Bünyan İlçesi Gergeme Mahallesi Tarihi Mezar Taşları

Year 2024, Issue: 6, 239 - 277, 27.09.2024

Ersel Özbay , Sultan Murat Topçu

https://doi.org/10.5281/zenodo.13835035

Abstract

BÜNYAN İLÇESİ GERGEME MAHALLAESİ TARİHİ MEZAR TAŞLARI
ÖZET

Binlerce yıllık Türk geleneğinde, ölüm olayı kesinlikle bir son olarak değil aynı zamanda ahirete olan inancın bir yansıması olarak görülür. Mezar taşları ve defin işlemleri, bu inancın birer göstergesi olarak kabul edilmiştir.
Mezarların doğru bir şekilde değerlendirmesi için, öncelikle temel kaynakların titizlikle incelemek gereklidir. Temel kaynaklara dayalı bir araştırma yapılmadan, mezar taşlarının sahip olduğu önemi ve özellikleri tam olarak kavramak ve değerlendirmek mümkün değildir. Mezarlar sadece fiziksel bir alanı temsil etmekle kalmaz, aynı zamanda milli ve manevi değerlerimizin korunmasına da katkıda bulunurlar, insanların ölümden sonraki yaşamlarının hatırlanmasını sağlamak ve onları unutulmaktan korumak için bir yurt konumundadırlar. İslam dininde çok hoş karşılanmasa da Anadolu insanı yaşadığı bu coğrafyada mezar kültünü kendi kültür ve sanatını mezar taşlarına yansıtarak en ince teferruatına göre yaşamış ve yaşatmıştır.
Araştırmanın konusu Bünyan İlçesi Gergeme Mahallesi mezarlığında bulunan Osmanlının son dönemi, Cumhuriyetin ilk çeyreğine tarihlendirilen tarihi öneme sahip mezar taşlarıdır.
Daha önce tarihi Gergeme mezarlığ mezar taşları hakkında bir çalışma ve araştırma yapılmamış olması bu çalışmanın önemini ortaya koymaktadır. Araştırmada günümüzde sağlam ayakta kalmış sanat tarihi açısından önemli nitelikteki mezar taşlarını içermekte ve bu taşların yöresel ve çevresel kültürler üzerindeki etkilerini değerlendirmektir. Mezar taşlarının tipolojisi, form, kullanılan malzeme ve mezar tipi açısından ele alınmıştır. Türk sanat tarihi açısından büyük öneme sahip olan mezar taşları, Gergeme tarihi mezarlığında bulunan örneklerle değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bu çalışma, aynı bölgedeki henüz incelenmemiş mezar taşlarının araştırılmasına öncülük etmeyi ve gelecek çalışmalara kaynak oluşturmayı hedeflemektedir. Ayrıca, bu mezar taşlarının belgelenmesi ve korunması, Türk sanatının zenginleştirilmesine katkıda bulunacaktır.





Anahtar Kelimeler; Mezar, Mezar taşları, Kitabe

Keywords

Mezar Taşı, mezar, gergeme

References

• Demiriz, Y. (1986). Osmanlı Kitap Sanatında Natüralist Üslupta, Çiçekler, İstanbul: İstanbul Üniversitesi. Edebiyat Fakültesi Yayınları. Gökyay, O.Ş. (2006), Dedem Korkutun Kitabı, İstanbul: Kabalcı Yayınları. s.87. Güngör, H. (1996). “Kayseri ve Çevresinde Bazı Mezar Taşları”, Türk Dünyası Tarih Dergisi, s. 30-33.