Tarçın'ın Tarih Boyunca ve Günümüzdeki Kullanımı Use of Cinnamon throughout the History and Present

Year 2005, , 171 - 183, 01.01.2005

Oğuzhan Gürson Gülbin Özçelikay

https://doi.org/10.1501/OTAM_0000000388

Abstract

Keywords

-

Tarçın'ın Tarih Boyunca ve Günümüzdeki Kullanımı Use of Cinnamon throughout the History and Present

Abstract

Halk arasında “Darçın”, “Loğusa”, “Şerbet Kokusu” gibi adlarla bilinen Tarçın, bazı Cinnamomum (Lauraceae) türlerinin kurutulmuş kabuğudur. Çin Tarçını (Cortex Cinnamomi cassiae) ve Seylan Tarçını (Cortex Cinnamomi zeylanici) olmak üzere başlıca iki cins tarçın kabuğu bulunmaktadır. Her iki tarçın da bileşiminde tanen ve %1-2 oranında uçucu yağ içermektedir. Her iki bitki de Japonya, Seylan, Güney Amerika, Sumatra gibi yerlerde yetiştirilmektedir. Tarçın, kabızlığı önleyici, gaz söktürücü ve antiseptik özelliklere sahiptir. Bunun dışında baharat ve koku verici olarak da kullanılmaktadır. Kabuklarından distilasyon yöntemi ile elde edilen tarçın yağının da hoş bir kokusu ve tadı vardır, bileşiminde, sinnamik aldehit ve ogenol içerir. Sağlık açısından binlerce yıldır kullanılmaktadır. Halk arasında psikolojik sıkıntılar, sürmenaj, kalp zayıflığı, grip, soğuk algınlığı, nezle, iştahsızlık, hazımsızlık, ishal, mide tembelliği, vücut direncinin düşüklüğü ve bağırsak solucanlarına karşı kullanılmaktadır. Ibn-i Sina, el-Kânûn fî’t-Tıbb adlı kitabında bütün tarçınların etkisinin, açıcı, ısıtıcı ve düzeltici olduğu ve kötü etkileri çekip iyileştirdiğini belirtmektedir. Tarçın kabuğunun Türk Kodeksine kayıtlı Tarçın Şurubu (Sirupus Cinnamomi) formülasyonu da bulunmaktadır. Son yıllarda tarçının çok sayıda kişinin sağlığını tehdit eden şeker hastalığına karşı kullanılabileceği ile ilgili çalışmalar da yapılmaktadır. Bu çalışmada Türk Tıp Tarihi boyunca tarçının halk hekimliğinde kullanılışından örnekler verilerek bugünkü bilimsel anlamda kullanılışları ile karşılaştırılmaya çalışılacaktır

Keywords

Tarçın, Çin Tarçını, Seylan Tarçını, Tarçın Kabuğu

References

• Beal, J.L., Reinhard, E., Natural Products as Medicinal Agents, Hippokrates-Verlag, Strasbourg, 1980.
• Demirhan, A., Mısır Çarşısı Drogları, Sermet Matbaası, İstanbul, 1975.
• Demirhan, A. Şifalı Bitkiler, Doğal İlaçlarla Geleneksel Tedaviler, Alfa Yayınları, İstanbul, Bursa, 2001.
• Gunther, E., The Essential Oils, Van Nostrand Company, London, 1950.
• Gunther,R.T., The Grek Herbal of Dioscorides, Hafner Publishing Co., New York, 1959.
• http://www.murabit.net/sihhat/bitkiT.htm#t2
• İbn-İ Sina, El-Kanun Fi’t-Tıbb, , Esin Kâhya (Türkçe’ye Çeviren), Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları No: 234, Ankara, 2000.
• Khan, A., and et all, Cinnamon Improves Glucose and Lipids of People with Type 2 Diabetes, Diabetes Care, 26:3215-3218, 2003.
• Özkök, A., Gâyetülbeyân fi Tedbiri Bedenil İnsan, İnsan Sağlığı Koruma Yöntemleri, Vega Yayınları, Ankara 1992.
• Pdr For Herbal Medicines, Montwale-New Jersey: Medical Economics Company,2000.
• Robbers, J. E. Speedie, M.K., Tyler, V.E., Pharmacognosy and Pharmacobiotechnology, Williams & Wilkins, Baltimore, 1996.
• Sabuncuoğlu, Şerefeddin, Mücerreb-name (İlk Türkçe Deneysel Tıp eseri–1468), , İlter Uzel, Kenan Süveren, Atatürk Kültür Merkezi Yayınları No: 202, 1999, Ankara.
• Steıner, R.P., Folk Medicine, The Art And Science, American Chemical Society, Washington, 1986.
• Tabîb İbn-i Şerif, Yadigâr, 15. Yüzyıl Türkçe Tıp Kitabı, Yadigâr-ı İbn-i Şerif, Editor Orhan Sakin, Merkez Efendi ve Halk Hekimliği Derneği, İstanbul, 2003.
• Trease, G. E., Pharmacognosy, English Language Book Society, London, 1983.
• Yalçın, A., Fitoterapi, Öldüren/Yaşatan Bitkiler, Geçit Kitabevi, İstanbul,1998.