Modern Hayatın 'Modern Babaları: Toplumsal Anlatıların Yeniden Üretim Aracı Olarak Reklamlarda Babalık Kodlarının Değişimi/Dönüşümü

Yıl 2022, Cilt: 1 Sayı: 1, 97 - 114, 29.06.2022

Esra Güngör Kılıç

Öz

Medya, toplumsal normların izler kitleye iletilmesinde etki gücü kanıtlanmış bir araç olarak varlığını sürdürmektedir. Kültürel kodlara dayalı olarak kurulan medya metinleri, hali hazırdaki kültürel kodları kullandıkları gibi aynı zamanda izleyiciyi etkilemek amacıyla egemen ideolojiyi yansıtan yeni kodlamaları da iletmektedirler. Medya metinleri içerisinde reklamlar ise hem tüketim çağının devamının bir aracısı hem de döngüsel mesaj iletim gücü ile toplumsal anlatıların inşa araçlarından birisidir. Bu anlatılar içerisinde üzerinde durulması yeğlenmiş olan ise, toplumsal cinsiyet kavramına içkin olarak erkeklik çalışmaları ve babalık rollerine dair üretilen/değişen/dönüşen anlamlardır. Modern çağın değişen yargıları 'modernleşen babaları' zorunlu kılmıştır. Segal'ın, 'çağdaş baba' ve 'yeni baba' kavramlarından hareketle bu çalışmada öne sürülen modern hayatın babalarının 'yeni babalık' olarak değerlendirilmesine yönelik kavramsal bir alt yapı oluşturulmuştur. Kültürel bir metin olarak ele alınan 2017 yılında televizyonda yayınlanan babalar günü reklamları üzerinden geleneksel ve modernin yarattığı babalık kodlarındaki gerilim eleştirel metin okuması ile irdelenmiştir. Çalışmanın sonucunda, reklamlarda değişen yaşam koşullarının babalık kodlarında bir değişimi söz konusu kıldığı ancak bunun içerisinde bir diğer yanıyla geleneksel olan toplumsal cinsiyet kodlarının yeniden üretimine de hizmet ettiğine ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Toplumsal cinsiyet, erkeklik çalışmaları, babalık kavramı, babalar günü reklamları, tüketim

