupa Birliği eğitim politikaları ve Türk Eğitim Sistemi’ne etkileri. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 87-109.
• Salcan, U. (2014). Private tutoring centers and transformation of teaching profession after 1980 in Turkey (Thesis No. 376452) [Master’s thesis, Marmara University]. Council of Higher Education Thesis Centre.
• Sazak, N., & Ece, A. S. (2004, April 7-10). Bolu Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi öğrencilerinin ÖSS ve Özel yetenek sınavlarına yönelik kaygıları [Paper presentation]. 1924-2004 Musiki Muallim Mektebinden Günümüze Müzik Öğretmeni Yetiştirme Sempozyumu, Isparta, Türkiye.
• Sebetci, H. (2016). 11.-12. Yüzyıllarda Ortaçağ Avrupası’nın eğitime genel yaklaşımı. Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi (SKAD), 2(3), 91-105.
• Southgate, D. E. (2009). Determinants of shadow education: A cross-national analysis [Doctoral dissertation, Ohio State University]. OhioLINK Electronic Theses and Dissertations Center. http://rave.ohiolink.edu/etdc/view?acc_num=osu1259703574
• Stevenson, D., & Baker, D. (1992). Shadow education and allocation in formal schooling: Transition to university in Japan. American Journal of Sociology, 97, 1639-1657. https://doi.org/10.1086/229942
• Tansel, A. (2013). Türkiye’de özel dershaneler: Yeni gelişmeler ve dershanelerin geleceği, Discussion Paper, No. 2013/17. Turkish Economic Association.
• Taştı, Ö. Y., & Demir, C. E. (2022). Gölgelerden ışığa gölge eğitim: Türkiye’de temel liseler örneği. Eğitim ve Bilim, 47(211), 139-169. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2022.11222
• Uçan, A. (1997). Yirmi birinci yüzyıl eşiğindeki Türkiye’de Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri müzik bölümleri: Genel durum-sorunlar-çözümler. Mavi Nota Müzik ve Sanat Dergisi, 5(25), 27-29.
• Ünsal, H. K. (2016). The role of the private tutoring establishment services in the period of university entrance and assessment of the private tutoring establishment services by candidate university students: Case of Antalya (Thesis No. 431196) [Master’s thesis, Akdeniz University]. Council of Higher Education Thesis Centre.
• Ünsal, S., & Korkmaz, F. (2016). Destekleme ve yetiştirme kurslarının işlevlerine ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 87-118.
• Yalçın, E. (2021). An evaluation of the use of online technologies in acting courses after the pandemic. Journal of Theatre Criticism and Dramaturgy, 33, 43-60. https://doi.org/10.26650/jtcd.1005652
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Bilimsel araştırma yöntemleri. Seçkin.
• Yin, R. K. (2017). Case study research and applications: Design and methods. Sage Publications.