Research Article
BibTex RIS Cite

Modern Arap Şiirinde İngiliz Algısı Balfour Deklarasyonu Örneği

Year 2025, Volume: 12 Issue: 1, 227 - 251, 30.06.2025
https://doi.org/10.17859/pauifd.1638566

Abstract

Yahudiler için bir umut Filistinliler için bir yıkım ve gözyaşının başlangıcı olan Balfour Deklarasyonu, 20. Yüzyılın başlarında Orta Doğu tarihinde önemli bir olay olarak kayda geçmiştir. 02.11.1917’de Birleşik Krallık’tan Lord Arthur Balfour’un uluslararası Siyonist hareketin liderlerinden Lord Walter Rothchild’e bir mektup yazarak Filistin topraklarında bir Yahudi devleti kurulması durumunda kendilerinin destek vereceklerini belirtmesi, Orta Doğu tarihini yeniden şekillendirmiştir. Bundan sonra İngiliz devletinin desteğini arkasında hisseden ve bundan cesaret alan Siyonist işgalciler’in bölgeye akını devam etmiştir. 1948’de İngiliz Manda’sının bitmesi ve ardından İsrail Devleti’nin kurulması, Arapların gözünde İngilizleri suçlu durumuna düşürmüştür. Balfour Deklarasyonu’nu kendilerine bir ihanet olarak gören Arapların İngilizlere olan sitem ve serzenişleri edebiyatlarına da yansımıştır. Öyle ki 20. Yüzyılda yaşayan birçok Arap şairinin şiirlerinde Balfour’u kınadıkları ve İngilizleri ihanetle suçladıkları görülmektedir. Abdurrahim Mahmûd (ö. 1948), İbrahim ed-Debbâğ (ö. 1946), İbrahim Tuḳan (ö. 1941), Ahmed Muharrem (ö. 1945), Mahmud Hasan İsmail (ö. 1977), Ali Mahmud Taha (ö. 1949), Ali el-Hûmânî (ö. 1964) ve Reşîd Selim el-Ḫûrî (ö. 1984) bunlardan bazılarıdır.

Ethical Statement

MODERN ARAP ŞİİRİNDE İNGİLİZ ALGISI BALFOUR DEKLARASYONU ÖRNEĞİ başlıklı çalışmamın hazırlanmasındaki tüm süreç boyunca bilimsel ahlak ve geleneklere aykırı düşecek bir yardıma başvurulmaksızın yazıldığını ve yararlandığım eserlerin kaynakça kısmında gösterilenlerden oluştuğunu, bunlara atıf yapılarak yararlanılmış olduğunu belirtir ve onurumla beyan ederim.