Kaynakça

• Atabek, Erdal. (1990). Kışkırtılmış Erkeklik Bastırılmış Kadınlık. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi. (On birinci Basım).
• Barutçu, Atilla. (2013). Türkiye’de Erkeklik İnşasının Bedensel ve Toplumsal Aşamaları, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kadın Çalışmaları Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Baştürk, Akca Emel ve Tönel, Ebru. (2011). Erkek(lik) Çalışmalarına Teorik Bir Çerçeve: Feminist Çalışmalardan Hegemonik Erkekliğe. Medyada Hegemonik Erkek(lik) ve Temsil (Derleyen, İ. Erdoğan). İstanbul: Kalkedon Yayınları, 11-40.
• Baudrillard, Jean. (2017). Tüketim Toplumu. (Çev. Ferda Keskin, Hazal Deliceçaylı). İstanbul: Ayrıntı Yayınları. (Dokuzuncu Basım).
• Bayhan, Vehbi. (2011). Tüketim Toplumunda Bireyin Ontolojik Mottosu: "Tüketiyorum Öyleyse Varım". Sosyoloji Konferansları Dergisi, Sayı: 43, 221-248.
• Bocock, Robert. (2009). Tüketim. (Çev. İrem Kutluk). Ankara: Dost Kitabevi.
• Bora, Aksu ve Üstün, İlknur. (2005). Algılar ve Zihniyet Yapıları- "Sıcak Aile Ortamı": Demokratikleşme Sürecinde Kadın ve Erkekler. İstanbul: TESEV.
• Bourdieu, Pierre. (2000). Televizyon Üzerine. (Çev. Turhan Ilgaz). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. (İkinci Basım).
• Bourdieu, Pierre. (2001). Masculine Domination. (Çev. Richard Nice). Californiya, Stanford: Stanford University Press.
• Bozok, Mehmet. (2009). Feminizmin Erkekler Cephesindeki Yankısı: Erkekler ve Erkeklik Üzerine Eleştirel İncelemeler. Cogito Dergisi, Sayı: 58, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 269-284.
• Connell, R. W. (1998). Toplumsal Cinsiyet ve İktidar: Toplum Kişi ve Cinsel Politika. (Çev. Cem Soydemir). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Connell, R. W. (2005). Masculinities. Berkeley and Los Angeles: University of California Press. (Second Edition)
• De Beauvoir, Simone. (1993). Kadın (İkinci Cins). (Çev. Bertan Onaran). İstanbul: Payel Yayınları. (Sekizinci Basım).
• Dökmen, Y. Zehra. (2015). Toplumsal Cinsiyet. İstanbul: Remzi Kitabevi. (6.Basım)
• Erdemir Göze, Filiz. (2015). Televizyon İmgesinden Sinema Perdesine Bakmak. Ankara: Nobel Yayınları.
• Esslin, Martin. (2001). Televizyon Çağı- T.V. Beyaz Camın Arkası. İstanbul: Pınar Yayıncılık - Çağdaş Sorunlar Dizisi
• Feasey, Rebecca. (2008). Masculinity and Popular Television. Scotland, Edinburgh: Edinburgh University Press.
• Hırata, H., Laborie, F., Le Doaré, H. ve Senotier, D. (2015). Eleştirel Feminizm Sözlüğü. (Çev. Gülnur Acar Savran). Ankara: Dipnot.
• Hobson, Barbara and Morgan, David. (2004). Introduction: making men into fathers, Making Men into Fathers-Men, Masculinities and the Social Politics of Fatherhood (Editör, Barbara Hobson), UK, Cambridge: Cambridge University Press, 1-24.
• Irigaray, Luce. (2009). ...cemaatin ebedi ironisi... . Cogito Dergisi, Sayı: 58, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 159-172.
• İmançer, Dilek. (2006). Toplumsal Cinsiyet Oluşumuna İlişkin Kuramsal Yaklaşımlar. Medya ve Kadın (Editör, D. İmançer), Ankara: Ebabil Yayıncılık, 1-22. Kellner, Douglas. (2010). Medya Gösterisi. (Çev. Zeynep S. Doğruer) İstanbul: Açılım Kitap.
• Pira, Aylin ve Elgün, Aslı. (2005). Toplumsal Cinsiyeti İnşaa Eden Bir Kurum Olarak Medya; Reklamlar Aracılığıyla Ataerkil İdeolojinin Yeniden Üretilmesi. Ege Üniversitesi, http://cim.anadolu.edu.tr/pdf/2004/1130848482.pdf, 525-537.
• Ransome, Paul. (2011). Antonio Gramsci- Yeni Bir Giriş. (Çeviri: Ali İhsan Başgül) Ankara: Dipnot Yayınları.
• Sancar, Serpil. (2009). Erkeklik: İmkânsız İktidar. İstanbul: Metis Yayınları.
• Segal, Lynne. (1992). Ağır Çekim- Değişen Erkeklikler Değişen Erkekler. (Çev. Volkan Ersoy). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Thomä, Dieter. (2011). Babalar: Modern Bir Kahramanlık Hikâyesi. (Çev. Fikret Doğan). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Türk, H.Bahadır. (2008). Eril Tahakkümü Yeniden Düşünmek: Erkeklik Çalışmaları İçin Bir İmkân Olarak Pierre Bourdieu. Toplum ve Bilim Dergisi, Sayı: 112, 119-146.
• Yıldız, Tuba. (2006). Reklamda Cinsiyetin Kullanımı, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İletişim Bilimleri Anabilim Dalı, Reklamcılık ve Tanıtım Bilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.