Kırsal Sosyal Hizmet ve Sürdürülebilirlik Odağında Kadın Kooperatifleri: Eko-feminist Perspektiften Bir İnceleme

Year 2024, Volume: 8 Issue: 2, 67 - 81

Ecem Nur Dinçer , Gülsüm Çamur

https://doi.org/10.70989/scd.1588235

Abstract

Kırsal Sosyal Hizmet ve Sürdürülebilirlik Odağında Kadın Kooperatifleri: Feminist Perspektiften Ordu Örneği
Öz
Modernleşme sürecinin başlangıcı kabul edilen Sanayi Devriminden sonra dünyada kentleşme, köyden kente göç, afetlerde artış gibi çevresel ve sosyolojik birçok dönüşüm yaşanmıştır. Bu durum doğal kaynakların azalması, tarımsal üretimde azalma ve kırsal bölgelerin yoksullaşması gibi sorunları da beraberinde getirmiştir. Bu sorunlarla mücadele etmek için sürdürülebilir kalkınma modeli gelişmiş ve küresel çapta yaygınlaşmıştır. Sürdürülebilir kalkınmanın temel amacı; toplulukların varlığını sürdürebilmesi için çevresel, sosyal ve ekonomik ihtiyaçlarının gelecek nesiller de göz önünde bulundurularak karşılanması olarak özetlenebilir. Sürdürülebilir kalkınma temelinde cinsiyet eşitliği, çevresel adalet ve ekonomik fırsat eşitliği gibi konuları önceleyerek toplum refahını arttırmayı önermektedir. Kooperatifçilik ise sürdürülebilir kalkınmada kullanılan en yaygın yöntemlerden biridir. Bu araştırmada Ordu ilinde faaliyet gösteren kadın kooperatiflerinin sürdürülebilir kırsal kalkınmadaki rolü ve kırsal alanda yaşayan kadınların yaşamlarında yarattığı dönüşümler feminist bakış açısıyla incelenmiştir. Bu doğrultuda kadın kooperatiflerinin başkanları ile gerçekleştirilen odak grup görüşmelerinden elde edilen verilere göre kadın kooperatiflerinin sürdürülebilirliği esas alarak faaliyetler yürüttüğü ve kırsal kalkınma sürecine önemli katkılarda bulunduğu ortaya konmuştur. Ayrıca kooperatiflerin kırsal bölgede yaşayan kadınları sosyal ve ekonomik yönlerden güçlendirdiği tespit edilmiştir.
Anahtar kelimeler: kırsal sosyal hizmet, kırsal kalkınma, sürdürülebilirlik, ekofeminizm, kadın kooperatifleri

Keywords

kırsal sosyal hizmet, sürdürülebilirlik, kırsal kalkınma, ekofeminizm, kadın kooperatifleri

Project Number

1

Women's Cooperatives in the Context of Rural Social Work and Sustainability: An Examination from an Eco-feminist Perspective

Abstract

Women’s Cooperatives in Rural Social Service and Sustainability: A Feminist Perspective on the Ordu Case

After the Industrial Revolution, which is considered the beginning of the modernization process, many environmental and sociological transformations such as urbanization, migration from villages to cities, and an increase in disasters have occurred in the world. This situation has brought about problems such as the decrease in natural resources, the decrease in agricultural production, and the impoverishment of rural areas. The sustainable development model has been developed and spread globally to combat these problems. The main purpose of sustainable development can be summarized as meeting the environmental, social, and economic needs of communities in order to sustain their existence, taking into account future generations. Sustainable development proposes to increase social welfare by prioritizing issues such as gender equality, environmental justice, and equal economic opportunities. Cooperatives are one of the most common methods used in sustainable development. In this study, the role of women's cooperatives operating in Ordu province in sustainable rural development and the transformations they have created in the lives of women living in rural areas were examined from an ecofeminist perspective. Consequently, according to the data obtained from the focus group interviews held with the chairmen of women's cooperatives, it was revealed that women's cooperatives carry out their activities based on sustainability and make significant contributions to the rural development process. It has also been determined that cooperatives strengthen women living in rural areas socially and economically.
Keywords: rural social service, rural development, sustainability, ecofeminism, women's cooperatives

