Siyasi Karikatürlerde Görsel Söylemin Eleştirel Analizi İçin Kapsamlı Bir Taksonomi: Türkleştirme Politikalarını Anlatan Karikatürlerle Bir Uygulama Örneği

Year 2023, , 101 - 124, 31.12.2023

Nigar Değirmenci , Ç. P. Tunçer

https://doi.org/10.34232/pjess.1402321

Abstract

Bu çalışma, literatürdeki çeşitli sınıflandırmalardan elde edilen kapsamlı bir taksonomiyi nitel bir analiz yaklaşımıyla sunarak ve ardından örneklerle açıklayarak siyasi karikatürlerin doğasında var olan grafik söylemi ortaya çıkarmayı çalışmaktadır. Analiz, Medhurst & DeSousa (1981) ve Morris (1993) tarafından oluşturulan sınıflandırmalara dayanmaktadır. Bu amaçla, örnek olarak 1930'lu yılların sonlarında yayınlanan "Vatandaş Türkçe Konuş!" kampanyasına ilişkin karikatürler incelenmiştir. Sonuç olarak analiz, bu kapsamlı sınıflandırmada belirtilen her boyutun her karikatürde mutlaka ortaya çıkmadığını göstermektedir. Bununla birlikte sınıflandırma, en önemli unsurlara odaklanmanın önemini vurguluyor ve karikatürün farklı açılardan kapsamlı bir şekilde incelenmesini savunuyor.

Keywords

Siyasal Karikatür Analizi, Grafik Söylemi, Karikatür, Akbaba

Ethical Statement

Yazarlar, bu çalışmada potansiyel bir çıkar çatışması olmadığını beyan etmişlerdir. Yazarlar bu çalışmanın tüm süreçlerinin araştırma ve yayın etiğine uygun olduğunu, etik kurallara ve bilimsel atıf gösterme ilkelerine uyduğunu beyan etmişlerdir

A Comprehensive Taxonomy for Critical Analysis of the Visual Discourse of Political Cartoon: An Application Example with Political Cartoons on Turkification Policies

Abstract

This study endeavours to illuminate the graphic discourse inherent in political cartoons by presenting a comprehensive taxonomy derived from various classifications in the literature, employing a qualitative analysis approach, and subsequently illustrating it through examples. The analysis is grounded in classifications established by Medhurst & DeSousa (1981) and Morris (1993). To fulfil this objective, cartoons published in the late 1930s concerning the "Citizens Speak Turkish" campaign were scrutinized. In conclusion, the analysis indicates that not every dimension outlined in this extensive classification is necessarily manifested in each cartoon. Nevertheless, the taxonomy underscores the significance of concentrating on the most crucial elements and advocates for a thorough examination of the cartoon from diverse perspectives.

