Borsa İstanbul Özel Sağlık Hizmetleri Sektörünün Hastane Finansal Yaşam İndeksinin Değerlendirilmesi

Year 2025, Volume: 12 Issue: 1, 73 - 84, 04.01.2025

Faruk Dayı , Ali Elderbag

Abstract

Sağlık işletmelerinin faaliyetlerini kesintisiz bir şekilde sürdürebilmelerinde finansal kaynakların etkin ve verimli kullanılması oldukça önemlidir. Sağlık sektörü yoğun sermaye ve nitelikli iş gücü gerektirdiğinden işletmelerin finansal sürdürülebilirliliğinin sağlanması finansal performanslarının sürekli değerlendirilmesini gerektirmektedir. Bu çalışmanın amacı sağlık işletmelerinin finansal performanslarını değerlendirmektir. Çalışmada cari oran, faaliyet giderlerinin faaliyet gelirlerine oranı, yabancı kaynakların toplam varlıklara oranı ve Hastane Finansal Yaşam İndeksi değişkenleri kullanılmaktadır. Borsa İstanbul’da işlem gören Lokman Hekim, MLP, NASMED ve TAPDI işletmelerinin 2019-2023 dönemi konsolide finansal tablo verileri ile analiz yapılmaktadır. Analiz sonucuna göre sağlık işletmelerinin finansal performanslarının farklılık gösterdiği bulgulanmaktadır. NASMED ve TAPDI işletmelerinin finansal sıkıntı yaşamadıkları; Lokman Hekim ve MLP işletmelerinin ise bazı dönemlerde finansal sıkıntı yaşadıkları görülmektedir. Sağlık işletmelerinin finansal yapılarını iyileştirici önlemler almaları önerilmektedir.

Keywords

Sağlık İşletmeleri, Finansal Performans, Borsa İstanbul, Hastane Finansal Yaşam İndeksi

Assessing The Hospital Financial Viability Index in Private Healthcare Sector in Borsa Istanbul

Abstract

The uninterrupted continuation of operations in healthcare enterprises significantly depends on the efficient and effective utilization of financial resources. Since the health sector demands intensive capital and qualified labor, continuous assessment of financial performance is essential for maintaining financial sustainability. This study aims to evaluate the financial performance of healthcare enterprises. The variables include the current ratio, the ratio of operating expenses to operating revenues, the ratio of liabilities to total assets, and the Hospital Financial Viability Index (HFVI). The analysis was performed for the 2019-2023 period with the consolidated financial statement data of Lokman Hekim, MLP, NASMED, and TAPDI enterprises traded in Borsa Istanbul. The findings indicate that the financial performances of health enterprises vary. NASMED and TAPDI enterprises do not experience financial difficulties, whereas Lokman Hekim and MLP enterprises experience financial difficulties during specific periods. It is recommended that health enterprises implement measures to improve their financial structures.

Keywords

Healthcare Enterprises, Financial Performance, Borsa Istanbul, Hospital Financial Viability Index

Ethical Statement

This study was prepared in accordance with scientific research and publication ethics rules.

