Afetlerin Ekonomik ve Sosyal Etkileri: Türkiye Örneği Üzerinden Bir Değerlendirme

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 15, 28.06.2018

Fatih Altun

Öz

Tarihin her döneminde afetler yaşandığı
bilinmektedir. Afetler deprem, sel, heyelan gibi doğal kaynaklı olabileceği
gibi, yangın, terör, uçak kazası gibi insan kaynaklı nedenlere bağlı olarak da
ortaya çıkabilmektedir. Nerede, ne zaman ve hangi biçimde meydana geleceği
kesin olarak tespit edilemeyen afetler sonuçları itibariyle benzer etkiler
oluşturmaktadırlar; başta fiziki kayıplar olmak üzere, ekonomik kayıplar ile
sosyal psikolojik yıkımlara neden olabilmektedirler. Bu bağlamda Türkiye’nin
geçmişte başta depremler olmak üzere birçok doğal ve insan kaynaklı afete maruz
kaldığı ve günümüzde de maruz kalma riski ile karşı karşıya olduğu
bilinmektedir. Bu çalışmada öncelikle afet ve afet ile ilgili kavramlar ele
alınarak afetlerin türleri üzerinde durulmuştur. Daha sonra afetlerin yol
açtığı ekonomik, fiziki, sosyal ve psikolojik sonuçlar Türkiye’nin yaşadığı
afet örnekleri üzerinden değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Afetler, deprem, ekonomik, sosyal, Türkiye

Economic and Social Effects of Disasters: Evaluation on Turkey Case

Öz

It is known that throughout the
history, there were disasters. There are natural disasters such as earthquake, flood,
landslide as well as man-made disasters such as fire, terror, and plane crash.
Disasters have similar consequences such as physical, economic, and socio-psychological
losses regardless of location, time, and structure of them. In this context, it
is known that Turkey has been subjected to numerous natural disasters in
particular earthquakes and man-made disasters and the risk of exposure to those
is still valid. In this study, disaster and concepts related to disaster are
explored and types of disasters are elaborated. Then, economic, physical, social,
and psychological consequences of disasters are evaluated through disaster
examples experienced in Turkey.

Anahtar Kelimeler

Disasters, earthquake, economic, social, Turkey

Kaynakça

• AFAD. (2013). Afet Risk Yönetimi. http://www.afad.gov.tr/Dokuman/TR/24092012162638.pdf, 23 Mart 2018 adresinden alındı
• Akyel, R. (2000). Gölyaka’da Deprem. İstanbul: Gren Ajans.
• Akyılmaz, F., & Karka, O. (2011). Afetlerde Psikolojik İlkyardım. İstanbul: AFAD.
• Albala-Bertrand, J. (2000). Complex Emergencies versus Natural Disasters: An Analytical Comparison of Causes and Effects. Oxford Development Studies, 28(2), 187-204.
• Atlı, A. (2006). Afet Yönetimi Kapsamında Deprem Açısından Japonya ve Türkiye Örnekleri Üzerinde Kurumsal Yapılanma. Ankara: Asil Yayıncılık.
• Babüroğlu, S. (1998). Deprem ve Devlet. Ankara: TBMM Vakıf Ofset Tesisi.Carrido, M. L. (2000). An International Disaster Recovery Business Alliance. Natural Hazards Rewiev, 1(1), 50-55.
• DPT. (1999). Depremin Ekonomik ve Sosyal Etkileri, Muhtemel Finansman İhtiyacı, Kısa - Orta ve Uzun Vadede Alınabilecek Tedbirler Raporu. Ankara: DPT Yay.
• DPT. (2000). Doğal Afetler Özel İhtisas Komisyonu Başkanlığı, Meteorolojik Kaynaklı Doğal Afetler Alt Komisyonu Raporu. Ankara: DPT.
• Ergünay, O. (1996). Afet Yönetimi Nedir? Nasıl Olmalıdır? TÜBİTAK Deprem Sempozyumu Bildiriler Kitabı, (s. 263-272.). Ankara: TÜBİTAK Yay.
• Gürer, İ. (1993). Dogu Anadolu’da Kar Örtüsü ve İlkbahar Taşkınları. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı İle Belediyeler Dergisi(15), 17-26.
• Güvel, E. A. (2008). Depremin Türkiye Ekonomisine Etkileri Üzerine Ekonometrik Bir Uygulama. 2. Ulusal İktisat Kongresi,. İzmir: 2-17.
• Kadıoğlu, M. (2008). Modern, Bütünleşik Afet Yönetiminin Temel İlkeleri. E. M. Kadıoğlu, & E. Özdamar içinde, Afet Zararlarını Azaltmanın Temel İlkeleri. Anakara: JICA Türkiye Ofisi Yay.Kadıoğlu, M. (2011). Afet Yönetimi Beklenilmeyeni Beklemek En Kötüsünü Yönetmek (2. b.). İstanbul: T.C. Marmara Belediyeler Birliği Yay.
• Keçici, M. (1994). Doğal Afetlerde Bulaşıcı Hastalıklar ve Çevre. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı İle Belediyeler Dergisi, 24-47.
• Koç, T., Çavuş, C., & Sarış, F. (2005). Çanakkale Kar Fırtınası Afetinin Sosyal ve Ekonomik Etkilerinin Değerlendirilmesi. Sivil Savunma Dergisi(181), 5-20.
• Kundak, S., & Kadıoğlu, M. (2011). İlk 72 Saat. Ankara,: AFAD Yay.
• ODTÜ Afet Yönetimi Uygulama ve Araştırma Merkezi. (2001). Tabanlı-Van(23 Ekim 2011) ve Edremit-Van(9 Kasım 2011) Depremleri İnceleme Raporu. Ankara: ODTÜ.
• Qureshi, K., & Gebbie, K. M. (2002). Emergency and Disaster Preparedness. Am J Nurs, 102(1), 46-51.
• TMMOB. (2012). Türkiye’de Deprem Gerçeği ve TMMOB Makina Mühendisleri Odası’nın Önerileri Oda Raporu. TMMOB Yay.
• Tural, O. (2002). 86. Dönem Kaymakamlık Ders Notları. Ankara: T.C. İçişleri Bakanlığı Eğitim Dairesi Başkanlığı Yay.
• UNDHA. (1992). Internationally Agreed Glossary of Basic Terms Related to Disaster Management,. Geneva: United Nations Pup.
• Vermeiren, J. C. (1989). Natural Disasters: Linking Economics and The Environment With A Vengeance. Conferance On Economics and The Environment. http://cidbimena.desastres.hn/docum/crid/Abril-Mayo2005/CD2/pdf/eng/doc1610/doc161 adresinden alındı
• Yavaş, H. (2005). Doğal Afetler Yönüyle Türkiye’de Belediyelerde Kriz Yönetimi. Ankara: Orion Yayınevi.
• Yıldırım, A. (2004). , 55. Dönem Mülki İdare Amirleri Semineri Ders Notu,. Ankara: İçişleri Bakanlığı Eğitim Dairesi Başkanlığı Yay.
• Yılmaz, A. (2003). Türk Kamu Yönetiminin Sorun Alanlarından Biri Olarak Afet Yönetimi. Ankara: Pegem Yayıncılık,.