Supporting Institution

Yok

Project Number

Yok

References

  • Çay, Mahmut. “Gondol Şairi Ali Mahmûd Tâhâ ve Modern Arap Şiirindeki Yenilikçi Rolü”, İslami Araştırmalar Dergisi, 16 (Aralık 2024), 116-141. https://doi.org/10.54958/iiad.1582560.
  • Divanu Abdurrahim Mahmûd. Ammân: Şeriketu’ṭ-Ṭıbâ‘ti’l-Ḥadîse, 1958.
  • Divanu Abdurrahim Mahmûd. thk. Kâmil es-Sevâfîrî, Beyrut: Dâru’l-‘avda, 1974.
  • Divanu’ş-Şâir Abdurrahim Mahmûd. Vizâretu’s-Seḳâfeti’l-Filasṭîniyyah, t.y.
  • Divanu Alî Mahmûd Ṭahâ. Ḳahire: Muessesetu Hindâvî, 2017.
  • Divânu İbrahim. Beyrut: Dâru’ş-Şarḳi’l-Cedîd, 1955.
  • Divânu Muharrem: es-Siyâsiyyât, thk. Mahmûd Ahmed Muharrem, Kuveyt: Mektebetu’l-Fellâḥ, 1984.
  • el-A‘mâlu’l-kâmile li’ş-şâ‘iri’ş-şehîd Abdirrahîm Mahmûd. thk. İzzuddîn el-Munâṣıra, Dımaşḳ: Dâru’l-Celîl, 1988.
  • el-A‘mâlu’l-Kâmile Mahmûd Hasan İsmâil. Ḳahire: el-Hey’etu’l-Mıṣriyye’l-‘Âmme li’l-Kuttâb, 2004.
  • el-A‘mâlu’ş-şi‘riyyeti’l-kâmile İbrahim Ṭūḳān. Beyrut: el-Muessesetu’l-Arabiyye li’d-Dirâsâti ve’n-Neşr, 1993.
  • el-Bergûsî, Omar Sâlih vd. Târiḫu Filasṭîn. Bûrsa‘îd: Mektebetu’s-Seḳâfeti’d-Diniyye, 2001.
  • ed-Debbâġ, Muṣṭafa Murad. Bilâdunâ Filasṭîn. Kafr Qara: Dâru’l-Hudâ, 1991.
  • el-Eşter, Abdulkarîm. İliyyâ Ebû Mâḍî: el-A‘mâlu’ş-şi‘riyyeti’l-kâmile. Kuveyt: Muessesetu Câ’izeti Abdilazîz Su‘ûd el-Bâbeṭayn li’l-İbdâ‘i’ş-şi‘rî, 2008.
  • el-Ḫûrî, Reşîd Selîm. el-A‘âṣîr. Beyrut: Matbaatu Mecelleti’ş-Şarḳ, 1933.
  • el-Jabûrî, Kâmil Selmân. Mu‘cemu’l-Udebâ mine’l-‘aṣri’lş-Câhilî ḥattâ seneti 2002. Beyrut: Dâru’l-Kutbui’l-İlmiyye, 2002.
  • el-Keyâlî, Abdulvahhab. Tariḫu Filasṭîn el-ḥadîs. Amman: el-Muessesetu’l-Arabiyye li’d-Dirâsât ve’n-Neşr, 1990.
  • el-Meydânî, Ebû’l-Faḍl Ahmed b. Muhammed b. İbrahim. Mecme‘u’l-emsâl. Ḳahire: Maṭbaatu Sunneti’l-Muhammediyye, 1955.
  • Fazlıoğlu, Şükran. “Ebû Maḍî, İliyya”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. Ek-1/366-367, Ankara: TDV Yayınları, 2020.
  • Hâşimî, Ekber. İsrail ve Filasṭîn. Tahran: İntişârât-i Cehân Ârâ, 1342.
  • Jabārah, Taysīr. Tariḫu Filasṭîn. Ramallah, Dâru’ş-Şurûḳ, 1998.
  • Jabārah, Taysīr. Tarîḫu’d-Devleti’l-‘Usmâniyye. Amman: Câmi‘atu Ḳuds el-Meftûḥa, 2015.
  • Karaman M. Lutfullah. “Filistin”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 13/89-103, İstanbul: TDV Yayınları, 1996.
  • Kutsal Kitap: Tevrat, Zebur ve İncil. İstanbul: Yeni Yaşam Yayınları, 2020.
  • Küçük, Cevdet. “Sykes-Picot Anlaşması”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 38/204-206, İstanbul: TDV Yayınları, 2010.
  • Masalha, Nur. “The Concept of Plasetine…”, Journal of Holy Land and Palestine Studies, 15. 2/143-202, 2016. min A‘mâli’ş-Şâir İliyyâ Ebî Mâḍî: el-Ḫamâil. Beyrut: Dâru Kâtib ve Kitab, 1988. min bustâni’l-ḳalb şi‘ru Mahmûd Hasan İsmâil. Çev: es-Sa‘îd el-İsevî, Kuveyt: Muessesetu Câ’izeti Abdilazîz Su‘ûd el-Bâbeṭayn li’l-İbdâ‘i’ş-şi‘rî, 2014.
  • Özçelik Fatih-Öztürk, Mustafa. “İngiltere’nin Mısır’ı İşgali ve “Taçsız Hükümdar” Lord Cromer’in Mısır İdaresi (Eylül 1883-Mart 1907)”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31 (1), 477-494, 2021.
  • Özel, Ahmet. “Ahmed Muharrem”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. Ek 1/47-49, Ankara: TDV Yayınları, 2020.
  • es-Sevâfîrî, Kâmil. eş-Şi‘ru’l-Arabîyyu’l-hadîs fî me’âsâti Filasṭîn. Ḳahire: Maṭâbi‘u Sicilli’l-Arab, 1985.
  • es-Sevâfîrî, Kâmil. Şu‘arâu’l-arḍi’l-muḥtelle (www.moswarat.com, 1991.
  • Soy, Hacı Bayram. “Arap Milliyetçiliği: Ortaya Çıkışından 1918’e Kadar”, Bilig-Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, (30), 173-202, 2004. https://scholar.google.com/citations?user=002cc9QAAAAJ&hl=tr
  • eṭ-Ṭarîfî, Yusuf ‘Aṭâ. İbrahim Ṭūḳān ḥayâtuhu ve şi‘ruhu. el-‘Ammân, el-Ehliyye, 2007.
  • Ṭahâ, Ali Mahmûd. Arvâhun Şâridah. Ḳahire: Muessesetu Hindâvî, 2017.
  • Tunç, Ahmet. “San Remo Konferansı’nın 18-26 Nisan 1920 İstanbul Basını’ndaki Yansımaları”, Kesit Akademik Dergisi. 21/464-466, 2019.
  • Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu, 2005.
  • Ya‘ḳûb, Emile. Mu‘cemu’ş-Şu‘arâ munzu bed’i ‘aṣi’n-nahḍati. Beyrut: Dâru Ṣâdır, 2004.
  • Yalar, Mehmet. Modern Arap Şiiri. Bursa: Arasta Yayınları, 2003.
  • Yaşar Fatma Tunç vd. Siyonizm düşünden işgal gerçeğine Filistin. İstanbul: İHH Yayınları, 2010.
  • Yazıcı, Hüseyin. “Mehcer Edebiyatı”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 28/364-367, Ankara: TDV Yayınları, 2003.
  • https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-57118918
  • https://diffah.alaraby.co.uk/diffah/interviews/2023/8/3/عبد-الله-تايه-أدبنا-الفلسطيني-في-غالبه-أدب-مقاوم
  • https://www.youtube.com/watch?v=6s2n_x2f3qo

