REKABET KURUMUNUN CEZA YÖNETMELİĞİ TASLAĞI: HUKUK VE EKONOMİ PERSPEKTİFİNDEN BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2014, Sayı: 57, 65 - 109, 01.03.2014

Kerem Cem Sanlı

Öz

Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Uyumlu Eylem ve Teşebbüs Birliği Kararları ile Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması Halinde Verilecek İdari Para Cezalarına İlişkin Yönetmelik, 2009 yılından bu yana uygulanıyor olmasına rağmen, Türk Rekabet Hukuku uygulamasında ciddi bazı tartışmalara yol açmıştır. Yönetmelik, yaptırım politikasında caydırıcılık yaratmak ve tutarlılığı sağlamak üzere, aslında oldukça iyi niyetlerle yürürlüğe girmiştir. Fakat büyük ölçüde Rekabet Kurulunun tutarlı olmayan yorumu yüzünden, bu amaçların sağlanamayacağı kısa sürede ortaya çıkmıştır. Bu durumda, yeni bir Yönetmelik ihtiyacı ortaya çıkmıştır ve incelediğimiz yönetmelik değişikliği taslağı da işte böyle bir arka plan içerisinde hazırlanmıştır. Bu metin önemli değişiklikler içermektedir. Temel değişiklik teşebbüs cirosunun değil; teşebbüsün ihlalle ilişkili piyasadaki cirosunun esas alınacak olmasıdır. Yeni düzenlemeye göre, Rekabet Kurulu ihlalle ilgili piyasada teşebbüs tarafından elde edilen cironun %30’una kadar ceza vermeye yetkilidir ve ihlalin ağırlığı ceza oranının takdirinde temel faktör olarak belirlenmiştir. Ağır ihlaller için de üst eşiğe yakın orandan ceza verilmesi esası benimsenmiştir. Bu politika değişikliği iki açıdan isabetlidir: Optimal caydırıcılık ve hukuki ihtiyaç. İlgili piyasa cirosu, ihlalden elde edilen kâr ilgili piyasadan elde edildiğine göre, cezanın belirlenmesinde daha doğru referans noktasıdır. İkinci olarak, mevcut Yönetmelik’in temel sorununun teşebbüs cirosu olduğu dikkate alınırsa, ihlalle ilişkili piyasanın referans alınması muhtemelen daha tutarlı bir uygulamayı beraberinde getirecektir

Anahtar Kelimeler

Rekabet Hukuku, Rekabet Kurumu, Yaptırım Politikası, Ceza

THE DRAFT FINE REGULATION OF THE TURKISH COMPETITION AUTHORITY: AN ANALYSIS FROM LAW AND ECONOMICS PERSPECTIVE

Öz

The Fine Regulation has been in force since 2009 and despite its short history, it has given rise to controversies in Turkish Competition Law doctrine. Yet the Regulation was enacted with good intentions: To increase the deterrence and create consistency in fining practice. However, it has soon become clear that these aims weren’t attainable mainly due to Competition Board’s unpredictable interpretation. Hence a need for a new legislation has emerged. The Draft Fine Regulation’s preparation has this background. The Draft has brought drastic changes in method for setting fines. The main change is that the market turnover is taken as a proxy for calculating fines. According to the Draft, the Competition Board has an authority to determine up to %30 of the undertaking’s turnover in relevant market. For severe infringements upper bound of %30 will be taken as a baseline. This change seems to be correct on two grounds: optimal deterrence and legal necessity. Market turnover is a better proxy for setting fines from economic perspective considering that the profit is accumulated from the relevant market. Secondly, taking market turnover criterion as a main reference will likely bring consistent implementation, given that unpredictability stems from the current “undertaking’s turnover” criterion

Anahtar Kelimeler

Competition Law, Turkish Competition Authority, Enforcement Policy

Kaynakça

• ALLAIN, M. L., M. BOYER, K. RACHIDI ve J.P. PONSSARD (2013), “Are Cartel Fines Optimal? Theory and Evidence from European Union”, Cirano Scientific Publications, Paris, France, http://papers.ssrn.com/sol3/papers. cfm?abstract_id=2342180, Erişim Tarihi: 18.3.2014, s.3.
• ARI, H. ve E. AYGÜN (2009), “Rekabet Kurulu’nun Ceza Yönetmeliği: Yeni Bir Dönemin Ayak Sesleri”, Rekabet Dergisi, No:10(4), s. 10-15.
• ARI, H., G.KEKEVİ ve E. AYGÜN (2008), “Rekabet Kurulu’nun Kartellere Uyguladığı Para Cezalarının Değerlendirilmesi”, Rekabet Hukukunda Güncel Gelişmeler Sempozyumu VI içinde, Kayseri, Rekabet Kurumu Yayını No: 216, s.119-184.
• AYGÜN, E. (2008), Rekabet Hukukunda Para Cezaları: Teori ve Uygulama, Uzmanlık Tezi, Rekabet Kurumu Yayını, No:220, Ankara.
• BECKER, G. (1968), “Crime and Punishment: An Economic Approach”, Journal of Political Economy, No:76, s.169 vd.
• BRYANT, P.G. ve E. WOODROW, JR. (1991), “Price Fixing: The Probability of Getting Caught”, MIT Press (der.), Review of Economics and Statistics içinde, No:70(3), s.531-536.
• CONNOR, J. M., (2013) “Cartel Fine Severity and the European Commission: 2007-2011”, European Competition Law Review, No:34
• abstract=2249010, Erişim Tarihi: 18.3.2014, s.6.
• EMANNUEL, C., C. MONNIER ve R. LEGAL (2008), “Cartels: The Probability of Getting Caught in The European Union”, Working paper, http://papers.ssrn. com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1015061, Erişim Tarihi: 24.02.2014.
• EROĞLU, M. (2012), “2011 Yılındaki Gelişmelerin Değerlendirilmesi”, Rekabet Hukukunda Güncel Gelişmeler Sempozyumu-X içinde, Rekabet Kurumu Yayını, Ankara, s. 165-173.
• FORRESTER, I. S. (2011), “A Challenge for Europe’s Judges: The Review of Fines in Competition Cases”, European Law Review, No:36, s.185-207.
• GERADIN, D. (2011), “The EU Competition Law Fining System: A Reassesment”, TILEC Discussion Paper, No:2011-052, http://ssrn.com/abstract=1937582, Erişim Tarihi: 18.3.2014.
• GÜNDÜZ, H. (2012), “Fines in Turkish Competition Law: Has the Lottery Ended”, Rekabet Dergisi, No:13(4), s. 52-58. http://ssrn.com/