Keywords

rural social service, rural development, sustainability, ecofeminism, women

Project Number

1

References

• Adar, A. Ş., Dedeoğlu, S., & Kurtuluş, G. (2023). Türkiye’de Kadın Kooperatifleri: Mevcut Durum Analizi, Kadın Güçlenmesi ve İstihdam Yaratma Potansiyeli. Çalışma ve Toplum, 2(77), 1174-1208.
• Aktaş, G. (2013). Feminist söylemler bağlamında kadın kimliği: Erkek egemen bir toplumda kadın olmak. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 30(1).
• Alarcón, J. M. S., & Sato, C. (2019). Enacting peasant moral community economies for sustainable livelihoods: A case of women-led cooperatives in rural Mexico. World Development, 115, 120-131.
• Andersen, M. A., Gunnarsson, S., Kahl, J., Kesse-Guyot, E., Rembiałkowska, E., ... & Grandjean, P. (2017). Human health implications of organic food and organic agriculture: A comprehensive review. Environmental Health, 16, 1–22.
• Bhasin, K. (2014). Toplumsal cinsiyet: Bize yüklenen roller (K. Ay, Trans., 2. baskı). İstanbul: Kadınlarla Dayanışma Vakfı Yayınları.
• Bennett, J. M. (1989). Feminism and history. Gender & History, 1(3), 251-272.
• Castilla-Polo, F., & Sánchez-Hernández, M. I. (2020). Cooperatives and sustainable development: A multilevel approach based on intangible assets. Sustainability, 12(10), 4099.
• Castro-Arce, K., & Vanclay, F. (2020). Transformative social innovation for sustainable rural development: An analytical framework to assist community-based initiatives. Journal of Rural Studies, 74, 45-54.
• Chichilnisky, G. (1997). What is sustainable development? Land Economics, 467-491.
• Çetin, H. (2009). Kalkınma sürecinde kooperatifçiliğin sosyal, ekonomik ve demokratik etkileri üzerine genel bir değerlendirme. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi.
• Çetin, O. (2005). Ekofeminizm: Kadın doğa ilişkisi ve ataerkillik. Sosyoekonomi, 1(1).
• Demirarslan, K. O., & Başak, S. (2018). Doğu Karadeniz Bölgesi illeri katı atık yönetimi. Ulusal Çevre Bilimleri Araştırma Dergisi, 1(3), 117-132.
• Dinçer, E. N. (2021). Çalışanların gözünden sürdürülebilir kalkınma: Afrika örneği (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Dilmen, F., Kurşun, F., Türkmen, M., Ünyeli, S., & Çamur, G. (2023). Kadın Emeğinin Sergilenmesine Yönelik Bir Araştırma: Pazarcı Kadınlar Örneği. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Kadın ve Aile Araştırmaları Dergisi, 3(2), 233-262.
• Dominelli, L. (2018a). Yeşil sosyal hizmet: Çevre krizlerinden çevresel adalete (A. İçağasıoğlu Çoban, Çev. Edt.). Ankara: Nika Yayınevi-Ural Nadir Kitaplığı. (Orijinal çalışma 2012’de yayımlandı)
• Dominelli, L. (2018) (b). Green Social Work İn Theory And Practice: A New Environmental Paradigm For The Profession, The Routledge Handbook of Green Social Work 1(7). 9–20.
• Dominelli, L. (2024). Feminist sosyal hizmet (G. Çelik Özkan, Çev.). Ankara: Nika Yayınevi. (Orijinal çalışma 2002’de yayımlandı)
• Ebner, D., & Baumgartner, R. J. (2006, September). The relationship between sustainable development and corporate social responsibility. In Corporate responsibility research conference (Vol. 4, No. 5.9, p. 2006). Belfast Dublin: Queens University.
• Emiroğlu, M. (2012). Kooperatifçilik ve Kadın Kooperatifleri. https://ticaret.gov.tr/data/5d41e48b13b87639ac9e02df/7458fc6b5805cfbbaf4a3f0d76ad0bf5.pdf
• Eyal-Lubling, R., & Krumer-Nevo, M. (2016). Feminist social work: Practice and theory of practice. Social work, 61(3), 245-254.
