Teos Hellenistik Dönem Surları Çevresindeki Sondajlarda Bulunan Seramiklerin Arkeolojik ve Arkeometrik Ön Çalışmaları

Year 2015, Issue: 5, 211 - 236, 01.01.2015

Rahşan Tamsü Polat Ali Akın Akyol Yusuf Kağan Kadıoğlu

Abstract

Ceramic samples revealed from soundings to determine the Teos Hellenistic Period city walls and soil/clay samples from nearby river bank were analised both archaeologically and archaeometrically. The samples were primarily groupped in terms of their material type and sampling regions. The coded and physically documented samples were analysed by thin section optical microscopy. The samples were classified into six groups by using petrographic analysis due to their matrix/agregate feature, their aggregate type/distiribution/size, porosity, clay types and structures. The firing temperature of the samples might be values between the 800 and 950ºC. The clay origin of the ceramic samples were mainly schist rock fragment. The brick particles are determined in some within their aggregate compositions.

Keywords

Teos, Hellenistic city walls, Hellenistic period ceramics, archaeometry, petrographic analysis

Teos Hellenistik Dönem Surları Çevresindeki Sondajlarda Bulunan Seramiklerin Arkeolojik ve Arkeometrik Ön Çalışmaları

Abstract

Teos kenti Hellenistik Dönem Sur duvarlarını tespit etmek için yapılan sondajlarda ele geçen seramikler ile yakın çevre akarsu yatağı toprak/kil örnekleri arkeolojik ve arkeometrik yönden ele alınmıştır. Örnekler öncelikle malzeme türü ve örnekleme bölgelerine göre gruplandırılmıştır. Kodlanıp fiziksel özellikleri ile belgelenen örnekler petrografik özelliklerine göre ince kesit optik mikroskop analiziyle incelenmiştir. İnce kesit optik mikroskop analizi ile örneklerin matriks/agrega içeriği, agrega türü/dağılımı/boyutu, gözenekliliği, kil matriks yapısının özelliklerine göre 6 grup halinde sınıflandırılmıştır. Seramiklerin pişirim sıcaklıkları 800-950°C arasında olmalıdır. Seramik örneklerin kil kökenleri yoğunlukla şist kayaç kökenlidir. Örneklerin bazılarının agrega içeriğinde tuğla kırığı parçaları da belirlenmiştir.

Keywords

Teos, Hellenistik surlar, Hellenistik dönem seramikleri, arkeometri, petrografik analiz

References

• Akyol-Tekkök-Demirci 2007 Akyol, A.A., Tekkök, B., Kadıoğlu, Y.K. ve Demirci, Ş., “Tarsus, Gözlükule Erken Roma Dönemi Seramikleri Arkeometrik Çalışmaları”, 22. Arkeometri Sonuçları Toplantısı, Ankara.
• Akyol 2013a Akyol, A.A., Yıldırım, E.E., Erten, E. ve Kadıoğlu, Y.K., “Olba Kazı Kiremit Örnekleri Arkeometrik Çalışmaları”, Selevcia Ad Calycadnum III, Olba Kazısı Serisi, İstanbul.
• Akyol 2013b Akyol, A.A., Kadıoğlu, Y.K. ve Şenol, A.K., “Bybassos Helenistik Ticari Amforaları Arkeometrik Çalışmaları”, Cedrus I (2013) Antalya, (DOI: 10.13113/CEDRUS/20131684).
• Akyol 2014 Akyol, A.A., Kadıoğlu, Y.K. ve Özyıldırım, M., “Alahan Manastırı Kiremit Örnekleri Arkeometrik Çalışmaları”, Selevcia Ad Calycadnum IV, Olba Kazısı Yayınları, İstanbul.
• Atıcı 2003 Atıcı, N., Defining Cooking Activity Areas of Burgaz Domestic Units in the 4th Century BC. (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Ankara.
• Aygün-Kadıoğlu-Akyol 2010 Aygün, Ç.Ö., Kadıoğlu, Y.K. ve Akyol, A.A., “Elazığ, Hazar Gölü Altındaki Batık Yerleşimlere Ait Seramiklerin Petrografik İncelemeleri”, 25. Arkeometri Sonuçları Toplantısı, Ankara.
• Beques 1986 Besques, S., “Une Aphrodite au collier de Myrina signée par Ménophilos”, Antike Kunst 26, 1983-1984 , 22-36.
• Demirci-Akyol 1996 Demirci, Ş. ve Akyol, A.A., “Sinop Amfora Atölyelerinden Ele Geçen Örneklerle Bir Çalışma”, XI Arkeometri Sonuçları Toplantısı, Ankara.
• Dereboylu 2001 Dereboylu, E., “Weiβgrundige Keramik und hellenistische Reliefbecker aus dem Hanghaus 2 Ephesos”, (Ed. F. Krinzinger) Studien zur hellenistischen Keramik in Ephesos, 21-44, Taf. 9-25.
• Hayes 1991 Hayes, J.W., The Hellenistic And Roman Pottery, Nicosia. Hdt.
• Herodotus, The Histories, English Translation by A.D. Godley, Cambridge, Harvard Uni. Press, 1920.
• Hodges 1964 Hodges, H., Artifacts An Introduction to Primitive Technology, New York.
• Kadıoğlu ve diğ. 2012 Kadıoğlu, M., Adak, M., Özbil, C., Yalçın, D.Ö. ve Polat, Y., “2010 Yılı Teos Kazı Raporu (İlk Sezon)”, KST 33,3, 429–460.
• Kadıoğlu ve diğ. 2013 Kadıoğlu, M., Adak, M., Özbil, C., Öztaner, S.H., Polat, R.T. ve Polat, Y., “2011 Yılı Teos Kazı Raporu (2. Sezon)”, KST 34,2, 211-232.
• Liko 2001 Liko, H., “Hellenistische Keramik aus der Grabung beim sogennannten Lukasgrab”, (Ed. F. Krinzinger) Studien zur hellenistischen Keramik in Ephesos, 2001, 83-98.
• Meriç 2002 Meriç, R., Späthellenistisch-römische Keramik und Kleinfunde aus einem Schachtbrunnen am Staatsmarkt in Ephesos, FiE IX/3, Wien.
• Pollard-Heron 1996 Pollard, A.M. ve Heron, C., Archaeological Chemistry, The Royal Society of Chemistry, Cambridge.
• Rice 1987 Rice, P.M., Pottery Analysis, A Source Book, Chicago.
• Tuluk 2001 Tuluk, G.G., “Hellenistische Reliefbecker im Museum von Ephesos”, (Ed. F. Krinzinger) Studien zur hellenistischen Keramik in Ephesos, 51- 69, Taf. 28-45.
• Uygun 2011 Uygun, Ç., Tepecik Kırmızı Astarlı Seramikleri (İÖ 2. yy - İS. 4. yy), Patara IV. 2, İstanbul.
• Whitbread 1995 Whitbread, I.K., “Grek Transport Amphorae: A Petrological and Archaeological Study”, Fitch Laboratory Occasional Paper 4, British School at Athens: Oxford.