British Perception in modern Arabic poetry Balfour Declaration Example

Year 2025, Volume: 12 Issue: 1, 227 - 251, 30.06.2025
https://doi.org/10.17859/pauifd.1638566

Abstract

The Balfour Declaration, which was the beginning of hope for Jewry (Jewish people) and the beginning of a devastation and tears for Palestinians, was recorded as a significant event in the history of the Middle East in the early 20th century. On November 2, 1917, Lord Arthur Balfour of the United Kingdom wrote a letter to Lord Walter Rothchild, one of the leaders of the international Zionist movement, expressing that they would support the establishment of a Jewish state in Palestine territories, which reshaped the history of the Middle East. Encouraged by the backing of the British government, Zionist Jews settlers continued their influx into the region. The termination of the British Mandate in 1948 and the subsequent establishment of the State of Israel posioned the British guilty in the eyes of the Arabs. The Arabs saw the Balfour Declaration as a betrayal and their reproaches and resentments against the British were reflected in their literature. So much so that many Arab poets of the 20th century condemned Balfour and accused the British of treachery in their poems. Abdurrahim Mahmūd (d. 1948), Ibrahim al-Debbāgh (d. 1946), Ibrahim Tuqan (d. 1941), Ahmad Muharram (d. 1945), Mahmud Hasan Ismail (d. 1977), Ali Mahmud Taha (d. 1949), Ali al-Hûmānī (d. 1964) and Rashīd Selim al-Ḫūrī (d. 1984) are some of them.

