Haber-i Vâhidin Kıyasa Takdimi Meselesi ve Fürû-u Fıkha Yansıması

Year 2022, , 62 - 93, 30.06.2022

Rifat Yıldız

https://doi.org/10.17859/pauifd.1075183

Abstract

Hz. Peygamber’in konuştuklarını işitenler açısından sözünün doğruluğu bilindiğinden onlar açısından delil kabul edilmiştir. Resûlullâhtan sonra gelenler açısından ise onun sözleri râviler vasıtasıyla aktarıldığından bir kısmının bilgi ve amelî değeri üzerinde tartışma olmuştur. Rivayet edilenlerin bir kısmı haber-i vâhid yoluyla aktarıldığından bunların bilgi - ameli değeri ve kabulü üzerinde titiz bir biçimde durulmuştur. Birçok fıkhî meselenin dayanağı olması hasebiyle haber-i vâhidin bilgi değeri ve kabulüyle ilgili kıstasların bilinmesi önem arz etmektedir. Bu çalışmada haber-i vâhidle kıyasın çatışması durumunda hangisinin öncellenmesi gerektiğiyle ilgili âlimlerin görüşleri araştırılıp mezkûr anlayışların fürû fıkha yansıması ortaya konmaya çalışılacaktır. Bu amaçla haber konusu incelenecek ve ayrıca fürû meselelerine etkisi araştırılacaktır.

Keywords

İslam Hukuku, Haber-i Vâhid, Kıyas, İhtilaf, Tercih

Supporting Institution

Yok

References

• Abdülaziz el-Buhâri, Alâüddîn. Keşfü’l-esrâr. Beyrut: Dâru’l-Kütubi’l-‘İlmiyye, 1418/1997.
• Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdillâh Ahmed b. Muhammed b. Hanbel eş-Şeybânî. el-Müsned. thk. Şuayb el-Arnaût. Beyrut: Müessetü’r-Risâle, 1416/1995.
• Âmidî, Ali b. Muhammed. el-İhkâm fî usûli’l-ahkâm. Riyad: Dâru’s-Samî‘î, 1424/2003.
• Apaydın, H. Yunus. “Kıyas (Fıkıh)”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. Erişim 05 Aralık 2021. https://islamansiklopedisi.org.tr/kiyas#2-fikih.
• Bâcî, Ebû Velid Süleyman b. Halef. İhkâmu’l-fusûl fî ahkâmi’l-usûl Beyrut: Müessetu’r-Risâle, 1409/1989.
• Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmail. el-Câmiʿu’s-sahîh. nşr. Muhammed Züheyr b. Nasr. Beyrut: Dâru Tavki’n-Necât, 1422/2001.