• International Cooperative Alliance (ICA). (2024). International Cooperative Alliance. Retrieved (erişim tarihi: 02.09.2024), https://ica.coop/en
• İlerisoy, M. (2023). Yorumlayıcı Fenomenolojik Analiz. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(46), 509-527.
• Kadın Emeği ve İstihdamı Girişimi. (2015). Türkiye’de kadın kooperatifleşmesi: Eğilimler ve ideal tipler. 20-21. http://www.keig.org/wp-content/uploads/2016/03/koopwweb-1.pdf , 2024
• Karakuş, G. (2022). Kadın Kooperatiflerinin Kadınların Güçlendirilmesi ve Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinin Sağlanmasındaki Rolü. Pamukkale Üniversitesi İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(1), 247-259.
• Koçak, S. (2023). Sosyal Hizmette Çevre Kavramındaki Değişim. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 23(61), 807-831.
• Leahy, T. (2003). Ecofeminism in theory and practice: Women's responses to environmental issues. Journal of Interdisciplinary Gender Studies: JIGS, 7(1/2), 106-125.
• Lemos Lourenço, M., & Neres Lourenco, C. E. (2016). Women workers, social sustainability and working time: a study in a cooperative guided by the principles of solidarity economy. Social Responsibility Journal, 12(3), 571-583.
• Norton, C. L. (2012). Social work and the environment: An ecosocial approach. International Journal of social welfare, 21(3), 299-308.
• Özkan, G., Subaşı, B. G., Beştepe, S. K., & Güven, E. Ç. (2022). Sürdürülebilir gıda ve tarımsal atık yönetimi. Çevre İklim ve Sürdürülebilirlik, 23(2), 145-160.
• Saban, A., & Güre, M. D. P. (2024). Feminist Sosyal Hizmet Perspektifiyle Mevsimlik Tarım İşçisi Kadınlarda Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığını Geliştirmeye Yönelik Bir Grup Çalışması Tasarımı. Sosyal Çalışma Dergisi, 8(1), 17-37.
• Sanyang, S. E., & Huang, W. C. (2008). Green cooperatives: A strategic approach developing women’s entrepreneurship in the Asian and Pacific region. World Journal of Agricultural Sciences, 4(6), 674-683.
• Şahsuvaroğlu, T., & Ekşi, H. (2008). Odak Grup Görüşmeleri ve Sosyal Temsiller Kuramı. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 28(28), 127-139.
• United Nations Development Programme (UNDP), 2024. What are the Sustainable Development Goals? https://www.undp.org/sustainable-development-goals Erişim tarihi: 15.12.2024
• Taş, H. Y., & Kazar, E. N. (2019). İstanbul'daki Kadın Kooperatiflerinin Kadın Yoksulluğuna Etkisi. OPUS International Journal of Society Researches, 13(19), 1836-1863.
• Tekindal, M., & Arsu, Ş. U. (2020). Nitel araştırma yöntemi olarak fenomenolojik yaklaşımın kapsamı ve sürecine yönelik bir derleme. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 20(1), 153-172.
• Thompson, N. (2013). Kuram ve uygulamada sosyal hizmeti anlamak (Ö. C. Öntaş ve B. H. Eren, Çev.). Ankara: Dipnot Yayınları. (Orijinal çalışma 2006’da yayımlandı)
• Toksöz, G. (2012). Kalkınmada Kadın Emeği, (İstanbul: Varlık Yayınları).
• Uzunaslan, Ş. (2023). Kırsal Sosyal Hizmet Kavramlar, Teori ve Uygulama (1. Baskı). Nika Yayınevi: Ankara.
• Yakar Pritchard, G., & Çalıyurt, K. T. (2021). Sustainability reporting in cooperatives. Risks, 9(6), 117.
• Yalçın, A. Z. (2022). Yerel Kalkınma Bağlamında Kooperatifler ve Belediye Etkileşimi. Maliye Araştırmaları Dergisi, 8(1), 1-20.
• Zastrow, C. (2014). Sosyal Hizmete Giriş (2.Baskı). (D. B. Çiftci, Çev.) Ankara: Nika Yayınevi.