Project Number

Yok

References

  • Çay, Mahmut. “Gondol Şairi Ali Mahmûd Tâhâ ve Modern Arap Şiirindeki Yenilikçi Rolü”, İslami Araştırmalar Dergisi, 16 (Aralık 2024), 116-141. https://doi.org/10.54958/iiad.1582560.
  • Divanu Abdurrahim Mahmûd. Ammân: Şeriketu’ṭ-Ṭıbâ‘ti’l-Ḥadîse, 1958.
  • Divanu Abdurrahim Mahmûd. thk. Kâmil es-Sevâfîrî, Beyrut: Dâru’l-‘avda, 1974.
  • Divanu’ş-Şâir Abdurrahim Mahmûd. Vizâretu’s-Seḳâfeti’l-Filasṭîniyyah, t.y.
  • Divanu Alî Mahmûd Ṭahâ. Ḳahire: Muessesetu Hindâvî, 2017.
  • Divânu İbrahim. Beyrut: Dâru’ş-Şarḳi’l-Cedîd, 1955.
  • Divânu Muharrem: es-Siyâsiyyât, thk. Mahmûd Ahmed Muharrem, Kuveyt: Mektebetu’l-Fellâḥ, 1984.
  • el-A‘mâlu’l-kâmile li’ş-şâ‘iri’ş-şehîd Abdirrahîm Mahmûd. thk. İzzuddîn el-Munâṣıra, Dımaşḳ: Dâru’l-Celîl, 1988.
  • el-A‘mâlu’l-Kâmile Mahmûd Hasan İsmâil. Ḳahire: el-Hey’etu’l-Mıṣriyye’l-‘Âmme li’l-Kuttâb, 2004.
  • el-A‘mâlu’ş-şi‘riyyeti’l-kâmile İbrahim Ṭūḳān. Beyrut: el-Muessesetu’l-Arabiyye li’d-Dirâsâti ve’n-Neşr, 1993.
  • el-Bergûsî, Omar Sâlih vd. Târiḫu Filasṭîn. Bûrsa‘îd: Mektebetu’s-Seḳâfeti’d-Diniyye, 2001.
  • ed-Debbâġ, Muṣṭafa Murad. Bilâdunâ Filasṭîn. Kafr Qara: Dâru’l-Hudâ, 1991.
  • el-Eşter, Abdulkarîm. İliyyâ Ebû Mâḍî: el-A‘mâlu’ş-şi‘riyyeti’l-kâmile. Kuveyt: Muessesetu Câ’izeti Abdilazîz Su‘ûd el-Bâbeṭayn li’l-İbdâ‘i’ş-şi‘rî, 2008.
  • el-Ḫûrî, Reşîd Selîm. el-A‘âṣîr. Beyrut: Matbaatu Mecelleti’ş-Şarḳ, 1933.
  • el-Jabûrî, Kâmil Selmân. Mu‘cemu’l-Udebâ mine’l-‘aṣri’lş-Câhilî ḥattâ seneti 2002. Beyrut: Dâru’l-Kutbui’l-İlmiyye, 2002.
  • el-Keyâlî, Abdulvahhab. Tariḫu Filasṭîn el-ḥadîs. Amman: el-Muessesetu’l-Arabiyye li’d-Dirâsât ve’n-Neşr, 1990.
  • el-Meydânî, Ebû’l-Faḍl Ahmed b. Muhammed b. İbrahim. Mecme‘u’l-emsâl. Ḳahire: Maṭbaatu Sunneti’l-Muhammediyye, 1955.
  • Fazlıoğlu, Şükran. “Ebû Maḍî, İliyya”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. Ek-1/366-367, Ankara: TDV Yayınları, 2020.
  • Hâşimî, Ekber. İsrail ve Filasṭîn. Tahran: İntişârât-i Cehân Ârâ, 1342.
  • Jabārah, Taysīr. Tariḫu Filasṭîn. Ramallah, Dâru’ş-Şurûḳ, 1998.
  • Jabārah, Taysīr. Tarîḫu’d-Devleti’l-‘Usmâniyye. Amman: Câmi‘atu Ḳuds el-Meftûḥa, 2015.
  • Karaman M. Lutfullah. “Filistin”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 13/89-103, İstanbul: TDV Yayınları, 1996.
  • Kutsal Kitap: Tevrat, Zebur ve İncil. İstanbul: Yeni Yaşam Yayınları, 2020.
  • Küçük, Cevdet. “Sykes-Picot Anlaşması”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 38/204-206, İstanbul: TDV Yayınları, 2010.
  • Masalha, Nur. “The Concept of Plasetine…”, Journal of Holy Land and Palestine Studies, 15. 2/143-202, 2016. min A‘mâli’ş-Şâir İliyyâ Ebî Mâḍî: el-Ḫamâil. Beyrut: Dâru Kâtib ve Kitab, 1988. min bustâni’l-ḳalb şi‘ru Mahmûd Hasan İsmâil. Çev: es-Sa‘îd el-İsevî, Kuveyt: Muessesetu Câ’izeti Abdilazîz Su‘ûd el-Bâbeṭayn li’l-İbdâ‘i’ş-şi‘rî, 2014.
  • Özçelik Fatih-Öztürk, Mustafa. “İngiltere’nin Mısır’ı İşgali ve “Taçsız Hükümdar” Lord Cromer’in Mısır İdaresi (Eylül 1883-Mart 1907)”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31 (1), 477-494, 2021.
  • Özel, Ahmet. “Ahmed Muharrem”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. Ek 1/47-49, Ankara: TDV Yayınları, 2020.
  • es-Sevâfîrî, Kâmil. eş-Şi‘ru’l-Arabîyyu’l-hadîs fî me’âsâti Filasṭîn. Ḳahire: Maṭâbi‘u Sicilli’l-Arab, 1985.
  • es-Sevâfîrî, Kâmil. Şu‘arâu’l-arḍi’l-muḥtelle (www.moswarat.com, 1991.
  • Soy, Hacı Bayram. “Arap Milliyetçiliği: Ortaya Çıkışından 1918’e Kadar”, Bilig-Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, (30), 173-202, 2004. https://scholar.google.com/citations?user=002cc9QAAAAJ&hl=tr
  • eṭ-Ṭarîfî, Yusuf ‘Aṭâ. İbrahim Ṭūḳān ḥayâtuhu ve şi‘ruhu. el-‘Ammân, el-Ehliyye, 2007.
  • Ṭahâ, Ali Mahmûd. Arvâhun Şâridah. Ḳahire: Muessesetu Hindâvî, 2017.
  • Tunç, Ahmet. “San Remo Konferansı’nın 18-26 Nisan 1920 İstanbul Basını’ndaki Yansımaları”, Kesit Akademik Dergisi. 21/464-466, 2019.
  • Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu, 2005.
  • Ya‘ḳûb, Emile. Mu‘cemu’ş-Şu‘arâ munzu bed’i ‘aṣi’n-nahḍati. Beyrut: Dâru Ṣâdır, 2004.
  • Yalar, Mehmet. Modern Arap Şiiri. Bursa: Arasta Yayınları, 2003.
  • Yaşar Fatma Tunç vd. Siyonizm düşünden işgal gerçeğine Filistin. İstanbul: İHH Yayınları, 2010.
  • Yazıcı, Hüseyin. “Mehcer Edebiyatı”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 28/364-367, Ankara: TDV Yayınları, 2003.
  • https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-57118918
  • https://diffah.alaraby.co.uk/diffah/interviews/2023/8/3/عبد-الله-تايه-أدبنا-الفلسطيني-في-غالبه-أدب-مقاوم
  • https://www.youtube.com/watch?v=6s2n_x2f3qo
There are 41 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Translation and Interpretation Studies, Jewish Studies
Journal Section Araştırma Makalesi
Authors

