Olba’da Bulunan Sikkeler Işığında Kentin Erken Yerleşim Tarihi

Year 2017, Issue: 7, 59 - 88, 01.01.2017

Tuna Akçay

Abstract

Olba’da 2001 – 2016 yılları arasında yürütülen kazı ve yüzey araştırmaları sırasında ele geçen yüzlerce sikke, Olba’nın olduğu kadar Doğu Dağlık Kilikia tarihinin aydınlatılmasında önemli veri niteliği taşımakta; kazılarda bulunan Pers, Makedon, Ptolemaios ve Seleukos sikkeleri kente ve bölgeye hâkim olmuş egemen güçlerin varlığını kanıtlamaktadır. Bu çalışma söz konusu sikkeler ışığında kentin erken tarihi konusundaki önerileri bilim insanlarına aktarmayı amaçlamaktadır. Sikke verileri özellikle MÖ 4. yüzyılın ikinci yarısında Pers ve Makedon varlığından başlayan bir tarihsel dizilimin MÖ 3. yüzyılın hemen tümünde Olba’da geçerli Ptolemaios varlığına işaret etmektedir. Bundan sonra, MÖ 2 yüzyılda ise Seleukos hâkimiyetinden söz edilebileceği anlaşılmakta; siyasal tarih ile Olba’daki numismatik verilerin uyumlu olması bu çalışmanın en önemli sonuçlarından biri olarak ortaya çıkmaktadır.

Keywords

Olba Pers Makedon Sikke Ptolemaios Seleukos

The Early History of Olba in the Light of Coin Finds

Abstract

Hundreds of coins discovered during the archaeological surveys and excavations carried out at Olba between the years 2001 and 2016 have produced significant evidence for the early history of the site, starting from the Persian rule and continuing with the Macedonian, Ptolemaic and Seleucid dominance over the region. This study aims to present the suggestions for the early history of Olba in the light of coin finds earliest belonging to the Persian period in the second half of the 4th century BC. The Ptolemaic influence over the region reflects the 3rd century BC coin finds from Olba as well as the 2nd century BC coins providing evidence for the Seleucid power. The most significant result of this study is the numismatic evidence from Olba supported by the historical facts.

Keywords

Olba, Persian, Macedonian, Ptolemaic, Coin, Seleucid.

References

• Akçay 2014 Akçay, A., “Tabal Ülkesinin Tarihsel Süreci Üzerine Bir Değerlendirme”, Ege Üniversitesi Tarih İncelemeleri Dergisi XXIX, İzmir.
• Akçay 2011 Akçay, A., Arkeolojik ve Filolojik Belgeler Işığında Tabal Ülkesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Arkeoloji Anabilim Dalı, Danışman: Prof. Dr. S. Yücel Şenyurt, Ankara.
• Akçay 2017 Akçay, T., “Sikke Buluntuları Işığında Olba’daki Pers ve Makedon Varlığı Üzerine Düşünceler”, Olba XXV (Baskıda).
• Casabonne 1999 Casabonne, O., “Local Powers And Persian Model In Achaemenid Cilicia: A Reassessment”, Olba II/1 (Özel Sayı), Mersin.
• Dandamaev 1989 Dandamaev, M., A., A Political History of Achaemenid Empire, Leiden.
• Diodoros Diodori bibliotheca historica, ed. Vogel, F., Fischer, K.,T., Leipzig: Teubner, 1906 (repr. Stuttgart: 1964).
• Erzen 1940 Erzen, A., Kilikien bis zum Ende der Perserherrschaft, Leipzig.
• Göktürk 1997 Göktürk, T., “Small coins from Cilicia and surroundings”, Mécanismes et innovations monétaires dans l’Anatolie achéménide. Numismatique et Histoire. Actes de la Table Ronde d’Istanbul.
• Jacobs 1999 Jacobs, B., “ ‘Freie’ Vôlker im Achâmenidenreich -Zu einem Topos in der antiken Uberlieferung zur persischen Reichsverwaltung”, Olba II, Mersin.
• Kurt 2015 Kurt, M., “M.Ö. VI.-V. Yüzyıllarda Kilikia Bölgesi: Küresel Güçler ve Syennesis Krallığı”, Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 13.
• Lemaire 1989 A. Lemaire, “Remarques à propos du monnayage cilicien d’époque perse et de ses légendes araméens”, in: R. Descat (Hrsg.), L’or perse et l’histoire grecque, Actes de la Table Ronde internationale de Bordeaux, REA 91.
• Liampi 1986 Liampi, K., “Zur Chronologie der sogenannten “anonymen” makedonischen Münzen des späten 4. Jhs.v.Chr”, JNG 36.
• Liampi 1998a Liampi, K., Der makedonische Schild, Bonn.
• Liampi 1998b Liampi, K., “A Hoard of bronze coins of Alexander the Great”, Studies in Greek Numismatics in Memory of Martin Jessop Price.
• Liampi 2000 Liampi, K., “The circulation of bronze Macedonian royal coins from Thessaly”, JRA Supplementary 39.
• MacKay 1968 MacKay, T.S., Olba in Rough Cilicia, Ann Arbor.
• Maedows 2005 Maedows, A.,“The Administration of the Achaemenid Empire”, Forgotten Empire the World of Ancient Persia.
• Mathisen 1979 Mathisen, R., W., “The shield/helmet bronze coinage of Macedonia: A preliminary analysis”, SAN 10.
• Mutafian 1988 Mutafian, C., La Cilicie au carrefour des empires, Paris.
• Ramsay 1907 Ramsay, W., M., The Cities of St. Paul: their influence on his life and thought: the cities of eastern Asia Minor, The Dale memorial lectures in Mansfield College, Oxford.
• Shaw 1990 Shaw, B., D., “Bandit Highlands and Lowland Peace: The Mountains of Isauria-Cilicia”, Journal of Economic and Social History of the Orient 33.
• SNG Cop Milford, W., Sylloge nummorum Graecorum, Danish National Museum. Phrygia to Cilicia 29-33. Copenhagen.
• SNG Evelpidis Evelpidis, R., H., Sylloge Nummorum Graecorum, Grèce 1, Athens.
• SNG Levante Levante, E., Sylloge Nummorum Graecorum, Switzerland I. LevanteCilicia, Zurich.
• SNG Paris Helene, N., Sylloge Nummorum Graecorum, France, Cabinet des Médailles, Bibliothéque Nationale. Paris.
• SNG Tübingen Mannsperger, D., Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland, H.6, Phrygien-Kappadokien, Römische Provinzprägungen in Kleinasien.
• SNG von Aulock Gerhard, K., Sylloge Nummorum Graecorum, Deutschland, Sammlung Hans Von Aulock, Berlin.
• Ünal – Girginer 2007 Ünal, A., Girginer, K., S., Kilikya-Çukurova ‹ilk Çağlardan Osmanlılar Dönemi’ne Kadar Kilikya’da Tarihi Coğrafya, Tarih ve Arkeoloji, İstanbul.
• Weiskopf 1989 Weiskopf, M., The So-Called “Great Satraps’ Revolt, 366-360 B.C. Concerning Local Instability in the Achaemenid Far West, Stuttgart.