Konya Vilayeti Dahilinde Projelendirilen Hükümet Konakları ve Mahzen Binaları

Year 2024, , 117 - 147, 27.09.2024

Emre Kolay , Elif Çoban

https://doi.org/10.5281/zenodo.13820012

Abstract

Geç dönem Osmanlı mimarisi içerisinde önemli bir yer edinen kamu yapıları, Tanzimat ile birlikte gelen yeni yönetim sisteminin de vazgeçilmez fiziki unsuru haline gelmiştir. Bu çerçevede özellikle 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Osmanlı kentlerinin hemen hepsinde kamu yapılarının inşası adına faaliyetler başlamış ve İmparatorluğun çöküşüne dek bu inşa faaliyetleri devam etmiştir. Kamu yapıları arasında kentlerde karşımıza çıkan en belirgin yapılar şüphesiz hükümet konaklarıdır. Devletin temsil ve gücünü taşra vilayetlerine aktaran ve fiziki bağ kuran bu yapılar hem işlevsel hem de sembolik özellikleriyle dikkat çekmektedir. Bu çalışma, Tanzimat sonrası vilayet sistemi içerisinde sınırları ve yetkileri şekillenen Konya Vilayeti dahilinde inşası ya da tamiratı planlanan Hükümet Konaklarına ait proje dosyalarını irdelemektedir. Osmanlı arşivlerinde yapılan taramalar sonrasında tespit edilen 10 proje dosyasında yer alan Akşehir, Bozkır, Burdur, Kadınhanı, Kaş, Nevşehir, Seydişehir ve Şarkikaraağaç Hükümet Konakları ile Konya ve Isparta Hükümet Konakları’nın mahzen binalarının plan, cephe, kesit ve detay çizimlerini sunan projeler çalışma kapsamında değerlendirilmektedir. Bununla birlikte Konya Vilayeti dahilinde bulunan Ladik ve Ereğli yerleşimleriyle ilişkili olabilecek iki hükümet konağı projesi de irdelenmektedir. Bu bağlamda çalışmanın birincil kaynağını Osmanlı arşivleri oluşturmaktadır. Söz konusu proje dosyalarının bir kısmı farklı akademik çalışmalar içerisinde değerlendirilmiş ve yayımlanmış olmasına karşın projelerin büyük bir kısmı ilk defa bu çalışma ile ele alınacak ve değerlendirilecektir.

Keywords

Osmanlı Mimarisi, Tanzimat, Konya, Kamu Yapıları, Hükümet Konakları

Ethical Statement

Yok

Supporting Institution

Yok

Government Mansions and Cellar Buildings Projected within Konya Province

Abstract

References

• Davison, R.H. (1963). Reform in The Ottoman Empire 1856-1876. Princeton University Press.
• Durdu, M. (2024). Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Bozkır Kazasında İmar ve Bayındırlık Faaliyetleri, Tarih Araştırmaları Dergisi, 43(76), 199-229.
• Işık, A. (2024). Arşiv Belgeleriyle Konya Hükümet Konağı’nın İnşası, Çizgi Kitabevi.