Şekib Asım 0000-0003-0259-1986

Project Number Yok
Early Pub Date May 21, 2025
Publication Date June 30, 2025
Submission Date February 12, 2025
Acceptance Date May 14, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 12 Issue: 1

Cite

APA Asım, Ş. (2025). Modern Arap Şiirinde İngiliz Algısı Balfour Deklarasyonu Örneği. Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 12(1), 227-251. https://doi.org/10.17859/pauifd.1638566
AMA Asım Ş. Modern Arap Şiirinde İngiliz Algısı Balfour Deklarasyonu Örneği. Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. June 2025;12(1):227-251. doi:10.17859/pauifd.1638566
Chicago Asım, Şekib. “Modern Arap Şiirinde İngiliz Algısı Balfour Deklarasyonu Örneği”. Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 12, no. 1 (June 2025): 227-51. https://doi.org/10.17859/pauifd.1638566.
EndNote Asım Ş (June 1, 2025) Modern Arap Şiirinde İngiliz Algısı Balfour Deklarasyonu Örneği. Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 12 1 227–251.
IEEE Ş. Asım, “Modern Arap Şiirinde İngiliz Algısı Balfour Deklarasyonu Örneği”, Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, vol. 12, no. 1, pp. 227–251, 2025, doi: 10.17859/pauifd.1638566.
ISNAD Asım, Şekib. “Modern Arap Şiirinde İngiliz Algısı Balfour Deklarasyonu Örneği”. Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 12/1 (June 2025), 227-251. https://doi.org/10.17859/pauifd.1638566.
JAMA Asım Ş. Modern Arap Şiirinde İngiliz Algısı Balfour Deklarasyonu Örneği. Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2025;12:227–251.
MLA Asım, Şekib. “Modern Arap Şiirinde İngiliz Algısı Balfour Deklarasyonu Örneği”. Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, vol. 12, no. 1, 2025, pp. 227-51, doi:10.17859/pauifd.1638566.
Vancouver Asım Ş. Modern Arap Şiirinde İngiliz Algısı Balfour Deklarasyonu Örneği. Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2025;12(1):227-51.