Keywords

Political Cartoon Analysis, Graphic Discourse, Karikatür, Akbaba

References

• Akşam Gazetesi. (1936, 5 Ocak). Tayyara Vergisinin Tahsisine Bu Ay Başlandı. 1. Ekim 20, 2023 tarihinde https://www.gastearsivi.com/gazete/aksam/1936-01-05/1 adresinden alındı
• Anderson, B. (1995). Hayali Cemaatler : Milliyetçiliğin Kökenleri ve Yayılması. Metis.
• Aşlakcı, F., & Öztekin, A. (2021). Siyasal Söylem Ve İdeolojilerin Gazete Karikatürlerinde Yeniden Üretimi: 7 Haziran 2015 Ve 1 Kasım 2015 Genel Seçimleri Örneği. İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi (İNİF E-Dergi). doi:/10.47107/inifedergi.885346
• Bali, R. N. (2020). Bir Türkleştirme Serüveni- Cumhuriyet Yıllarında Türkiye Yahudileri (1923-1945). İstanbul: İletişim Yaynları.
• Chen, K. W., Phiddian, R., & Stewart, R. (2017). Towards a Discipline of Political Cartoon Studies: Mapping the Field. J. M. Davis içinde, Satire and Politics: The Interplay of Heritage and Practice (s. 125-162). Palgrave Macmillan.
• Conners, J. L. (2005). Visual Representations of the 2004 Presidential Campaign: Political Cartoons and Popular Culture References. American Behavioral Scientist, 49(3). doi:10.1177/0002764205280920
• Conners, J. L. (2007). Popular Culture in Political Cartoons: Analyzing Cartoonist Approaches. Political Science and Politics, 40(2), 261-265. doi:10.2307/20451941
• Coupe, W. A. (1969). Observations on a Theory of Political Caricature. Comparative Studies in Society and History, 11(1), 79-95. doi:10.2307/178289
• Çağaptay, S. (2002). Otuzlarda Türk Milliyetçiliğinde Irk, Dil ve Etnisite. T. Bora içinde, Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce: Milliyetçilik (Cilt 4, s. 245-262). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Çağaptay, S. (2004). Race, Assimilation and Kemalism: Turkish Nationalism and the Minorities in the 1930s. Middle Eastern Studies, 40(3), 86-101. doi:10.2307/4289913
• Çoban, M. (2022). Erken Cumhuriyet Dönemi Türkleştirme Politikaları Bağlamında İki Yahudi Entelektüel ve Faaliyetleri: Avram Galanti ve Moiz Kohen. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 55, 308-320. doi:10.35237/sufesosbil.1078064
• Çolak, Y. (2004). Language Policy and Official Ideology in Early Republican Turkey. Middle Eastern Studies, 40(6), 67-91. doi:10.2307/4289953
• Dijk, T. A. (1983). Discourse Analysis: Its Development and Application to the Structure of News. Journal of Communication, 20-43. doi:10.1111/j.1460-2466.1983.tb02386.x
• Dijk, T. A. (1998). Opinions and ideologies in the press. A. Bell, & P. Garrett içinde, Approaches to Media Approaches to Media (s. 21-63). Blackwell.
• Dijk, T. A. (2016). Sociocognitive discourse studies. J. Richardson, & J. Flowerdew içinde, Handbook of discourse analysis (s. 1-26). Routledge.
• Fırıncıoğulları, S. (2019). Karnavalesk Nedir? Lacivert Dergisi, 15(87), 66-69.
• Galanti, A. (1995). Türkler ve Yahudiler (Tarihi, Siyasi Araştırma). Gözlem.
• Galanti, A. (2000). Vatandaş: Türkçe Konuş! Ankara: Kebikeç Yayınları.
• Galanti, A. (2005). Türklük incelemeleri. Yeditepe.
• Gamson, W. A., & Stuart, D. (1992). Media discourse as a symbolic contest: The bomb in political cartoons. Sociol Forum 7, 55-86. doi:10.1007/BF01124756
• Goffman, E. (1974). Frame Analysis: An Essay on the Organization of Experience. Harvard University Press.
• Gombrich, E. H. (1963). The Cartoonist’s Armory. Duke University Press,.
• Gökçe, R. (1936, 30 Mayıs). Salamon Soyadı Ne Koydın? Akbaba(125).
• Greenberg, J. (2002). Framing and Temporality in Political Cartoons: A Critical Analysis of Visual News Discourse. Canadian Review of Sociology/Revue Canadienne de Sociologie, 39(2), 181-198. doi:10.1111/j.1755-618X.2002.tb00616.x