References

• Barnes, M., Oner, N., Ray, M. N., & Zengul, F. D. (2017). Exploring the Association between Quality and Financial Performance in U.S. Hospitals: A Systematic Review. Journal of Health Care Finance, 44(2), 1-20.
• Bazzoli, G. J., Chen, H.-F., Zhao, M., & Lindrooth, R. C. (2008). Hospital Financial Condition and The Quality of Patient Care. Health Economics, 17(8), 977-995. doi:10.1002/hec.1311
• Bazzoli, G. J., Fareed, N., & Waters, T. M. (2014). Hospital Financial Performance In The Recent Recession And Implications For Institutions That Remain Financially Weak. Health Affairs, 33(5), 739-745. doi:10.1377/hlthaff.2013.0988
• Beyhan, T. E. (2020). MLP Sağlık Hizmetleri Anonim Şirketinin Finansal Performansının Üç Farklı Yöntem ile Analizi. Business & Management Studies An International Journal, 8(2), 1777-1802. http://dx.doi.org/10.15295/bmij.v8i2.1495
• Bozkurt, İ. (2022). Özel Bir Sağlık İşletmesinin Finansal Performansının Oran Analizi Yöntemi ile İncelenmesi. GÖBEKLİTEPE International Journal Of Health Sciences, 5(10), 114-125. http://dx.doi.org/10.55433/gsbd-134
• Çil Koçyiğit, S., Bıyık, E., & Ertaş, Ş. (2022). Özel Bir Sağlık İşletmesinin Finansal Performansının Trend Analizi ile Değerlendirilmesi. Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 22(1), 165-180. https://doi.org/10.11616/asbi.1015793
• Çil Koçyiğit, S., Ekinci, N., & Özşahin, F. (2022). Özel Bir Zincir Hastane Grubunun Karlılık Performansının DUPONT Finansal Analiz Tekniğiyle İncelenmesi. International Review of Economics and Management, 10(1), 1-17. https://doi.org/10.18825/iremjournal
• Encinosa, W. E., & Berbard, D. M. (2005). Hospital Finances and Patient Safety Outcomes. INQUIRY, 60-72. https://doi.org/10.5034/inquiryjrnl_42.1.6
• Gider, Ö. (2011). Ekonomik Kriz Dönemlerinin Özel Hastanelere Etkileri: Bir Özel Hastanenin Oran Analizleri Yöntemiyle Finansal Performansına Bakış. Öneri, 9(36), 87-103.
• Güngör Tanç, Ş., & Erciyes Eravcu, T. (2021). Özel Hastanelerde Finansal Performans Analizi Kayseri İlinde Özel Hastaneler Üzerine Bir Araştırma. İşletme Akademisi Dergisi, 2(4), 381-397.
• Işıkçelik, F., Durur, F., & Günaltay, M. M. (2021). Özel Hastane Finansal Performansının DuPont Finansal Analiz Yöntemiyle Değerlendirilmesi. Alanya Akademik Bakış, 5(2), 773-791. doi: https://doi.org/10.29023/alanyaakademik.874789
• Işıkçelik, F., Turgut, M., & Ağırbaş, İ. (2022). Hastanelerde Finansal Performansın Farklı Analiz Yöntemleri ile Değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 13(34), 505-519. https://doi.org/10.21076/vizyoner.948785
• Kabak, S., & Yurttadur, M. (2023). Türkiye’deki Hastane Alt Sektörünün Finansal Performansının Değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(3), 1076-1085. https://doi.org/10.36362/gumus.1326037
• KAP. (2024a). Kamuyu Aydınlatma Plarformu Sektörler. [Available online at: https://www.kap.org.tr/tr/Sektorler], Retrieved on July 10, 2024.
• KAP. (2024b). Kamuyu Aydınlatma Platformu. [Available online at: https://www.kap.org.tr/tr/], Retrieved on July 10, 2024.
• Karapınar, A., & Zaif, F. (2016). Finansal Analiz (Gözden Geçirilmiş ve Yenilenmiş 4. Baskı). Ankara: Gazi Kitabevi.
• Karataş, Y. E., & Çınaroğlu, S. (2023). Sağlık Alanında Faaliyet Gösteren İşletmelerin Konsolide Finansal Tablo Analizi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 26(1), 149-174.
• Kourtis, M., Curtis, P., Hanias, M., & Kourtis, E. (2021). A Strategic Financial Management Evaluation of Private Hospitals’ Effectiveness and Efficiency for Sustainable Financing: A Research Study. European Research Studies Journal, XXIV (1), 1025-154.
• Kurtlar, M. (2023). Finansal Tablolar Analizi: Borsa İstanbul'da (BIST) Faaliyet Gösteren Bir Sağlık İşletmesinde Uygulama (2014-2020). Mali Çözüm Dergisi, 33(177), 807-838.
• Narine, L., Pink, G., & Leatt, P. (1996). Prediction of the financial performance of Ontario hospitals: A Test of Environmental Determinist and Adaptationist Perspectives. Health Services Management Research, 9(3), 137–155.
• Ozcan, Y. A., & McCue, M. J. (1996). Development of a Financial Performance Index for Hospitals: DEA Approach. Journal of the Operational Research Society, 47(1), 18-26.
• Özgülbaş, N. (2005). Sağlık Kurumlarında Finansal Performans Ölçümü ve Finansal Performansı Artırmak için Kullanılacak Stratejiler. Verimlilik Dergisi, 3, 125-144.
• Özgülbaş, N., Koyuncugil, A. S., Duman, R., & Hatipoğlu, B. (2008). Özel Hastane Sektörünün Finansal Değerlendirmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (40), 120-131.
• Pegels, C. C. (1984). A Model for Evaluating Financial Viability of a Hospital. W. Van Eimeren, R. Engelbrecht ve C. D. Flagle (Ed.) Third International Conference on System Science in Health Care. Health systems research. Berlin Heidelberg: Springer.
• Smith, P. (1990). Data Envelopment Analysis Applied to Financial Statements. Omega, 18(2), 131-138.
• Şenol, A., & Metin, M. H. (2022). Covid-19 Pandemisinin Sağlık İşletmelerine Finansal Etkisi: MLP Sağlık Grubu Örneği. Bucak İşletme Fakültesi Dergisi, 5(2), 233-250. https://doi.org/10.38057/bifd.1176805
• Vlasiadis, K., Maisi, E., Patelarou, E., & Patelarou, A. (2022). Strategies to Enhance Financial Performance in Hospitals. International Journal of Nursing and Health Care Research, 5(4), 1-7. doi:10.29011/2688-9501.101299