• Lamprou, A. (2022). The journal İnkılâp and the appeal of antisemitism in interwar Turkey. Middle Eastern Studies , 58(1), 32-47. doi:10.1080/00263206.2021.1950691
• Marín-Arrese, J. I. (2019). Political Cartoon Discourse: Creativity, Critique and Persuasion. Cultura, Lenguaje Y Representación, 22, 117-134.
• Medhurst, M. J., & DeSousa, M. A. (1981). Political cartoons as rhetorical forms: A taxonomy of graphic discourse. Communication Monographs, 197-236. doi:10.1080/03637758109376059
• Morris, R. N. (1993). Visual Rhetoric in Political Cartoons: A Structuralist Approach. Metaphor and Symbolic Activity, 8(3), 195-210. doi:10.1207/s15327868ms0803_5
• Morris, R. N. (1995). Carnivalization of Politics: Quebec Cartoons on Relations with Canada, England, and France, 1960-1979. McGill-Queen's University Press,.
• Morrison, M. C. (1969). The role of the political cartoonist in image making. Central States Speech Journal , 20(4), 252-260. doi:10.1080/10510976909362976
• Özen, Ü. (2022). 1939-1945 yılları karikatürleri üzerinden Türkiye’nin siyasal, sosyal ve kültürel analizi. Ahi Evran Akademi, 3(2), 1-13.
• Permana, Y. R. (2019). Analysis of Political Cartoon in Jakarta Post E-Paper. JOLLT, 7(1), 6-20.
• Pınar, M. (2016). Türk Ocakları Kurultaylarında Dil Meselesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(23), 179-200.
• Press, C. (1981). The Political Cartoon. Fairleigh Dickinson.
• Raja, M., Shah, S. K., & Haroon, H. (2020). Ideological Schemas in Animated Cartoons: A Study through Van Dijk’s Square Model. Discourse Studies Forum .
• Ratip Tahir Burak, A. 2. (24 Haziran 1943). İstanbul'un beş yüzüncü fetih yılını kutlamaya hazırlanırken. Akbaba. Rıza-Ayça, N. (1937, Ekim/Teşrinievvel 15). Salomon- (Pencereden seslenir). Akbaba Dergisi (197).
• Shaikh, N. Z., Tariq, R., & Najeeb-us-Saqlain, D. (2019). Cartoon war….. A political dilemma! A semiotic analysis of political cartoons. Journal of Media Studies, 31(1), 74-92.
• Soper, K. (2005). From Swarthy Ape to Sympathetic Everyman and Subversive Trickster: The Development of Irish Caricature in American Comic Strips between 1890 and 1920. Journal of American Studies, 39(2), 257-296. doi:10.2307/27557638
• Streicher, L. H. (1967). On a Theory of Political Caricature. Comparative Studies in Society and History, 9(4), 427-445. doi:10.2307/177687
• Taşçıoğlu, R., & Çavdar, O. (2018). Siyasal İletişim Bağlamında Politik Mizah ve Karikatür: 2017 Referandum Sürecinde Bazın Üzerine Göstergebilimsel Bir Çözümleme. Kurgu, 26(3), 385-403.
• TBMM. (1934). 2525 Sayılı Soyadı Kanunu. Resmi Gazete. Mevzuat: www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.3.2525.pdf adresinden alındı
• TBMM. (1938). 5.Dönem Tutanak Dergisi, 22. Cilt(24. Birleşim), 30. 12 Eylül, 2023 tarihinde https://www5.tbmm.gov.tr/develop/owa/td_v2.sayfa_getir?
• sayfa=30&v_meclis=1&v_donem=5&v_yasama_yili=&v_cilt=22&v_birlesim=024 adresinden alındı Tekinalp, M. (2001). Türkleştirme. Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Toktaş, Ş. (2005). Citizenship and Minorities: A Historical Overview of Turkey's Jewish Minority. Journal of Historical Sociology, 18, 394-438. doi:10.1111/j.1467-6443.2005.00262.x
• Ural, O. (1935, Haziran 8). Salamon, tayyare ianesi ne vereceksin? Akbaba Dergisi(75).
• Ural, O. (1938, Ocak/Kanuni Sani 13). Kanun Kabul Edilirse: Yahudi Vatandaşlarımız! Akbaba(10).
• Walker, R. (2003). Political Cartoons: Now You See Them! Canadian Parliamentary Review, 26(1), 16-20.